26 06 2019

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                                

Katowice, dnia 3 lipca 2019 r.

INFORMACJA Nr 30/2019/EW

w sprawie awarii przekładnika napięciowego 110 kV zabudowanego w polu nr 7 stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia, zaistniałej w dniu 26 czerwca 2019 r. o godzinie 18³⁰ w KGHM Polska Miedź S.A., Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach.

Awaria miała miejsce w polu nr 7 rozdzielni 110 kV (pole transformatora T2 110/6 kV) w stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia.

Zasilanie w energię elektryczną zakładu górniczego w rejonie szybów: R-III, R-IV i R-X zrealizowano ze stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia w skład, której wchodzą: rozdzielnia 110 kV KRZ oraz rozdzielnia 6 kV GST-4. Dwusystemową, sekcjonowaną rozdzielnię 110 kV KRZ ze sprzęgłem poprzeczno-podłużnym zasilono trzema liniami napowietrznymi 110 kV: S-406, S-413 i S-414. Pole nr 7 rozdzielni 110 kV (pole transformatora T2 110 kV) wyposażono w wyłącznik mocy typu S1-123, odłączniki szynowe typu ONIII-110W/6P, przekładniki prądowe typu J110-4a, przekładniki napięciowe typu Uo-110b i ograniczniki przepięć typu GXA-96. Rozdzielnia, poprzez dwa transformatory T1 i T2 110/6 kV 31,5 MVA, zasila dwusystemową, sekcjonowaną rozdzielnię 6 kV GST-4.

W dniu 26 czerwca 2019 r. system 1 rozdzielni 110 kV KRZ (przy zamkniętych odłącznikach sekcyjnych w polu sprzęgłowym) zasilany był z linii 110 kV S-406 i S-414, natomiast system 2 z linii 110 kV S-413. Z systemu 1 rozdzielni 110 kV poprzez transformator T1 110/6 kV i sekcję A rozdzielni 6 kV GST-4 zasilano między innymi urządzenia stacji wentylatorów przy szybie R-X i górnicze wyciągi szybowe zabudowane w szybie R-III. Z systemu 2  rozdzielni 110 kV poprzez transformator T2 110/6 kV i sekcję B rozdzielni 6 kV GST 4 zasilono między innymi  górnicze wyciągi szybowe zabudowane w szybach R-IV i R-X oraz pozostałe urządzenia zabudowane na powierzchni i w wyrobiskach zakładu górniczego. Obsługę urządzeń stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia pełnił elektromonter dyżurny oddziału elektrycznego E-2.

O godzinie 18³⁰ elektromonter dyżurny, przebywający w tym czasie w pomieszczeniu nastawni, usłyszał huk dochodzący z terenu rozdzielni 110 kV KRZ i zadziałanie sygnalizacji akustycznej stanów awaryjnych. W wyniku wykonanych oględzin stwierdził obustronne wyłączenie transformatora T2 110/6 kV przez jego zabezpieczenie różnicowo-prądowe typu RRTT-7 oraz pobudzenie zabezpieczeń porównawczo-fazowego typu RPFk i odległościowego typu LZ3 zabudowanych w polu nr 3 linii 110 kV S-413. O zaistniałej sytuacji poinformował dyspozytora ruchu ds. energetycznych a następnie na jego polecenie udał się na teren rozdzielni 110 kV KRZ, gdzie stwierdził uszkodzenie (rozerwanie i pożar) przekładnika napięciowego 110 kV typu Uo-110b zabudowanego w fazie L3 pola nr 7 transformatora T2 110/6 kV. Po wykonaniu niezbędnych czynności łączeniowych w rozdzielni 110 kV służby kopalniane przy współudziale państwowej straży pożarnej wezwanej na miejsce awarii ugasiły pożar przekładnika napięciowego. W wyniku uszkodzenia (rozerwania) i pożaru przekładnika napięciowego uszkodzeniu uległy pozostałe dwa przekładniki napięciowe oraz elementy izolacji przekładników prądowych oraz ograniczników przepięć zabudowanych w polu nr 7 rozdzielni 110 kV KRZ.

W czasie awarii stacja wentylatorów głównych przy szybie R-X, zasilana z transformatora T1 110/6 kV, pracowała bez zakłóceń i nie zaszła konieczność wyprowadzenia załogi z wyrobisk zakładu górniczego. W związku z zaistniałą awarią nie nastąpiło unieruchomienie naczyń wyciągowych z ludźmi w szybach i nie zgłoszono zdarzeń wypadkowych. Aktualnie rejon szybów: R-III, R-IV i R-X zakładu górniczego zasilany jest z transformatora T1 110/6 kV zapewniającego pełne zapotrzebowanie w energię elektryczną rejonu. 

Przyczyną awarii przekładnika napięciowego 110 kV typu Uo-110b zabudowanego w fazie L3 pola nr 7 transformatora T2 110/6 kV w stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia (rozerwanie a następnie pożar) było zwarcie wewnętrzne spowodowane najprawdopodobniej w wyniku obniżenia rezystancji izolacji przekładnika w związku z długoletnią eksploatacją i skrajnie wysokimi temperaturami panującymi w dniu awarii (około 39 ^oC).

Ustalono ponadto, że w zakresie urządzeń elektroenergetycznych stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia:

• ostatnie oględziny urządzeń stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ przez uprawnionego elektromontera wykonano w dniu 26.06.2019 r. na zmianie II z wynikiem pozytywnym,
• ostatnie oględziny urządzeń stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ przez osobę dozoru wykonano w dniu 26.06.2019 r. na zmianie I z wynikiem pozytywnym,
• ostatnie oględziny urządzeń stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ przez osobę dozoru wyższego oddziału elektrycznego wykonano w dniu 20.06.2019 r. z wynikiem pozytywnym,
• ostatnie badania przekładników napięciowych w zakresie pomiaru rezystancji izolacji dla obwodów wtórnych i pierwotnych, oględzin obwodów wtórnych i pierwotnych, jakości powłok wykonano w dniu 29.10.2018 r. przez firmę LINTELIN Sp. z o.o. z wynikiem pozytywnym,
• ostatnie badania oleju izolacyjnego przekładników napięciowych w zakresie współczynnika stratności dielektrycznej wykonano w dniu 16.11.2018 r. przez firmę Power Engineering Transformatory Sp. z o.o. z wynikiem pozytywnym,
• uszkodzony przekładnik napięciowy typu U_O-110b zabudowany w fazie L3 pola nr 7  transformatora T2 110/6 kV został wyprodukowany w 1984 r. przez zakłady ZWAR.

W związku z zaistniałym zdarzeniem, Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego w dniu 27 czerwca 2019 r. wydał decyzję wstrzymującą ruch urządzeń zabudowanych w polu nr 7 rozdzielni 110 kV (pole transformatora T2 110/6 kV) w stacji elektroenergetycznej 110/6 kV KRZ Rudna Zachodnia oraz określił warunki wznowienia ruchu ww. urządzeń.

 Informację opracowano na podstawie danych z SUG w Katowicach.