24.06.2006

I N F O R M A C J A   Nr 11/2006śm/EW

o wypadku śmiertelnym, zaistniałym w dniu 24.06.2006r. o godzinie 9⁴⁷ w JSW S.A. KWK „Borynia” w Jastrzębiu Zdroju, któremu uległ cieśla torowy - ślusarz pod ziemią, lat 53,  pracujący w górnictwie 14 lat.

     Wypadek zaistniał w przekopie taśmowym II wschodnim na poziomie 838 m w rejonie cechy odległościowej 719 m. W miejscu tym występują następujące zagrożenia naturalne: III kategoria zagrożenia metanowego, I stopień zagrożenia wodnego, klasa B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego.

     Przekop taśmowy II wschodni na poziomie 838 m w rejonie miejsca wypadku, wykonany był w obudowie V36/10/4 o rozstawie odrzwi 0,8 m. Obudowa stabilizowana była 10 rozporami stalowymi, a opinka wykonana została z siatki zgrzewanej typu zaczepowego. Szerokość wyrobiska wynosiła 5,5 m, wysokość 3,0 m, nachylenie wzdłużne przekopu 0⁰ zaś porzeczne ok. 2⁰ w stronę ociosu północnego, przy którym prowadzony był ściek. Wyposażenie wyrobiska stanowiła trasa przenośnika taśmowego typu Gwarek-1000, torowisko z szyn S24 o rozstawie 750 mm oraz spągoładowarka typu NIWKA-B.

     W dniu 23.06.2006 r., na zmianie C, w przekopie taśmowym wschodnim II na poziomie 838 m za pomocą spągoładowarki wykonano pobierkę spągu po stronie ścieku na odcinku około 30 m, przesuwając się w kierunku zachodnim, a następnie ponownie ułożono koryta ściekowe oraz nakryto je podkładami torowymi.

     W dniu 24.06.2006 r., na zmianie „A” rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału przewozowego GPD, skierował dwóch pracowników do prac związanych z pobierką spągu w przekopie taśmowym II wschodnim na poziomie 838 m, w tym operatora spągoładowarki jako przodowego oraz cieślę torowego. Po przybyciu na miejsce pracy, załoga w obecności sztygara zmianowego wycofała spągoładowarkę po podkładach torowych w rejon skrzyżowania z chodnikiem F 21 w pokładzie 405/₁, a następnie obróciła ją o 180⁰, z zamiarem wykonania pobierki spągu w kierunku wschodnim, przeciwnym do wcześniej prowadzonego. Po wykonaniu tych czynności operator rozpoczął jazdę spągoładowarki tyłem po torowisku wzdłuż wcześniej wykonanej pobierki spągu. Szerokość trasy, po której poruszała się maszyna wynosiła od 1,25 m do 1,35 m. Sztygar zmianowy naprowadzał operatora idąc przed spągoładowarką, a cieśla - przebywając za jej czerpakiem, zajmował się właściwym prowadzeniem przewodów elektroenergetycznych zasilających maszynę. Po przejechaniu 32 m, sztygar zmianowy zatrzymał spągoładowarkę w związku z zawężeniem trasy przejazdu oraz zbliżeniem się maszyny do krawędzi pasa przyściekowego, wyspągowanego na głębokość ok. 0,5 m. Operator wyłączył maszynę, pozostawiając ją z wysięgnikiem wychylonym w stronę ociosu ściekowego, czerpakiem opartym o spąg i gąsienicami na szynach torowiska. Następnie sztygar zmianowy nakazał zniwelować różnicę poziomów na dalszym odcinku trasy przejazdu spągoładowarki, poprzez wypełnienie wyspągowanej części wyrobiska podkładami torowymi, a sam oddalił się w kierunku stacji pomp. Pracownicy rozpoczęli transport podkładów, leżących na korytach ściekowych. Około godziny 9⁴⁷, po przyniesieniu dwóch podkładów w rejon spągoładowarki, przodowy poszedł po następny podkład, a cieśla pozostał przy maszynie. Po oddaleniu się na odległość około 15 m, przodowy usłyszał krzyk, po czym stwierdził, że cieśla został dociśnięty do ociosu korpusem przechylonej spągoładowarki. W wyniku odniesionych obrażeń klatki piersiowej poszkodowany poniósł śmierć na miejscu.

     Wobec braku naocznych świadków wypadku, na podstawie przeprowadzonej wizji oraz przesłuchań ustalono, że bezpośrednią przyczyną przechylenia i zsunięcia się spągołądowarki do koryta ściekowego była nagła utrata jej stateczności na skutek uruchomienia wysięgnika czerpaka przez samego poszkodowanego, prawdopodobnie celem umożliwienia swobodnego przejścia obok maszyny.

     Przyczyną wypadku było dociśnięcie cieśli torowego do ociosu wyrobiska spągoładowarką, gwałtownie zsuwającą się w stronę koryta ściekowego wskutek utraty stateczności.

     Przyczyna ta wynikła ze stosowania niewłaściwych metod pracy, samowolnego zasterowania silnika spągoładowarki i uruchomienia wysięgnika czerpaka przez samego poszkodowanego, przebywającego w miejscu szczególnie niebezpiecznym oraz braku skutecznego nadzoru nad prowadzonymi robotami.

     W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Rybniku w dniu 24.06.2006 r. wydał decyzje, w których nakazał:

1. Wstrzymać wykonywanie pobierki spągu w przekopie taśmowym II wschodnim na poziomie 838 m do czasu dostosowania technologii wykonywania tych robót do istniejących warunków w miejscu zaistnienia wypadku oraz zapoznać z nią zainteresowaną     załogę.

2. Prace, związane z postawieniem wywróconej ładowarki typu NIWKA-B w przekopie taśmowym II wschodnim, na poziomie 838 m, wykonać w oparciu o opracowaną technologię zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

3. Z przyczynami i okolicznościami zaistniałego wypadku zapoznać zainteresowanych pracowników zakładu górniczego.

Ponadto zobowiązał przedsiębiorcę:

- do przeprowadzenia na własny koszt szczegółowych badań spągoładowarki typu NIWKA-B, znajdującej się w przekopie taśmowym II wschodnim na poziomie 838 m, pod kątem zgodności stanu technicznego jej układu sterowania i zabezpieczeń z dokumentacją, na podstawie której ww. urządzenie zostało zastosowane do pracy pod ziemią w warunkach JSW S.A. KWK „Borynia”,

- przedstawienia tutejszemu Urzędowi wyników wykonanych czynności sprawdzających,   określonych w pkt. 1 w terminie do dnia 07.07.2006 r.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.