2.05.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP-9/gem-20/2009

Katowice, dnia 11.05.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 9/2009 śm./EW

o wypadku śmiertelnym, zaistniałym w dniu 02.05.2009 r. o godzinie 15⁵⁵ w Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK „Rydułtowy-Anna” Ruch II w Pszowie, w chodniku odstawczym „G” w pokładzie 713/_1-2, poziom 1000 m, któremu uległ pracownik oddziału GRPII-1, lat 37, górnik p/z, pracujący w górnictwie 17 lat.

Wypadek zaistniał w chodniku odstawczym G w pokładzie 713/_1-2, poziom 1000 m, w rejonie przesłony wentylacyjnej taśmowej, na trasie kolejki spągowej typu „Becker-Pioma” KS 650/100. Pokład 713/_1-2 został zaliczony do: III kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia wodnego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i III stopnia zagrożenia tąpaniami. W miejscu wypadku chodnik odstawczy G wykonany był w obudowie ŁP/V29/9/A, o rozstawie odrzwi co 0,8 m, stabilizowanej 9 rozporami typu TR. Opinkę w stropie i ociosach stanowiła siatka zgrzewana typu zaczepowego. Nachylenie spągu wyrobiska wynosiło 8⁰, szerokość 4,8 m, a wysokość 3,1 m.

W chodniku odstawczym G, wzdłuż przenośników taśmowych typu Gwarek 1000 nr 3 i 4 odstawy oddziałowej ze ściany G-2 w pokładzie 713/_1-2, zabudowana była kolejka spągowa typu „Becker-Pioma” KS 650/100 służąca do transportu materiałów z przekopu głównego na poziomie 1000 m do pochylni odstawczej G-2 w pokładzie 713/_1-2. Zestaw transportowy kolejki składał się z wózka hamulcowego, dwóch platform nośnych i jednej platformy ciągnąco-nośnej. W chodniku odstawczym G, po stronie południowej, obok trasy przenośnika taśmowego nr 3 wykonana była wnęka, w której zlokalizowane było stanowisko obsługi przenośnika taśmowego numer 4 wraz z urządzeniami do sterowania oraz sygnalizator typu SAO-86 i nadajnik blokady typu SPI-89 przedmiotowej kolejki spągowej. Poniżej wnęki, w odległości 5,7 m i 13,8 m, zabudowane były dwie przesłony wentylacyjne fartuchowe, wykonane z elementów drewnianych obitych płótnem wentylacyjnym oraz odcinków taśmy przenośnikowej, zawieszone nad trasą kolejki. Odstępy między krawędziami zestawu transportowego a pierwszymi stojakami konstrukcji przesłon w obu przypadkach były mniejsze od wymaganych minimum 0,4 m i wynosiły od 0,25 m do 0,29 m w rejonie pierwszej przesłony licząc od wnęki oraz od 0,33 m do 0,34 m w rejonie drugiej przesłony.

