24.11.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 2.12.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 91/2009/EW

o odprężeniu w wyniku wstrząsu o energii 8 x 10⁵J i wypadku zbiorowym      (3 wypadki lekkie), zaistniałych w dniu 24.11.2009 r. o godz. 16¹¹ 
w Kompanii Węglowej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Bielszowice" w Rudzie Śląskiej.

Odprężenie i wypadek zbiorowy miał miejsce w rejonie ściany 003z w pokładzie 504wg na poziomie 700 m.

Pokład 504wg o grubości od 6,10 m do 9,10 m, nachyleniu od 13 do 24°, zaliczony został do III stopnia zagrożenia tąpaniami, IV kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. Ściana 003z, o wysokości do 2,8 m, prowadzona była z zawałem skał stropowych pomiędzy chodnikami 1z badawczym i 2z badawczym. Wyposażenie ściany stanowiły sekcje obudowy zmechanizowanej typu Fazos -15/31-POz i Fazos - 15/31-POz/BSN oraz kombajn typu KSW-475W/2BPH współpracujący z przenośnikiem zgrzebłowym typu Rybnik 850. Urobek ze ściany transportowany był do chodnika 2z badawczego, gdzie zabudowany był przenośnik zgrzebłowy typu GROT 750/S i przenośnik typu Gwarek 1000. Chodnik 2z badawczy wydrążony został w obudowie typu V29/9/4A, budowanej w odstępach co 0,9 m., stabilizowanej rozporami typu WRG z opinką stropu i ociosów wykonaną z siatek zgrzewanych zaczepowych typu ciężkiego. W tym wyrobisku wyznaczona została strefa szczególnego zagrożenia tąpaniami obejmująca odcinek o długości 120 m począwszy od linii likwidacji. Obudowa w tej strefie wzmocniona została stojakami stalowymi Valent, zabudowanymi pod każdą ze stropnic obudowy chodnikowej, posadowionymi na drewnianych podkładach kolejowych. Do dnia 24.11.2009 r., ścianą wykonano postęp 750 m, a do projektowanej linii zatrzymania pozostało około 160 m. Przez cały okres prowadzenia eksploatacji ścianą, w jej rejonie zarejestrowano 530 wstrząsów górotworu o maksymalnej energii rzędu 10⁵J.

W dniu 24.11.2009 r,. na zmianie popołudniowej rozpoczynającej się o godzinie 12³⁰, ściana 003z była obłożona do wydobycia. Około godz.16¹¹ w chodniku 2z badawczym 2 górników przygotowywało przenośnik ścianowy do przekładki, natomiast w ścianie, przodowy, znajdujący się w rejonie sekcji nr 3, przesuwał kolejną sekcję obudowy zmechanizowanej. W tym czasie wystąpił wstrząs górotworu o energii 8,0 x 10⁵J, który zlokalizowany został w zrobach około 10m od frontu ściany i 60m na północ od chodnika 2z badawczego. Wstrząs ten spowodował odprężenie w chodniku 2z badawczym oraz podrzucenie i przewrócenie na spąg przodowego ściany i dwóch górników w chodniku 2z badawczym na skrzyżowaniu ze ścianą. Przodowy został wytransportowany ze ściany na noszach przez pracowników oddziału górniczego, a pozostali 2 poszkodowani o własnych siłach wycofali się z chodnika 2z badawczego. Po wyjeździe na powierzchnie poszkodowani zostali przewiezieni do szpitala miejskiego w Rudzie Śląskiej – Goduli, gdzie stwierdzono że doznali ogólnych potłuczeń. Przodowy pozostawiony został w szpitali, a dwaj pozostali poszkodowani skierowani zostali do domów. Skutki odprężenia objęły chodnik 2z badawczym na odcinku 53m przed ścianą, w postaci zsuwów na zamkach obudowy do 0,9 m., wybicia 27 stojaków typu Valent oraz przemieszczenia trasy przenośnika podścianowego, w wyniku czego na odcinku o długości 20 m, szerokość przejścia dla ludzi zawężona została do 0,4 m.

Przyczyną wypadku zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie wstrząsu na pracowników zatrudnionych w ścianie 003z i w chodniku 2z badawczym.

Przyczyną odprężenia był wstrząs o energii 8,0 x 10⁵J, zaistniały wskutek rozładowania energii skumulowanej w górotworze.

W związku z zaistniałym wstrząsem i wypadkiem zbiorowym, Dyrektor OUG w Gliwicach nakazał wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej eksploatacji ściany 003z w pokładzie 504wg na poziomie 840 m, do czasu:

• usunięcia skutków odprężenia w chodniku 2z badawczym w pokładzie 504wg, na podstawie szczegółowych ustaleń kierownika ruchu zakładu górniczego, zaopiniowanych pozytywnie przez kopalniane zespoły ds zagrożeń naturalnych,
• zweryfikowania dotychczasowych rygorów prowadzenia robót górniczych w rejonie ściany 003z w pokładzie 504wg przez kopalniane zespoły ds. zagrożeń naturalnych poszerzone o specjalistów.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.