24 07 2017

Wyższy Urząd Górniczy                                                                            

Departament Warunków

Pracy i Szkolenia                              

  Katowice, dnia 1 sierpnia 2017 r.     

INFORMACJA Nr 39/2017/EW

w sprawie zawału skał stropowych, zaistniałego w dniu 24.07.2017 r. o godzinie 20⁵⁸ w Polskiej Grupie Górniczej sp. z o.o. Oddział KWK Piast – Ziemowit w Bieruniu Ruch Ziemowit w Lędzinach.

Zawał zaistniał w komorze głowicy zbiornika wyrównawczego pionowego ZG-1, łączącej przekop taśmowy 934 C-1 (z odstawą urobku przenośnikiem taśmowym) z pochylnią z objazdu szybu III ze zbiorników wyrównawczych. Komora o wysokości około 6 m, szerokości około 8 m oraz nachyleniu 0º, zlokalizowana w górotworze nieskłonnym do tąpań, w polu niemetanowym, przewietrzana była prądem powietrza wytwarzanym przez wentylator główny. W stropie zalegał łupek, a bezpośrednio w spągu komory zlokalizowany był wlot do zbiornika wyrównawczego ZG-1, wykonanego jako wyrobisko pionowe o przekroju kołowym o średnicy 8 m i głębokości około 50 m. Wlot zabezpieczony był konstrukcją stalową z dwuteowników tworzących kratownicę, pokrytą blachami, w której wykonany był otwór zsypowy urobku z przenośnika taśmowego typu Gwarek-1400 o numerze kopalnianym T-1. Obudowę ociosów komory stanowiły mury z cegły klasy 250, a stropu  dwuteowniki 250 wyłożone okładzinami żelbetowymi. Na poszyciu zbiornika ułożona była stacja zwrotna przenośnika taśmowego typu Gwarek-1400, o numerze kopalnianym P-1, który umożliwiał transport urobku z przenośnika nr T-1, w kierunku północnym – do zbiornika ZG-2, z pominięciem odstawy do zbiornika ZG-1.

W dniu 24.07.2017 r. około godziny 20⁵⁸ dysponent odstawy taśmowej na poziomie III, zaobserwował na monitorze, wyświetlającym obraz z kamery przemysłowej, zabudowanej w rejonie zbiornika ZG-2, zatrzymanie się przenośników taśmowych o numerach T-1 i P-1, a następnie zanik obrazu z kamery. Dysponent, w czasie kontroli, stwierdził  wystąpienie opadu skał stropowych w komorze głowicy zbiornika wyrównawczego ZG-1. Gruzowisko zalegało na całej szerokości komory i na długości około 2,5 m po stronie zachodniej i około 10,5 m po stronie wschodniej oraz obejmowało całą wysokość wyrobiska. Uszkodzeniu uległy kable i przewody instalacji elektrycznych, eksploatowanych w miejscu opadu skał stropowych. Przez rejon objęty opadem skał przepływało powietrze w ilości około 924 m³/min. O zdarzeniu zostali poinformowani: dyspozytor ruchu a następnie kierownik działu górniczego i kierownik działu wentylacji – pełniący dyżur kierownika ruchu zakładu górniczego. W związku z brakiem możliwości przywrócenia pierwotnej funkcji wyrobiska, w czasie kr2ótszym niż 8 godzin, z-ca kierownika ruchu zakładu górniczego powiadomił dyżurującego Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach o zaistnieniu zawału.

Według wstępnych ustaleń przyczyną zawału było niezamierzone przemieszczenie mas skalnych ze stropu do wyrobiska, na skutek utraty stabilności i podporności obudowy.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:

1. Wstrzymać ruch załogi i wykonywanie robót w rejonie skrzyżowania przekopu taśmowego 934 C-1 z pochylnią z objazdu szybu III do zbiorników wyrównawczych, za wyjątkiem prac związanych z usuwaniem skutków zaistniałego zawału, do czasu usunięcia tych skutków, na zasadach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, pod stałym i bezpośrednim nadzorem wyznaczonej osoby dozoru ruchu, przy uwzględnieniu konieczności przebywania pracowników i wykonywania prac bezpośrednio nad zbiornikiem o głębokości około 50m, którego obudowa poddana została trudnemu do oszacowania oddziaływaniu, wskutek zaistniałego zawału.
2. Wstrzymać eksploatację zbiornika ZG-1 na poziomie III, do czasu usunięcia skutków zaistniałego zawału oraz przeprowadzenia kontroli stanu obudowy zbiornika i dokonania jego ponownego odbioru technicznego przez komisję ustaloną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
3. Wstrzymać eksploatację przenośnika taśmowego typu Gwarek-1400, o numerze kopalnianym T-1, zabudowanego w przekopie taśmowym 934 C-1 na poziomie III, do czasu doprowadzenia jego stanu technicznego do zgodności z DTR.
4. Wstrzymać eksploatację przenośnika taśmowego typu Gwarek-1400, o numerze kopalnianym P-1, zabudowanego w pochylni z objazdu szybu III ze zbiorników wyrównawczych, do czasu doprowadzenia jego stanu technicznego do zgodności z DTR.
5. Prowadzić usuwanie skutków zawału w oparciu o ustalenia Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego z uwzględnieniem zasad monitorowania stanu zagrożenia zawałowego oraz zapewnienia odpowiedniej stabilności i podporności obudowy na całej długości wyrobiska.
6. Usuwanie skutków zawału prowadzić na podstawie ustaleń Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego uwzględniających konieczność:
   • uzyskania opinii rzeczoznawcy w zakresie doboru obudowy skrzyżowania przekopu taśmowego 934 C-1 z pochylnią z objazdu szybu III ze zbiorników wyrównawczych, usytuowanego bezpośrednio nad zbiornikiem wyrównawczym ZG-1, którego obudowa została poddana trudnemu do oszacowania oddziaływaniu skutków zawału skał stropowych i brak jest możliwości kontroli jej stanu,
   • przebywania pracowników bezpośrednio nad zbiornikiem o głębokości około 50m,
   • wyłączenia z eksploatacji zbiornika ZG-1.

7. Prowadzić ewidencję elementów obudowy znajdujących się w gruzowisku skalnym pochodzącym z opadu skał i zabezpieczać je do dalszych badań.
8. Przeprowadzić dodatkową kontrolę stanu obudowy głównych wyrobisk transportowych oraz głównych wyrobisk ruchu załogi na zasadach ustalonych przez Kierownika Działu Górniczego.
9. Zapoznać pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego z okolicznościami zaistniałego zawału.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.