23 10 2018
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 2 listopada 2018 r.
INFORMACJA Nr 72/2018/EW
o niebezpiecznym zdarzeniu – awarii wiertniczej, polegającej na wypływie mieszaniny wody technologicznej i złożowej na powierzchnię z wierconego otworu eksploatacyjnego, zaistniałej w dniu 23.10.2018 r. około godz. 1030 w zakładzie górniczym Kopalnia Siarki „Osiek” w Osieku.
Awaria wiertnicza zaistniała na podczas wiercenia rdzeniowego otworu eksploatacyjnego nr A-3335a w węźle eksploatacyjnym A-20-20bis (II rejon eksploatacji) urządzeniem wiertniczym URB 3AM.
Wiercenie prowadził podmiot wykonujący czynności powierzone mu w ruchu zakładu górniczego, tj. Przedsiębiorstwo Wiertniczo-Inżynieryjne „Hydrowiert” Sp. z o.o. w Osieku.
Wiercony otwór uzbrojony był w dwie kolumny rur okładzinowych o średnicach 9⅝ cala i 7⅝ cala zacementowane do wierzchu. Na wylocie drugiej kolumny rur o średnicy 7⅝ cala zamontowany był prewenter, którego szczęki dostosowane były do zamykania na żerdziach wiertniczych o średnicy 2⅞ cala. Podczas wyciągania przewodu wiertniczego po wykonaniu marszu na całkowitym zaniku płuczki w interwale od głębokości 156 do 158 m, gdy w otworze – zawieszone na haku wiertniczym – pozostały: laska łączeniowa o średnicy 2⅞ cala i długości 0,80 m, obciążnik o średnicy 3½ cala i długości 6,20 m, oraz rdzeniówka o średnicy 132 mm i długości 5,90 m, nastąpił gwałtowny wypływ gorącej wody z siarkowodorem. Ze względu na intensywność wypływu medium około 240 ÷ 300 dm3/min, temperaturę około 100º C i wysokość wyrzutu ok. 6 m, wiertacz nie zdążył opuścić przewodu wiertniczego aby zamknąć szczęki prewentera natomiast wraz z pozostałymi współpracownikami ewakuował się poza strefę zagrożenia.
Bezpośrednio po zaistnieniu wypływu kierownik ruchu zakładu górniczego podjął działania w celu jego likwidacji. Z powodu braku zadawalających efektów prac w dniu 24.10.2018 r. o godzinie 1300 podjął decyzję o rozpoczęciu akcji ratowniczej. W ramach akcji ratowniczej prowadzonej w warunkach zagrożenia siarkowodorowego, z udziałem dwóch zastępów ratowniczych własnych wyposażonych w ubrania kwasoodporne i aparaty powietrzne, wykonano między innymi:
- odprowadzenie wody do rząpia,
- wyciągnięcie pozostającego w otworze przewodu wiertniczego,
- zamontowanie w prewenterze przewodu wiertniczego o średnicy 2⅞ cala i zatłoczenie poprzez ten przewód zaczynu cementowego – wykonanie korka cementowego w kolumnie rur o średnicy 7⅝ cala,
- zdemontowanie przewodu 2⅞ cala a zamontowanie na prewenterze króćca o średnicy 2⅞ cala i wykonanie przybitki z płuczki w kolumnie rur o średnicy 7⅝ cala.
W dniu 25.10. 2018 r. o godzinie 1730 po opanowaniu wypływu zakończono akcję.
Akcja ratownicza prowadzona była w oparciu o plan ratownictwa i pod nadzorem Okręgowego Urzędu Górniczego w Kielcach.
Według wstępnych ustaleń prawdopodobną przyczyną awarii było niedostosowanie ciężaru właściwego płuczki wiertniczej do ciśnienia złożowego oraz prowadzenie wiercenia rdzeniowego przy całkowitym zaniku płuczki.
Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Kielcach rozpoczął badania okoliczności i przyczyn zdarzenia. Dotychczas w związku ze zdarzeniem decyzji nie wydano.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Kielcach.