2.12.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 8.12.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 94/2009/EW

w sprawie wypadku zbiorowego, zaistniałego w dniu 2.12.2009 r. około godz. 20¹⁵, w Kompanii Węglowej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Halemba-Wirek” w Rudzie Śląskiej, któremu uległo czterech pracowników oddziału GRP-1.

Wypadek zaistniał w drążonym chodniku ścianowym 4a w pokładzie 416 na poziomie 830 m. Pokład 416, o grubości od 1,95 m do 2,2 m i średnim nachyleniu 7°, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, III stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego. Obudowę chodnika ścianowego 4a stanowiły odrzwia typu ŁP-8/V29/A. Obudowa wykonana była w odstępach co 1,0 m i stabilizowana rozporami stalowymi dwustronnego działania typu WRG w ilości 9 sztuk na każde odrzwia. Opinkę stropu i ociosów stanowiły siatki okładzinowe zgrzewane typu zaczepowego. W przekroju wyrobiska występowały, od spągu, następujące warstwy: 0,8 m iłowca, 2,0 m węgla pokładu 416 i 0,5 m piaskowca. Odcinek wyrobiska, o długości 64 m od przodka, objęty był strefą szczególnego zagrożenia tąpaniami, w której przewidziano wzmocnienie obudowy w postaci zabudowy podciągów drewnianych w stropie wyrobiska, podbudowanych stojakami stalowymi.

W dniu 2.12.2009 r., na zmianie rozpoczynającej się o godzinie 18³⁰ (zm. H), zaplanowano w drążonym wyrobisku roboty związane z wykonaniem strzelania wstrząsowego w czole i ociosach przodka. Strzelania wstrząsowe wykonywane były w chodniku ścianowym 4a w związku ze stwierdzonym wzrostem zagrożenia tąpaniami. W/w zagrożenie objawiło się wystąpieniem w dniach od 26.11.2009 r. do 2.12.2009 r. piętnastu niskoenergetycznych wstrząsów oraz strefą wzmożonych naprężeń jaka stwierdzona była, wykonanymi w dniu 1.12.2009 r., sondażowymi wierceniami małośrednicowymi w przodku chodnika. Na zm. H, w związku z występującym odsłonięciem stropu w przodku chodnika na głębokość do 2,5 m, przed rozpoczęciem wiercenia otworów strzałowych, konieczne było wykonanie obudowy tymczasowej zabezpieczającej strop i czoło przodka. Około godziny 20¹⁵ dwóch górników, stojąc na kombajnie chodnikowym, zawieszało śruby hakowe na stropnicy obudowy chodnikowej, dla zabudowy podciągu, który stanowić miał element obudowy tymczasowej. Sztygar zmianowy oddziału GRP-1 i górnik strzałowy stali w odległości około 1 m od przodka, przy ociosie południowym. W tym czasie nastąpiło odspojenie brył węgla z południowego naroża i czoła przodka. Kopalniana aparatura sejsmologiczna nie zarejestrowała w tym momencie wstrząsu górotworu. Bryłami węgla uderzeni zostali sztygar zmianowy, górnik strzałowy oraz dwaj górnicy przygotowujący obudowę tymczasową przodka. Pracownicy ci ulegli wypadkom lekkim. Po zdarzeniu górnicy wyszli z wyrobiska o własnych siłach, natomiast sztygar zmianowy wytransportowany został na noszach. Po wyjeździe na powierzchnię jeden z górników, po udzieleniu mu pomocy ambulatoryjnej w kopalnianym punkcie opatrunkowym, udał się do domu. Dwóch górników, po wykonaniu badań i udzieleniu im pomocy w Szpitalu Miejskim w Rudzie Śląskiej, również udało się do domu, natomiast sztygar zmianowy przewieziony został do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. św. Barbary w Sosnowcu. Według opinii lekarskich poszkodowani doznali stłuczeń kończyn górnych i dolnych, klatki piersiowej, powłok nadbrzusza, a w jednym przypadku urazu głowy i rany tłuczonej twarzoczaszki.

Przyczyną wypadku zbiorowego było uderzenie pracowników przemieszczającymi się bryłami węgla odspojonymi z naroża i czoła przodka.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach nakazał:

wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej drążenia chodnika ścianowego 4a w pokładzie 416 na poziomie 830 m w partii „F” wykonywanego w kierunku wschodnim, do czasu:

zabezpieczenia odsłoniętego stropu w przodku wyrobiska oraz wypełnienia przestrzeni pomiędzy obudową, a wyłomem wyrobiska na odcinku o długości 6 m od przodka, na podstawie szczegółowych ustaleń kierownika działu robót górniczych,
wzmocnienia obudowy chodnikowej na odcinku objętym strefą szczególnego zagrożenia tąpaniami, zgodnie z ustaleniami projektu technicznego,
zweryfikowania dotychczasowych rygorów drążenia chodnika ścianowego 4a w pokładzie 416 w zakresie zagrożenia tąpaniami w aspekcie stosowanych metod i środków likwidacji tego zagrożenia oraz środków kontroli skuteczności zastosowanej profilaktyki, na podstawie opinii Kopalnianego Zespołu ds. Zagrożeń Tąpaniami.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.