28 12 2015
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa
Katowice, dnia 5 stycznia 2016 r.
INFORMACJA Nr 69/2015/EW
o wypadku zbiorowym (dwa wypadki „lekkie”), zaistniałym w dniu 28 grudnia 2015 r., około godz. 1331, spowodowanym samoistnym wstrząsem górotworu o energii 7,5x106 J w polu XI/1 oddziału G-2 KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG ”Rudna”
W dniu 28.12.2015 r. o godz. 1331 w polu XI/1 kopalni „Rudna” wystąpił samoistny wstrząs górotworu o energii 7,5x106 J, którego epicentrum zlokalizowano w rejonie skrzyżowania komory K-10 i pasa P-13a. Eksploatacja w kierunku wiązki upadowych U‑5÷U-8 prowadzona była na poziomie 1020 m pomiędzy wiązką chodników T,W-233a a zrobami pól XVI/1 i XVII/1. W polu XI/1 stosowany był systemem komorowo-filarowy z ugięciem stropu dla rejonów o szczególnie trudnych warunkach geologiczno-górniczych. Rozcinka calizny prowadzona była wyrobiskami o szerokości do około 7 m przy stropie i wysokości do 5 m. Zasadnicze wymiary filarów w osiach pasów i komór wynosiły 15 x 30 m. Dla robót prowadzonych w obszarze zawartym między chodnikiem T-233a, zrobami pól XVI/1, XVII/1 oraz pasem P-16 włącznie KRZG ustanowił stałą strefę szczególnego zagrożenia tąpaniami, w której jednocześnie mogło przebywać do 12 osób.
W rejonie pola XI/1 złoże rud miedzi występuje w formie pseudopokładu o rozciągłości NW‑SE, upadzie ku NE pod kątem 2÷4º i zróżnicowanej miąższości 3,5÷7,0 m. Rejon pola XI/1 jest silnie zaangażowany tektonicznie.
Na wybiegu pola XI/1, w którym złoże zostało zaliczone do III stopnia zagrożenia tąpaniami, skały stropu i spągu zostały zaliczone odpowiednio do klas drugich skał stropowych i spągowych. Średnia wytrzymałość na ściskanie wynosi: dla skał stropowych 111,1 MPa, furty złożowej 55,1 MPa i skał spągowych 26 MPa.
Dla robót eksploatacyjnych, prowadzonych w polu XI/1 został opracowany projekt techniczny eksploatacji oraz szczegółowy projekt eksploatacji, zatwierdzone przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego. Dobór obudowy kotwiowej został zweryfikowany w maju 2014 r.
W polu XI/1 obowiązywał rygor grupowego strzelania minimum 3 przodków. Po wszystkich robotach strzałowych wykonywanych na froncie eksploatacyjnym obowiązywał 1,5 godzinny czas wyczekiwania w strefie szczególnego zagrożenia tąpaniami oraz jednogodzinny poza strefą. W miejscu występowania uskoków wygasających o niewielkich zrzutach, w części frontu między chodnikami T-236a i T-233a oraz pasem P-8 i projektowaną do rozcięcia calizną, stosowano dodatkowy element aktywnej profilaktyki tąpaniowej, polegający na wykonywaniu, wraz z postępem przodków, strzelań odprężających w spągu,
w kierunku pod wycinane filary technologiczne, na długości ostatniego zabioru.
Wyrobiska pola XI/1 zabezpieczane były obudową kotwiową wklejaną o długości żerdzi minimum 1,8 m, w siatce kotwienia 1,5 x 1,5 m. Jako obudowa dodatkowa stosowane były kotwie linowo-spoiwowe o długości lin 7 m, drewniane stojaki i stosy podporowe oraz stojaki hydrauliczne typu Hydrotech. Na wszystkich czynnych skrzyżowaniach montowano sygnalizatory rozwarstwień skał stropowych, z maksymalnym opóźnieniem do 20 m od czoła przodków.
W dniu 28.12.2015 r. o godzinie 1331 w polu XI/1 wystąpił samoistny wstrząsu górotworu o energii 7,5x106 J, zlokalizowany w rejonie komory K-10 i pasa P-13a. Przedmiotowy wstrząs spowodował następujące skutki:
- wypiętrzenie spągu w rejonie skrzyżowania P-13a/K-20, do około 0,4m,
- obsypanie ociosów w pasach P-12a i P-13a, od komory K-12 do komory K-9,
- obsypanie ociosów w pasie P-13, od komory K-18 do komory K-9 i w pasie P-13a, od komory K-20 do komory K-18,
które uniemożliwiły wyjazd wozu odstawczego i dwóch ładowarek.
W wyniku zdarzenia wypadkom lekkim uległo dwóch operatorów samojezdnych maszyn przodkowych: ładowarki ŁK-4 nr zakładowy 270 w pasie P-12a, między K-10 i K-9 oraz wozu odstawczego WO nr zakładowy 405 w pasie P-13, między komorami K-10 i K-12.
Według wstępnych ustaleń, przyczyną doznanych urazów operatorów było uderzenie o elementy kabin maszyn w wyniku ich podrzucenia spowodowanego wstrząsem górotworu. Wg opinii lekarskiej operator ładowarki doznał: Stłuczenia kręgosłupa lędźwiowego, stłuczenia głowy oraz skręcenia kręgosłupa szyjnego, z przypuszczalnym okresem niezdolności do pracy wynoszącym 10 dni, a operator wozu odstawczego doznał: Skręcenia kręgosłupa szyjnego z przypuszczalnym okresem niezdolności do pracy wynoszącym 7 dni.
Poszkodowani, po przebadaniu i zaopatrzeniu w szpitalnym oddziale ratunkowym Szpitala Powiatowego w Głogowie zostali zwolnieni do domów.
W związku z zaistniałym zdarzeniem, Dyrektor OUG we Wrocławiu wydał decyzję, w której wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach, w części dotyczącej prowadzenia postępu przodków w polu XI/1 oddziału G-2 do czasu:
- usunięcia skutków wstrząsu na zasadach ustalonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
- przeanalizowania przez Kopalniany Zespół ds. Zwalczania Tąpań i Zawałów zasad
i rygorów prowadzenia eksploatacji w zaistniałych warunkach górniczo-geologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem zasad aktywnej profilaktyki tąpaniowej, - ustalenia dalszego sposobu prowadzenia eksploatacji w polu XI/1 oddziału G-2 z uwzględnieniem wyników dokonanych analiz.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.