27.11.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 2.12.2009 r.

I N F O R M A C J Nr 93/2009/EW

w sprawie awaryjnego wyłączenia zasilania rozdzielni 6 kV R 32 zasilającej w energię elektryczną urządzenia stacji wentylatorów głównych przy szybie „Pawłów Górny II” zaistniałego w dniu 27. 11. 2009 r. o godz. 0²³ w Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK „Bielszowice” w Rudzie Śląskiej.

Rozdzielnię 6 kV R 32 wykonano z 26 pól rozdzielczych budowy otwartej (celkowych) jako dwusystemową. System I rozdzielni wykonano jako sekcjonowany, natomiast system II wykonano jako nie sekcjonowany. Zasilanie rozdzielni wykonano czterema niezależnymi liniami kablowymi. Pierwszą i drugą linię kablową prowadzono z rozdzielni 6 kV R 31, zlokalizowanej w rejonie szybu „Pawłów Górny II”, trzecią linię kablową z rozdzielni „Elektrociepłownia Zabrze”, natomiast czwartą linię kablową z rozdzielni 6 kV R „B” zlokalizowanej w rejonie Bielszowice.

W dniu 27 listopada 2009 r. rozdzielnia 6 kV R 32 była zasilana dwiema liniami kablowymi. System I (przy zamkniętym sprzęgle sekcyjnym) zasilany był do pola nr 16 z pola nr 6 rozdzielni „Elektrociepłownia Zabrze”, natomiast system II zasilany był do pola nr 26 z rozdzielni 6 kV R „B”. W stacji wentylatorów głównych przy szybie „Pawłów Górny II” był prowadzony ruch wentylatora nr III.

O godzinie 0²³ nastąpiło awaryjne wyłączenie zasilania rozdzielni 6 kV R 32 na skutek:

• wyłączenia wyłącznika mocy w polu nr 26 rozdzielni 6 kV R 32,
• wyłączenia wyłącznika mocy w polu nr 6 rozdzielni „Elektrociepłownia Zabrze”

w wyniku zadziałania zabezpieczeń elektroenergetycznych spowodowanych zaistniałym zwarciem doziemnym, a następnie zwarciem łukowym międzyfazowym na odłączniku systemowym systemu I w polu nr 26. Na skutek zaistniałego zwarcia łukowego zniszczeniu uległ odłącznik systemowy systemu I, przekładniki prądowe oraz izolatory wsporcze mostka szynowego pomiędzy odłącznikami systemowymi w polu nr 26.
Brak zasilania w energię elektryczną rozdzielni 6 kV R 32 spowodował zatrzymanie ruchu wentylatora głównego nr III w stacji wentylatorów przy szybie „Pawłów Górny II”. W związku z niemożnością szybkiego przywrócenia zasilania w energię elektryczną, o godz. 0³⁵ rozpoczęto wyprowadzanie załogi zgodnie z planem ratownictwa. Z zagrożonych rejonów kopalni wycofano 101 pracowników, których w związku z kończącym się dla nich czasem pracy skierowano na powierzchnię. Nie użyto indywidualnego sprzętu ochrony dróg oddechowych.
Służby zakładu górniczego po zdemontowaniu części oszynowania pola nr 26, o godzinie 1³⁰, załączyły zasilanie rozdzielni 6 kV R 32 z rozdzielni 6 kV R 31, a o godzinie 141 załączyły ruch wentylatora głównego nr III.
Zatrzymanie ruchu wentylatora głównego nr III w stacji wentylatorów spowodowało przekroczenia powyżej dopuszczalnego stężenia metanu w czterech wyrobiskach z wentylacją odrębną w tym w dwóch do wartości 5 %. W związku z zaistniałą awarią nie zgłoszono wypadku.
Po usunięciu skutków awarii w polu nr 26 rozdzielni 6 kV R 32 o godz. 10⁴⁵ przywrócono zasilanie rozdzielni 6 kV R 32 do stanu sprzed awarii.

Przyczyną awaryjnego wyłączenia zasilania rozdzielni 6 kV R 32 było zwarcie doziemne, a następnie zwarcie łukowe zaistniałe na odłączniku systemowym systemu I w polu nr 26 rozdzielni, spowodowane najprawdopodobniej przez gryzonia (szczura), którego martwego ze śladami nadpalenia znaleziono w przedziale kablowym pola nr 26.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Urzędu Górniczego do Badań Kontrolnych Urządzeń Energomechanicznych w Katowicach wydał decyzje, w których nakazał:

1. Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pola numer 26 rozdzielni 6 kV R 32.
   Wznowienie ruchu pola nr 26 uzależnił od:

   • doprowadzenia do stanu zgodnego z dokumentacją odłącznika systemowego, przekładników prądowych oraz izolatorów wsporczych mostka szynowego,
   • przeprowadzenia badań w/w pola zgodnie z obowiązującymi zasadami,
   • przeprowadzenia odbioru technicznego po wykonaniu w/w czynności.
2. Przeprowadzić kontrolę rozdzielni 6 kV R 32 w zakresie stanu technicznego kanałów kablowych, przepustów i grodzi.

Informację opracowano na podstawie danych z UGBKUE w Katowicach.