28_01_2021
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 12 maja 2021 r.
INFORMACJA Nr 4/2021/EW
w sprawie wypadku powodującego czasową niezdolność do pracy zaistniałego w dniu 28 stycznia 2021 r. o godzinie 840 w wyniku wstrząsu górotworu o energii 2x107 J, w Polskiej Grupie Górniczej S. A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego Ruda w Rudzie Śląskiej Ruch Halemba w ścianie 1c w pokładzie 405/1.
Wstrząs górotworu o energii 2x107 J zaistniał w rejonie ściany 1c w pokładzie 405/1 w partii „L” na poziomie 1030 m. Ognisko wstrząsu zostało zlokalizowane w zrobach ściany około 10 m za jej frontem i około 40 m na północ od śladu chodnika ścianowego badawczego 2c, tj. podścianowego. Wskutek wstrząsu wypadkowi uległ górnik przodowy ściany przebywający w ścianie 1c w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej nr 8.
Pokład 405/1 o grubości 2,0 - 4,5 m i nachyleniu od 6° do 12°, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego. W stropie pokładu 405/1 zalega: 1,80 m łupka ilastego, 3,40 m łupka piaszczystego, 1,00 m piaskowca, 2,40 m łupka piaszczystego, 1,40 m piaskowca, 0,40 m łupka piaszczystego, 2,10 m piaskowca, 3,30 m łupka piaszczystego, 0,80 m łupka z węglem, 0,60 m węgla pokładu 405/2 wg, 0,80 m łupka piaszczystego, 1,50 m łupka ilastego. W spągu tego pokładu zalega: 10,20 m łupka ilastego, 0,30 m niedokumentowanej warstwy węgla, 9,40 m łupka ilastego.
Ściana 1c o długości do 180 m, wysokości około 4,0 m i nachyleniu podłużnym 70, eksploatowana była systemem podłużnym z zawałem stropu i prowadzona pomiędzy chodnikami ścianowymi badawczymi 2c i 1c w pokładzie 405/1. Ściana wyposażona była w 107 sekcji liniowych obudowy zmechanizowanej typu Hydrotech-25/46-POz oraz 6 sekcji skrajnych typu Hydrotech-25/46-POz. Przy skrzyżowaniach ściany z chodnikami ścianowymi badawczymi 2c i 1c, w ścianie zabudowane były urządzenia stojakowo-podporowe typu PEGAZ/II. Sekcje obudowy Hydrotech-25/46-POz były wyposażone w osłony czoła ściany oraz osłony przejścia dla ludzi. Urabianie w ścianie 1c prowadzone było kombajnem typu FS 400 współpracującym z przenośnikiem zgrzebłowym ścianowym typu Rybnik - 850. Urobek ze ściany 1c był odstawiany za pomocą przenośnika zgrzebłowego, a dalej za pomocą przenośników taśmowych typu Gwarek-1000. Od uruchomienia w dniu 5 listopada 2020 r. do dnia 28 stycznia 2021 r. ściana 1c w pokładzie 405/1 uzyskała średni postęp 148 m i do zakończenia jej biegu pozostało około 784 m.
W dniu 28 stycznia 2021 r. na zmianie rozpoczynającej się o godzinie 600, osoba dozoru oddziału G2-H skierowała 12 górników do prowadzenia wydobycia w ścianie 1c w pokładzie 405/1. O godzinie 840 gdy prowadzono urabianie, a kombajn znajdował się pomiędzy sekcjami obudowy nr 28 i 37, zaistniał wstrząs górotworu o energii 2x107 J w wyniku którego na odcinku od sekcji nr 1 do sekcji nr 72 odspoiły się bryły węgla z ociosu ścianowego, których część na odcinku ściany od sekcji nr 5 do sekcji nr 27 przedostała się do pola przejścia dla ludzi. Górnik przodowy ściany, który w tym czasie przebywał w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej nr 8 i wykonywał czynności związane ze sterowaniem obudową został uderzony prawdopodobnie bryłą węgla w głowę. Pracownicy zatrudnieni w ścianie udzielili mu pierwszej pomocy, po czym przytomnego poszkodowanego przetransportowano na poziom 830 m pod szyb Grunwald IV i wytransportowano na powierzchnię. Z nadszybia poszkodowany został przeniesiony na noszach do punktu opatrunkowego, gdzie pomocy udzielił mu lekarz, który w wydanej opinii stwierdził: „Uraz głowy. Wstrząśnięcie mózgu. Podejrzenie złamania szczęki (uraz lewej kości jarzmowej). Przewidywany czas trwania leczenia 2 - 3 tygodnie”. Następnie poszkodowany został przetransportowany karetką pogotowia ratunkowego do Szpitala Miejskiego w Rudzie Śląskiej. Zaistniały wypadek zakwalifikowano jako powodujący czasową niezdolność do pracy.
W rejonie ściany 1c w pokładzie 405/1 wystąpiły skutki zaistniałego wstrząsu w postaci odspojenia węgla w ociosie ściany na głębokość około 0,5 m na odcinku od sekcji nr 1 do sekcji obudowy zmechanizowanej nr 72 oraz przy sekcji obudowy zmechanizowanej nr 8 na głębokość około 1,5 m, a na odcinku ściany od sekcji nr 5 do sekcji nr 27 bryły węgla przedostały się do pola przejścia dla ludzi. Ponadto stwierdzono zsuwy na połączeniach łuków ociosowych i stropnicowych obudowy chodnikowej wynoszące od 5 cm do 35 cm w chodniku ścianowym badawczym 1c na odcinku 20 m przed frontem ściany 1c oraz od 5 cm do 20 cm w chodniku ścianowym badawczym 2c na odcinku 10 m przed frontem ściany 1c.
Przyczyną wstrząsu górotworu o energii 2x107 J było rozładowanie energii skumulowanej w górotworze zaistniałe podczas prowadzenia urabiania w ścianie 1c w pokł. 405/1.
Przyczyną wypadku było dynamiczne oddziaływanie wstrząsu na przebywającego w sekcji nr 9 przodowego, który przewrócił się i prawdopodobnie uderzył głową o spągnicę sekcji obudowy zmechanizowanej nr 8 oraz uderzony został w plecy, w prawe ramię i w tył głowy odspojonymi z ociosu bryłami węgla, które dostały się do pola przejścia w wyniku wstrząsu.
W związku z zaistniałym wstrząsem i wypadkiem, w dniu 28 stycznia 2021 r., po przeprowadzeniu oględzin wyrobisk, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach wydał decyzję, którą wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pokładu 405/1 ścianą 1c do czasu wykonania dodatkowej aktywnej profilaktyki tąpaniowej, w zakresie ustalonym przez Kopalniany Zespół ds. Tąpań i Obudowy w składzie poszerzonym o specjalistów i zatwierdzonym przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.