23.05.2010

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 1.06.2010 r.

IN F O R M A C J A Nr 33/2010/EW

w sprawie braku zasilania w energię elektryczną urządzeń części zakładu górniczego Jastrzębska Spółka Węglowa S. A. Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka” w Jastrzębiu Zdroju, zaistniałego w dniu 23 maja 2010 r. o godzinie 1⁰⁵.

Zakład górniczy JSW S. A. KWK „Zofiówka” wyposażono w dwa zasilania w energię elektryczną, zapewniające pełne zapotrzebowanie mocy, z transformatorów (T-2, T-3) 110/6 kV o mocy 31,5 MVA przez rozdzielnię główną 6 kV „RG-2” oraz jedno zasilanie zapewniające minimalne zapotrzebowanie mocy (gwarantujące zachowanie bezpieczeństwa ludzi, mienia i środowiska) z jednego z dwóch transformatorów (T-1, T-4) 110/6 kV o mocy 16 MVA do rozdzielni głównej 6 kV „RG-1”. Rozdzielnia główna 6 kV „RG-2” oraz stacja 110/6 kV „Zofiówka”, w której są zlokalizowane transformatory T-1, T-2, T-3 i T-4, pozostają w eksploatacji Spółki Energetycznej „Jastrzębie” S. A. Jako najbardziej optymalne uznano i stosowano zasilanie części urządzeń powierzchniowych i w wyrobiskach zakładu górniczego z jednego transformatora, a pozostałej części urządzeń powierzchniowych i w wyrobiskach z drugiego transformatora o mocy 31,5 MVA.

W dniu 23 maja 2010 r. z transformatora T-3 zasilano między innymi silniki napędowe wentylatorów głównych: W-2 w stacji przy szybie IV i W-3 w stacji przy szybie V oraz urządzenia powierzchniowej stacji odmetanowania, natomiast z transformatora T-2 zasilano między innymi silnik napędowy wentylatora głównego W-1 w stacji przy szybie V. W tym dniu na zmianie „C”, do utrzymania ruchu urządzeń elektrycznych na powierzchni, zatrudniono dwóch elektromonterów: dyżurnego oraz drugiego pełniącego obowiązki obsługi rozdzielni głównej 6 kV „RG-1”, a nadzór sprawował nadsztygar urządzeń elektrycznych.

O godzinie 1⁰⁵ nastąpiło wyłączenie zasilania transformatora T-3, w wyniku zadziałania zabezpieczenia gazowo-podmuchowego kadzi tego transformatora, co spowodowało między innymi zatrzymanie ruchu wentylatorów głównych: W-2 w stacji przy szybie IV i W-3 w stacji przy szybie V oraz urządzeń powierzchniowej stacji odmetanowania. W tym czasie nie prowadzono jazdy ludzi górniczymi wyciągami szybowymi. Po wykonaniu przełączeń w rozdzielni głównej 6 kV „RG-2” oraz „RG-1”, przez ich obsługę, o godzinie 1¹¹ zasilano zakład górniczy w energię elektryczną z transformatorów T-1 i T-2. Następnie, przy udziale elektromontera dyżurnego, o godzinie 1¹² wznowiono ruch urządzeń stacji odmetanowania, a o godzinie 1¹⁷ załączono do ruchu wentylator główny W-3 w stacji przy szybie V. Po tych czynnościach elektromonter dyżurny udał się do stacji przy szybie IV w celu przywrócenia ruchu wentylatora głównego W-2. Podjęta próba załączenia do ruchu wentylatora głównego W-2, a następnie W-3 nie powiodła się. Elektromonter dyżurny nie posiadał wystarczających umiejętności oraz przyrządów (wskaźnika napięcia) do zdiagnozowania przyczyny niemożności załączenia do ruchu wentylatora głównego w stacji przy szybie IV. Nadsztygar, sprawujący nadzór nad ruchem urządzeń elektrycznych, nie udzielił wsparcia działającemu w stresie elektromonterowi dyżurnemu. Wezwany przez elektromontera dyżurnego inny elektromonter (nie zatrudniony na tej zmianie) wymienił przepalone bezpieczniki w sieci 500 V i zasilił obwody potrzeb własnych urządzeń stacji. Wentylator główny W-2 w stacji przy szybie IV załączono do ruchu o godzinie 1⁵⁰.

W wyniku przerwy w ruchu wentylatorów głównych wyprowadzono w kierunku szybów wdechowych bądź na powierzchnię 129 osób zatrudnionych w wyrobiskach. Ponadto, w związku z przerwą w przewietrzaniu, wystąpił wzrost stężenia metanu, maksymalnie do 6 %, w siedmiu wyrobiskach. Wyprowadzenie załogi odbyło się bez użycia sprzętu ochronnego układu oddechowego. W związku z zaistniałym zdarzeniem nie zgłoszono zaistnienia wypadku.

Przyczyną braku zasilania w energię elektryczną urządzeń części zakładu górniczego było wyłączenie transformatora T-3 110/6 kV o mocy 31,5 MVA w wyniku zadziałania zabezpieczenia gazowo – podmuchowego kadzi.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Urzędu Górniczego do Badań Kontrolnych Urządzeń Energomechanicznych w Katowicach nie wydał decyzji.

Informację opracowano na podstawie danych z UGBKUE w Katowicach.