23.01.2009
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
Departament Warunków Pracy
Katowice, dnia 30.01.2009 r.
I N F O R M A C J A Nr 8/2009/EW
w sprawie awarii wyłączenia z ruchu stacji wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew” zaistniałej w dniu 23.01.2009 r. o godzinie 1956 w Kompanii Węglowej S. A. - Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Bobrek - Centrum” Ruch Bobrek w Bytomiu.
W zakładzie górniczym Kompanii Węglowej S. A. - Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Bobrek - Centrum” Ruch Bobrek w Bytomiu wyrobiska przewietrzane są prądami powietrza wytwarzanymi przez wentylatory zabudowane w stacjach wentylatorów głównych przy szybie ”Zbigniew” i szybie „Ignacy”.
Stacja wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew” wyposażona została w dwa wentylatory główne: typu WOK-8Pz i typu WOK-D3, napędzane silnikami synchronicznymi 6 kV o mocy odpowiednio 600 i 1000 kW. Urządzenia stacji wentylatorów głównych zasilane są w energię elektryczną z rozdzielni 6 kV przy szybie „Zbigniew”. Rozdzielnia ta posiada dwa niezależne zasilania w energię elektryczną. Jedno z rozdzielni 6 kV stacji 110/6 kV przy byłym szybie "Antoni", drugie z rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław”. Z rozdzielni 6 kV stacji 110/6 kV przy byłym szybie "Antoni" dwoma liniami (wiązkami) kablowymi zasilana jest rozdzielnia 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław”, z której zasilane są w energię elektryczną maszyny, urządzenia i instalacje w wyrobiskach i na powierzchni zakładu górniczego. Rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław” posiada drugie zasilanie, ze źródeł dostawcy energii elektrycznej, wykonane pięcioma liniami (wiązkami) kablowymi z sekcji nr 3 rozdzielni 6 kV SE „Szombierki”.
W dniu 23 stycznia 2009 r. o godzinie 1956 wystąpiło zakłócenie (doziemienie) w kopalnianej sieci elektroenergetycznej zasilanej z rozdzielni 6 kV stacji 110/6 kV przy byłym szybie : Antoni. W wyniku, zakłócenia nastąpiło awaryjne wyłączenie z ruchu wentylatora głównego typu WOK-8Pz w stacji wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew” oraz jednej z linii (wiązek) kablowych 6 kV zasilających w tym dniu sekcję A systemu I rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław” i odbiory dołowe.
W związku z powstałym zakłóceniem zasilanie odbiorów dołowych w rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław” przełączono na zasilanie z rozdzielni 6 kV SE „Szombierki” a o godzinie 2007 załączono do ruchu wentylator typu WOK-8Pz w stacji wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew”. O godzinie 2016 nastąpiło ponowne wyłączenie z ruchu tego wentylatora, spowodowane uszkodzeniem przyłącza kablowego silnika synchronicznego 6 kV napędzającego wentylator. W związku z powyższym przystąpiono do uruchomienia wentylatora głównego (rezerwowego) typu WOK-D3. Uszkodzenie w obwodzie sterowania silnika synchronicznego 6 kV napędzającego ten wentylator, uniemożliwiło jego uruchomienie.
W związku z brakiem możliwości załączenia do ruchu wentylatorów typu WOK-D3 i typu WOK-8Pz w stacji wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew” około godz. 2016 przystąpiono do wycofania 54 pracowników z zagrożonych rejonów pod szyby wdechowe.
Po zlokalizowaniu i usunięciu uszkodzenia w obwodzie sterowania silnika synchronicznego 6 kV napędzającego wentylator główny typu WOK-D3, o godzinie 2114 wentylator ten załączono do ruchu.
Po przywróceniu przewietrzania w zagrożonych rejonach przez wentylator główny, 52 pracowników powróciło na stanowiska pracy, a pozostałe 2 osoby skierowano na powierzchnię w związku z kończącym się dla nich czasem pracy pod ziemią.
W związku z awarią wyłączenia z ruch stacji wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew” oraz zakłóceniami w sieci elektroenergetycznej 6 kV zakładu górniczego nie zgłoszono zaistnienia wypadku i nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnego stężenia metanu w wyrobiskach.
Stacja wentylatorów głównych przy szybie „Ignacy” pracowała bez zakłóceń.
Przyczyną awarii wyłączenia z ruchu urządzeń stacji wentylatorów głównych przy szybie „Zbigniew” było uszkodzenie przyłącza kablowego silnika synchronicznego 6 kV napędzającego wentylator główny typu WOK-8Pz powstałe w wyniku zwarcia międzyfazowego w głowicy kabla zasilającego silnik oraz uszkodzenie stycznika w obwodzie wzbudzenia silnika synchronicznego 6 kV napędzającego wentylator główny (rezerwowy) typu WOK-D3, polegające na uszkodzeniu styku pomocniczego tego stycznika, co spowodowało przerwę w obwodzie sterowania silnika wentylatora.
W wyniku kontroli skutków powstałego zakłócenia w sieci elektroenergetycznej 6 kV zakładu górniczego stwierdzono uszkodzenie kabla 6 kV nr 3 typu AKFta 3 x 240 mm2 w dwukablowej wiązce kablowej 6 kV relacji: z pola rozdzielczego nr 13 rozdzielni 6 kV stacji 110/6 kV przy byłym szybie „Antoni” do pola rozdzielczego nr 24 rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław”.
W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Urzędu Górniczego do Badań Kontrolnych Urządzeń Energomechanicznych w Katowicach wydał decyzję, w której nakazał:
-
Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej linii (wiązki) kablowej 6 kV relacji: z pola rozdzielczego nr 13 rozdzielni 6 kV stacji 110/6 kV przy byłym szybie „Antoni” do pola rozdzielczego nr 24 rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław”, złożonej z kabli 6 kV nr 3 i 4 typu AKFta 3x240 mm2.
a) Wznowienie ruchu linii (wiązki) kablowej 6 kV relacji jak w punkcie 1 może nastąpić po:
b) zlokalizowaniu i naprawie uszkodzenia kabla 6 kV nr 3 typu AKFta 3x240 mm2,
c) uzyskaniu pozytywnych wyników badań kabla 6 kV nr 3 typu AKFta 3x240 mm2 wykonanych po jego naprawie,
d) sprawdzeniu prawidłowości działania zabezpieczeń linii (wiązki) kablowej 6 kV,
e) dokonaniu odbioru technicznego przez komisję powołaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
f) wydaniu zezwolenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego na oddanie do ruchu urządzeń rozdzielni 6 kV przy szybach „Józef” „Bolesław” wraz z liniami zasilającymi. -
Z okolicznościami i przyczynami zaistniałej awarii zapoznać zainteresowaną załogę.
Informację opracowano na podstawie danych z UGBKUE w Katowicach.