23.05.2012

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 28.05.2012 r.

I N F O R M A C J A Nr 36/2012/EW

o wypadku zbiorowym, zaistniałym w dniu 23.05.2012 r. o godz. 3⁵⁸, w Kompanii Węglowej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Bielszowice” w Rudzie Śląskiej w wyniku odprężenia spowodowanego wstrząsem o energii 2 x 10⁵J.

Wypadkowi zbiorowemu uległo 4 pracowników oddziału górniczego robót przygotowawczych GRP-3. Wstrząs, odprężenie i wypadek zbiorowy zaistniały w drążonym chodniku 3’z w pokładzie 510wg (warstwa przystropowa) na poziomie 840 m.

Pokład 510, o grubości od 7,60 m do 8,30 m i nachyleniu od 8º do 16º, zaliczony był do klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, III stopnia zagrożenia tąpaniami, IV kategorii zagrożenia metanowego i II stopnia zagrożenia wodnego. W stropie pokładu 510wg zalegała warstwa łupka piaszczystego o grubości 1,6 m i piaskowca o grubości 3,90 m, a w spągu wyrobiska około 4,0 m węgla pokładu 510wd (warstwa przyspągowa).

Chodnik 3’z, o nachyleniu około 7º, drążony był z pochylni odstawczej w pokładzie 510 przy pomocy kombajnu chodnikowego typu AM-50z-w. Wyrobisko wykonane było w obudowie typu ŁP10/V29/4/A HŁ CORR, z rozstawem odrzwi co 0,75 m, stabilizowanych rozporami dwustronnego działania. Opinkę obudowy stanowiły siatki stalowe zgrzewane, typu zaczepowego. Wyrobisko przewietrzane było wentylacją lutniową kombinowaną z zastosowaniem wentylatora lutniowego typu WLE-1005B z lutniociągiem z lutni elastycznych o średnicy 1000mm i instalacją odpylającą typu UO-630. Do dnia 23.05.2012 r. wykonano 341 m wyrobiska.

W dniu 23.05.2012 r., na zmianie nocnej rozpoczynającej się o godz. 0³⁰, w przodku chodnika 3’z w pokładzie 501wg prowadzono urabianie kombajnem. W rejonie drążonego wyrobiska zatrudnionych było 13 pracowników, w tym 7 z oddziału górniczego GRP-3. O godz. 3⁵⁸, w trakcie urabiania przodka, zaistniał wstrząs górotworu o energii określonej przez stację geofizyki górniczej na 3 x 10⁵J, a następnie zweryfikowanej przez GIG w Katowicach na 2 x 10⁵J. Epicentrum wstrząsu zlokalizowano około 30m na północ od przodka. Wstrząs spowodował odprężenie, a jego skutki objęły między innymi czterech górników oddziału robót przygotowawczych GRP-3, którzy doznali obrażeń. Pracownicy, którzy ulegli wypadkom, o własnych siłach wycofali się z przodka i wyjechali na powierzchnię. Poszkodowanych, po wstępnych badaniach lekarskich w kopalni, przewieziono do szpitala, skąd po ponownych badaniach zostali skierowani do domu. W wyniku odprężenia pracownicy doznali potłuczeń i otarć naskórka.

Skutki odprężenia wystąpiły w chodniku 3’z, na odcinku o długości 50 m od przodka, w postaci: zsuwów w zamkach obudowy do 0,4 m, nieznacznego wypchnięcia dwóch łuków ociosowych od strony południowej, wypiętrzenia spągu do 0,4 m na długości, około 20 m od przodka, uszkodzenia i przemieszczenia konstrukcji przenośnika taśmowego do 0,7 m w kierunku północnym, uszkodzenia pyłowej zapory przeciwwybuchowej zabezpieczającej przodek.

Przyczyną wypadku zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie skutków wstrząsu na pracowników zatrudnionych rejonie drążonego chodnika 3’z w pokładzie 510wg.

W związku z zaistniałym odprężeniem i wypadkiem zbiorowym, Dyrektor OUG w Gliwicach wstrzymał ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej drążenia chodnika 3’z i przecinki ściany 504 w pokładzie 510wg, do czasu przeanalizowania i zweryfikowania ustaleń projektów technicznych drążenia tych wyrobisk w zakresie rygorów dotyczących zwalczania zagrożenia tąpaniami, z uwzględnieniem:

a) zastosowania aktywnej profilaktyki tąpaniowej podczas dalszego drążenia chodnika 3’z i przecinki ściany 504,
b) wyznaczenia strefy szczególnego zagrożenia tąpaniami w chodniku 3’z w pokładzie 510wg na całej jego długości,
c) ograniczenia postępu dobowego drążonych wyrobisk i analizy możliwości dalszego drążenia chodnika 3’z przy użyciu kombajnu chodnikowego,
d) ustalenia zasad koordynacji drążenia chodnika 3’z i przecinki ściany 504 w aspekcie zbicia tych wyrobisk,
oraz zaopiniowania wyników przeprowadzonej analizy i weryfikacji przez zespół do spraw tąpań, obudowy i kierowania stropem w składzie poszerzonym o specjalistów do spraw zagrożeń tąpaniami, metanowego i pożarowego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.