W dniu 02.05.2009 r., na zmianie „B” rozpoczynającej się o godzinie 12⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału GRPII-1 skierował do prac transportowych w rejonie G w pokładzie 713/_1-2 trzech górników, wyznaczając jednego z nich jako przodowego. Zadaniem zespołu było m.in. załadowanie i wytransportowanie kolejką spągową z rejonu stacji nadawczo-odbiorczej, zlokalizowanej w pochylni odstawczej G-2 w pokładzie 713/_1-2, elementów kombajnu chodnikowego typu AM-50zw (przekładania, 2 organy urabiające) oraz zbędnych materiałów (rozpory, siatki opinki, śruby). Sztygar zmianowy oddziału GRPII-1 osobiście nadzorował przedmiotowe prace. Do obsługi kolejki spągowej skierował pracownika nieposiadającego wymaganego upoważnienia. Po załadowaniu ww. elementów i materiałów na zestaw transportowy kolejki spągowej rozpoczęto transport. Sztygar zmianowy, przodowy zespołu oraz górnik konwojowali zestaw transportowy przebywając w wyrobisku, w którym prowadzony był transport linowy, co było niezgodne z wymogami przepisów. Około godziny 15⁵⁵, w rejonie drugiej przesłony wentylacyjnej fartuchowej w chodniku odstawczym G w pokładzie 713/_1-2, górnik został potrącony i najechany zestawem transportowym kolejki spągowej. Krzyk poszkodowanego usłyszeli sztygar zmianowy i przodowy zespołu, znajdujący się w pobliżu. Przodowy natychmiast pobiegł do wnęki, znajdującej się powyżej, i za pomocą nadajnika blokady wyłączył napęd kolejki spągowej. Pierwszej pomocy poszkodowanemu udzielił sztygar wraz z przodowym, a także przybyli nieco później sztygar zmianowy i pracownicy z oddziału GII-2. Następnie ułożono go na noszach i przetransportowano w rejon stanowiska dysponenta na poziomie 1000 m, gdzie pomocy udzielił mu lekarz. Po wytransportowaniu na powierzchnię poszkodowany został przewieziony karetką reanimacyjną do Szpitala Miejskiego w Rydułtowach. Lekarz zakładowy wydał opinię, że poszkodowany doznał „urazu okolicy lewego uda, pośladków i okolicy krzyżowej. Na lewym udzie głównie po zewnętrznej stronie, ale również z przodu i z tyłu uda - rana szarpana długości kilkunastu i szerokości kilkunastu centymetrów. Uszkodzeniu uległy: skóra, tkanka podudzia, podudzie - bez uszkodzenia dużych naczyń, krwiak niewielkiego stopnia, poza tym otarcia i podbiegnięcia krwawe w okolicy pośladka lewego. Pacjent miał zachowane czucie w obu kończynach dolnych jak również ruchowość (…)”.

W drugiej opinii lekarskiej, wydanej przez lekarza w szpitalu, stwierdzono: „Zmiażdżenie miednicy z uszkodzeniem pęcherza moczowego. Rozległe zmiażdżenie uda lewego. Niedowład kończyny dolnej lewej. Czas leczenia powyżej 3 miesięcy”.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku w dniu 02.05.2009 r. o godzinie 17¹⁰ został powiadomiony przez KRZG o przewiezieniu poszkodowanego karetką do szpitala. O godzinie 18⁰⁰ zgłoszono wypadek, jako ciężki, zaś o godzinie 22⁰⁰ poszkodowany zmarł w szpitalu.

Przyczyną wypadku śmiertelnego było potrącenie i najechanie górnika przez zestaw transportowy kolejki spągowej.

Przyczyna ta była następstwem:

• przebywania poszkodowanego w wyrobisku w trakcie prowadzenia w nim transportu linowego,
• organizowania i prowadzenia prac przez sztygara zmianowego i przodowego w sposób nie zapewniający bezpieczeństwa pracowników.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Rybniku w dniu 03.05.2009 r. wydał decyzję, w której nakazał:
Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej kolejki spągowej typu „Becker-Pioma” KS 650/100 prowadzonej od przekopu głównego poziom 1000 m do pochylni odstawczej G-2 w pokładzie 713/_1-2 do czasu:

1.  Usunięcia nieprawidłowości w zakresie:
   - niesprawnej blokady wyłącznika krańcowego WK-2,
   - niesprawnego wózka hamulcowego typu 90kN o numerze fabrycznym P-12,
   - braku wymaganych odstępów między krawędziami zestawu transportowego kolejki spągowej, a odrzwiami przesłon wentylacyjnych fartuchowych, konstrukcją przenośnika taśmowego oraz rurociągiem.
2. Przeprowadzenia z wynikiem pozytywnym odbioru przez komisję powołaną przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego oraz jego ponownego zezwolenia na ruch przedmiotowej kolejki.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.