23 10 2017
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 30 października 2017 r.
INFORMACJA Nr 55/2017/EW
o pożarze endogenicznym, zaistniałym w dniu 23.10.2017 r. o godzinie 1404 w PGG sp. z o.o. Oddział KWK Murcki-Staszic w Katowicach.
Pożar endogeniczny zaistniał w zrobach zawałowych ściany 3b-S, prowadzonej w III warstwie (przystropowej) pokładu 510, w polu „S”, na poziomie 900 m. Pokład 510 o miąższości od 8,9 m, do 10,7 m i upadzie do 6o, w rejonie ściany 3b-S, zaliczony został do: IV kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy „B” zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, I i II stopnia zagrożenia wodnego oraz III grupy skłonności węgla do samozapalenia. Eksploatację pokładu 510 ścianą 3b-S, o długości około 155 m, rozpoczęto w grudniu 2016 r. i prowadzono na wysokość do 3,0 m, systemem poprzecznym z zawałem stropu. Ściana 3b-S przewietrzana była systemem na „U”, prądem powietrza w ilości ok. 1800 m3/min, doprowadzanym upadową IV’b-S i odprowadzanym upadową Vb-S. W dniu 21.10.2017 r., około godziny 119, po osiągnięciu przez ścianę postępu 536 m, tj. w odległości 944 m od linii zakończenia, w rejonie ściany zaistniał wstrząs wysokoenergetyczny o energii 3x107 J, który spowodował tąpnięcie w upadowej IV’b-S. Na odcinku ok. 150 m przed frontem ściany wyrobisko utraciło funkcjonalność, z uwagi na wypiętrzenie spągu i zmniejszenie gabarytów (minimalny prześwit ok. 0,4 m). W związku ze zmniejszeniem przekroju upadowej IV’b-S wydatek powietrza doprowadzany do ściany zmniejszył się do ok. 1230 m3/min, a po przeprowadzonej (z uwagi na utrzymujące się w ścianie przekroczenia dopuszczalnych stężeń metanu) regulacji wentylacyjnej, ilość powietrza zwiększono do ok. 1430 m3/min. Po zaistniałym wstrząsie, decyzją Dyrektora OUG w Katowicach z dnia 21.10.2017 r., wstrzymano postęp ściany, do czasu przeprowadzenia oględzin rejonu. Oględziny rozpoczęto w dniu 23.10.2017 r. około godziny 900. Około godziny 1100 (podczas trwania oględzin), na analizatorze tlenku węgla zabudowanym w upadowej Vb-S, w odległości 50 m przed frontem ściany – w prądzie powietrza odprowadzanym ze ściany 3b-S – zarejestrowano gwałtowny wzrost zawartości tego gazu do 113 ppm, potwierdzony wskazaniami analizatora CO zabudowanego na wylocie z rejonu. Z rejonu ściany wyprowadzono 9 pracowników bez użycia aparatów ucieczkowych, tj. osoby przeprowadzające oględziny po zaistniałym wstrząsie. W związku z utrzymywaniem się w upadowej Vb-S tlenku węgla w ilości powyżej 25 dm3/min, kierownik ruchu zakładu górniczego o godzinie 1404 podjął decyzję o rozpoczęciu akcji przeciwpożarowej. W ramach akcji zabudowano dwie linie chromatograficzne dla zdalnych pomiarów składu powietrza, z końcami w wyrobiskach prześcianowych oraz wykonano tamy ryglowe dla korków podsadzkowych w upadowych IV’b-S i Vb-S, celem przygotowania rejonu do izolacji. Równolegle prowadzono izolację upadowej Vb-S (wentylacyjnej), na odcinku ok. 4 m za frontem ściany, w postaci korka podsadzkowego oraz podawano do zrobów ściany pyły dymnicowe. Ograniczono ilość powietrza doprowadzanego do ściany od strony upadowej IV’b-S do 1000 m3/min. Po spadku stężeń tlenku węgla do 8 ppm w prądzie powietrza odprowadzanym ze ściany, tj. 8 dm3/min tego gazu i po analizie stanu zagrożenia przez zespół doradczy kierownika akcji, w składzie poszerzonym o specjalistów ds. zagrożeń aerologicznych, w dniu 24.10.2017 r. o godzinie 1003 kierownik akcji podjął decyzję o jej zakończeniu.
Akcję prowadzoną z udziałem zastępów ratowniczych własnych kopalni, kopalń sąsiednich oraz zastępów CSRG S.A. i OSRG w Bytomiu, nadzorował Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach.
Przyczyną pożaru endogenicznego, wg wstępnych ustaleń, było samozapalenie się węgla pokładu 510, pozostawionego w zrobach ściany 3b-S w sąsiedztwie skrzyżowania z upadową Vb-S, w wyniku zaburzeń wentylacyjnych zaistniałych na skutek tąpnięcia.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.