2 11 2018

Wyższy Urząd Górniczy                                               

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia     

   Katowice, dnia  9  listopada 2018 r.

INFORMACJA Nr 76/2018/EW

w sprawie awarii wyłączenia z ruchu stacji wentylatorów głównych przy szybie III, zaistniałej w dniu 2 listopada 2018 r. o godzinie 7⁴⁶ w zakładzie górniczym Polskiej Grupy Górniczej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego Piast-Ziemowit Ruch Piast w Bieruniu.

W zakładzie górniczym Polskiej Grupy Górniczej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego Piast-Ziemowit Ruch Piast w Bieruniu wyrobiska dołowe przewietrzane są prądami powietrza wytwarzanymi przez wentylatory zabudowane w stacjach wentylatorów głównych przy szybach III i IV. Stacja wentylatorów głównych przy szybie III przewietrza między innymi wyrobiska na poziomach 500 i 650 m. Stację wyposażono w dwa wentylatory typu WPK-3.9 napędzane silnikami synchronicznymi typu Gae1512s/01, o mocy 1600 kW. Urządzenia stacji zasilano z rozdzielni R-4 6 kV, składającej się z dwóch trzypolowych zestawów przyłączowych 6 kV zasilających silniki napędzające odpowiednio wentylator W1 i W2. Z pola nr 2 zestawu przyłączowego 6 kV wentylatora W1 linią kablową typu YHKGXSekyn 3x95/30 mm² zasilono silnik wentylatora W1, a z pola nr 2 zestawu przyłączowego 6 kV wentylatora W2 linią kablową typu YHKGXSekyn 3x95/30 mm² zasilono silnik wentylatora W2. Silniki napędzające wentylatory główne zabezpieczono od zwarć międzyfazowych i przeciążeń zabezpieczeniami typu RIzc-2, a od zwarć doziemnych zabezpieczeniami typu RIg-800.

Okresowe kontrole urządzeń stacji wentylatorów głównych przy szybie III wykonywane są przez służby kopalniane zgodnie z Zarządzeniem nr 24/2017 Dyrektora KWK Piast-Ziemowit Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego z dnia 9 lutego 2017 r. w sprawie zakresu i częstotliwości kontroli oraz sposobu dokumentowania wyników kontroli stanu technicznego wentylatorów głównych kopalni.

W Planie Ratownictwa Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego, określił dopuszczalny czas awaryjnej przerwy w pracy wentylatora głównego i braku możliwości uruchomienia wentylatora rezerwowego oraz zasady postępowania w przypadku przekroczenia tego czasu.

Zakład górniczy prowadzi przebudowę obiektów budowlanych stacji wentylatorów głównych przy szybie III w zakresie kanałów wentylacyjnych w części wewnętrznej oraz dyfuzorów wentylatorów głównych W1 i W2. Roboty budowlane prowadzone są na warunkach określonych w pozwoleniu na budowę, wydanym przez Dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego w dniu 23 marca 2017 r. Po ukończeniu przez zakład górniczy robót w zakresie obiektów budowlanych przynależnych do wentylatora W2, Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego, w dniu 30 kwietnia 2018 r. wydał decyzję pozwolenia na użytkowanie stacji w zakresie ww. obiektów.

W dniu 2 listopada 2018 r. na zmianie A w stacji wentylatorów głównych przy szybie III pracował wentylator W2. Wentylator rezerwowy W1 był wyłączony z ruchu ze względu na prowadzone od dnia 29 czerwca 2018 r, prace budowlane związane z modernizacją instalacji wytłumienia hałasu na dyfuzorze wentylatora.

O godzinie 7⁴⁶ nastąpiło awaryjne wyłączenie z ruchu wentylatora W2 przez człon zwarciowy zabezpieczenia typu RIzc-2 zabudowanego w polu nr 2 zestawu przyłączowego 6 kV wentylatora W2 rozdzielni R-4 6 kV. Po wykonaniu niezbędnych czynności sprawdzających pracownicy oddziału elektrycznego ustalili, że przyczyną wyłączenia było zwarcie na końcówkach kabla 6 kV w skrzynce przyłączowej silnika napędzającego wentylator.

W związku z brakiem możliwości załączenia do ruchu wentylatora rezerwowego W1, z 0020powodu trwających prac budowlanych, niezwłocznie przystąpiono do naprawy kabla zasilającego silnik wentylatora W2. Prace prowadzono na warunkach określonych w poleceniu pisemnym wykonania pracy nr 227/MEPP-P/3/2018 z dnia 2 listopada 2018 r.

Po naprawie kabla i uzyskaniu pozytywnych wyników z pomiarów rezystancji izolacji linii kablowej 6 kV i uzwojeń silnika napędowego, o godzinie 9⁴⁰ uruchomiono wentylator W2 i włączono go do sieci wentylacyjnej.

W związku z wyłączeniem z ruchu stacji wentylatorów głównych przy szybie III, od godziny 7⁴⁶ do godziny 9⁴⁰ (1 godzina 54 minuty), dyspozytor ruchu zakładu górniczego, zgodnie z ustaleniami zawartymi w Planie Ratownictwa, wycofał z zagrożonych rejonów, w kierunku szybu wdechowego I, łącznie 503 osoby zatrudnione na zmianie „A” rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰. Wyprowadzanie załogi z zagrożonych rejonów przeprowadzono bez użycia sprzętu ochronnego dróg oddechowych. Po uruchomieniu wentylatora głównego W2 oraz kontroli wyrobisk po ich przewietrzeniu załogę skierowano na stanowiska pracy. W związku z postojem stacji wentylatorów głównych przy szybie III, najwyższe stężenie CO, o wartości 26 ppm., odnotowano w rejonie chodnika badawczego 90112 ściany 391. W zakładzie górniczym nie występuje zagrożenie metanowe.

W czasie trwania awarii nie zgłoszono zdarzeń wypadkowych, a pozostałe maszyny, urządzenia i instalacje na powierzchni oraz w wyrobiskach, w tym stacja wentylatorów głównych przy szybie IV pracowały bez zakłóceń.

Przyczyną awarii było zwarcie na końcówkach kabla 6 kV w skrzynce przyłączowej silnika wentylatora W2, powstałe najprawdopodobniej w wyniku obniżenia jego rezystancji izolacji. Podczas trwania awarii brak było możliwości uruchomienia wentylatora rezerwowego W1 z powodu prowadzonych prac przy obiektach budowlanych tego wentylatora.

Ustalono ponadto, że w zakresie urządzeń elektrycznych wentylatorów głównych przy szybie III:

• ostatnią kontrolę miesięczną urządzeń wentylatora W2 przeprowadziły służby kopalniane z wynikiem pozytywnym w dniu 15 października 2018 r.,
• ostatnią kontrolę półroczną urządzeń wentylatora W2 przeprowadziły służby kopalniane z wynikiem pozytywnym w dniu 11 sierpnia 2018 r.,
• ostatnie badania urządzenia napędowego wraz z kablem zasilającym 6 kV i obwodów sterowania wentylatora W2 przeprowadziła sekcja OPA CBiDGP sp. z o. o. z wynikiem pozytywnym w dniach od 1 do 3 czerwca 2018 r.,
• ostatnie badania wyłącznika mocy i zabezpieczeń w polu nr 2 zestawu przyłączowego 6 kV wentylatora W2 rozdzielni R-4 6 kV przeprowadziła sekcja OPA CBiDGP z o. o. z wynikiem pozytywnym w dniach od 1 do 3 czerwca 2018 r.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego nie wydał decyzji.

Informację opracowano na podstawie danych z SUG.