29 08 2021

Wyższy Urząd Górniczy
          Departament
Warunków Pracy i Szkolenia           Katowice, dnia 12 października 2021 r.

INFORMACJA Nr 37/2021/EW

w sprawie zawału zaistniałego w dniu 29 sierpnia 2021 r., około godziny 22¹⁰ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. Oddział KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch Knurów w Knurowie, w wytycznej W83S, na poziomie 850 m.

Zawał wystąpił w wytycznej W83S na poziomie 850 m w odległości około 105 m na zachód od przekopu G8E obejmując odcinek wyrobiska o długości 15 m. 

Wytyczna W83S na poziomie 850 m wydrążona w latach 1995 - 1996 jako wyrobisko kamienne poziome, objęta została granicami pola IV kategorii zagrożenia metanowego oraz zaliczona do klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i stopnia „a” niebezpieczeństwa wybuchu metanu. 

W rejonie odległym około 150 m na zachód od przekopu G8E wytyczna W83S wykonana została w obudowie typu ŁP10/V29/4/A z rozstawem odrzwi co 1,0 m stabilizowanych rozporami stalowymi i opinką z okładzin żelbetowych układanych ażurowo na stropnicach rębem oraz na łukach ociosowych na płask. W miejscu tym w stropie wytycznej W83S zalegały kolejno mułowiec i iłowiec piaszczysty o grubości odpowiednio około: 0,5 m i 5,0 m. 

Wytyczna W83S na poziomie 850 m stanowiła jedną z dróg wentylacyjnych doprowadzania powietrza do rejonu ściany nr 9 w pokładzie 408/2 oraz w tym wyrobisku zabudowana była między innymi trakcja elektryczna kolei podziemnej i rurociąg p.poż. zasilający w wodę 3 rejony drążonych wyrobisk korytarzowych.

W dniu 29 sierpnia 2021 r. około godziny 22¹⁰, maszynista kolei podziemnej oddziału GPD1-K, kierując pociągiem osobowym w przekopie G8E, przy wytycznej W83S stwierdził brak napięcia w sieci elektrycznej trakcji przewodowej. Po wejściu do wytycznej W83S zauważył, że około 150 m na zachód od przekopu G8E przekrój poprzeczny wyrobiska całkowicie wypełniony jest rumoszem skalnym, przy czym wyrobiskiem nadal przepływało powietrze. Maszynista bezzwłocznie, telefonicznie poinformował dyspozytora ruchu kopalni o zawale w wytycznej W83S. Dyspozytor przekazał tę informacje kierownikowi działu wentylacji pełniącemu dyżur kierownika ruchu zakładu górniczego oraz kierownikowi działu górniczego. W dniu 30 sierpnia 2021 r. około godziny 0³⁰ osoby te przeprowadziły kontrolę obudowy w wytycznej W83S stwierdzając zawał około 150 m na zachód od przekopu G8E.  Około godziny 5⁰⁰ kierownik działu wentylacji powiadomił kierownika ruchu zakładu górniczego o zawale w wytycznej W83S. W wyniku zawału w tym wyrobisku zerwaniu uległa elektryczna trakcja przewodowa oraz uszkodzony został rurociąg p.poż., przy czym zawał nie spowodował zmniejszenia ilość powietrza w rejonie wentylacyjnym ściany nr 9 w pokładzie 408/2, do którego powietrze doprowadzano także innymi drogami wentylacyjnymi. 

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach powiadomiony został o zawale w dniu 30 sierpnia 2021 r., o godzinie 7¹⁰.

W związku z zawałem w wytycznej W83S na poziomie 850 m żaden z pracowników nie zgłosił wypadku. 

Przyczyną zawału skał stropowych w wytycznej W83S na poziomie 850 m była utrata stabilności i podporności odrzwi obudowy chodnikowej typu ŁP10/V29/4/A.

Przyczyna ta była następstwem braku wzmocnienia lub wymiany skorodowanych odrzwi w wyniku nierzetelnej kontroli obudowy utrzymywanej przez 25 lat wytycznej W83S na poziomie 850 m, przez co w nieprawidłowy sposób oceniany był jej stan techniczny.

W związku z zaistniałym zawałem, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach decyzją z dnia 30 sierpnia 2021 r.:

wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej:

1. ruchu załogi,
2. ruchu pociągów kolei podziemnej,
3. eksploatacji sieci elektrycznej trakcji przewodowej,
4. eksploatacji kabli wysokiego napięcia typu YHKGXSekyn 3x240mm² oraz YHKGXeky 3x35mm²,

w wytycznej W83S na poziomie 850 m, na odcinku od 105 m do 120 m wyrobiska na zachód od przekopu Ga8E, do czasu: 

• usunięcia skutków zawału, które wystąpiły na odcinku od 105 m do 120 m wyrobiska na zachód od przekopu Ga8E,
• przywrócenia funkcjonalności wytycznej W83S oraz zapewnienia odpowiedniej podporności i stabilności obudowy na wyżej wymienionym odcinku wyrobiska, w oparciu o szczegółową technologię opracowaną przez kierownika działu górniczego i zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
• przeprowadzenia ponownego odbioru stanu wyrobiska przez komisję powołaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego

oraz nakazał:

1. przeanalizować wpływ skutków zaistniałego zawału w wytycznej W83S na poziomie 850 m na poszczególne rejony kopalni, w celu zapewnienia bezpieczeństwa prowadzenia ruchu zakładu górniczego,
2. przywracanie funkcjonalności wytycznej W83S na poziomie 850 m na odcinku objętym skutkami zawału prowadzić na podstawie szczegółowych ustaleń, zatwierdzonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego.   
3. zabezpieczyć dojście do wytycznej W83S na poziomie 850 m, objętej zawałem do czasu zapewnienia prawidłowej podporności i stabilności obudowy wyrobiska zgodnie ze szczegółowymi ustaleniami Kierownika Działu Górniczego, zatwierdzonymi przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego,
4. zabezpieczyć i zinwentaryzować podczas usuwania skutków zawału w wytycznej W83S na poziomie 850 m elementy obudowy chodnikowej tj.: łuki stropnicowe i łuki ociosowe obudowy ŁP10/V29/4/A, rozpory stalowe, strzemiona zamków obudowy oraz elementy stalowych podciągów wykorzystywanych do stabilizacji obudowy chodnikowej zastosowane w tym wyrobisku.
5. ustalić zasady kontroli stanu zagrożeń oraz składu i parametrów powietrza w wytycznej W83S na poziomie 850 m. Powyższe zasady powinny zostać zatwierdzone przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.