30.04.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 5.05.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 25/2009/EW

o pożarze samojezdnego wozu transportowego typu „SWT - ISUZU” nr zakładowy 215, zaistniałego w dniu 30.04.2009 r., o godzinie 16⁵⁰, w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie.

W dniu 30.04.2009 r., w oddziale górniczym G-63 piętro F-1, w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie na zmianie II (WSP), o godz. 16⁵⁰, w chodniku W-355 z przecinki P-4, zapalił się samojezdny wóz transportowy typu „SWT - ISUZU” nr zakładowy 215.

Pożar zaistniał w rejonie rozcinki piętra F-1, oddziału G-63, w odległości ok. 1150 m od szybu SG-1. Oddział G-63 prowadzi eksploatację rudy miedzi, w rejonie szybów SG-1, SG-2 O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” na poziomie 1050 m, systemem komorowo-filarowym.
W miejscu zaistniałego pożaru wyrobisko miało szerokość ok. 6,5 m i wysokość od ok. 2,2 m do 2,7 m, spąg miał niewielkie nachylenie w kierunku przecinki P-4 do komory K-1 (lokalne rząpie) i był pokryty błotem. Strop był zabezpieczony obudową kotwową w siatce kotwienia 1,5 m x 1,5 m. Strumień powietrza dolotowego do miejsca pożaru (chodnik W-355 z przecinki P-4) w ilości około 2500 m³/min o t_s około 29,7^oC doprowadzany był z szybu SG-1 upadowymi F-6 ÷ F-8 do chodników T/W-355. Następnie powietrze upadową F-7 doprowadzone jest w rejon upadowych F-8 oraz F-9 (rejon robót PeBeKa) oraz chodnikami T– 357/1 i W-357 w rejon oddziału G-62. Powietrze odprowadzane było chodnikami T-358/3 i T-358/1 do upadowych E-2 ÷ E-4, a następnie do chodników T/W-250 i do szybu wydechowego SG-2.

W dniu 30.04.2009 r. na początku zmiany II, na polecenie sztygara zmianowego oddziału maszynowego C-60A, operator przejął samojezdny wóz transportowy typu „SWT - ISUZU” nr zakładowy 215. Wóz był zaparkowany w komorze przeglądowo-naprawczej tego oddziału zlokalizowanej w rejonie szybu SG-1. Operator zapoznał się z wpisem do książki pracy maszyny, wykonanym na I zmianie przez serwis producenta „DESIM” Sp. z o.o. Polkowice, a następnie wykonał obsługę zmianową (OC), potwierdzając wpisem do książki sprawność wozu. Sztygar zmianowy po wykonaniu kontroli zmianowej (KZ) i stwierdzeniu sprawności maszyny zezwolił na przewóz ludzi dokonując odpowiedniego wpisu do książki. Operator w godz. od 12¹⁵ do 14^oo, o wykonaniu przewozu ludzi, powrócił do komory oddziału maszynowego C-60A, parkując wóz na myjce celem jego umycia. Po umyciu wozu operator na polecenie sztygara zmianowego zawiózł elektryka do oddziału G-63 i około godz. 14⁴⁵ powrócił z nim do komory C-60A parkując wóz w stałym miejscu parkowania na stacji osobowej oddziału, nie stwierdzając żadnych nieprawidłowości w dotychczasowej pracy wozu. Około godz. 16^oo, operator otrzymał polecenie od sztygara zmianowego zabrania i przywiezienia do komory, pompy wodnej znajdującej się przy osadniku lokalnego rząpia, usytuowanego na skrzyżowaniu upadowej F-20 z komorą K-I i przecinką P-4 od chodnika W-355. Po chwili operator pojechał wozem nr zakładowy 215 po pompę. Dojeżdżając do osadnika przecinką P-4 zatrzymał wóz w chodniku W-355 z przecinki P-4 pozostawiając go „w postoju” silnikiem skierowanym w kierunku przecinki P-5 i napływającego świeżego powietrza, wyłączył silnik kluczykiem w stacyjce, zaciągając hamulec postojowy, a dźwignię zmiany biegów przestawił w położenie neutralne. Operator po wyłączeniu świateł drogowych i pozostawieniu włączonych świateł pozycyjnych opuścił kabinę i udał się po pompę wodną, która znajdowała się na urobku przy skrzyżowaniu przecinki P-4 z chodnikiem W-355. Po załadowaniu pompy na platformę wozu powrócił do kabiny, gdzie zauważył dym wydobywający się z otworów nawiewów. Natychmiast wyłączył światła i odłączył masę akumulatora elektrycznego. Po wyjściu z kabiny i nachyleniu się pod komorę silnika spalinowego zobaczył płomienie wydobywające się z komory silnikowej pod wozem. Operator natychmiast wrócił do kabiny, uruchomił inicjator stałej instalacji gaśniczej i wycofał się do przecinki P-4. W wyniku uruchomienia instalacji gaśniczej nastąpił zanik płomieni, a nad przednią częścią wozu unosił się rozpylony proszek gaśniczy. Po stwierdzeniu zaniku płomieni, operator udał się do telefonu znajdującego się w chodniku T-355/1, z którego powiadomił sztygara zmianowego oddziału C-60A o zdarzeniu. Sztygar polecił mu powrócić do wozu i poczekać na jego przyjazd. Operator wracając zauważył palący się ponownie pojazd. Powrócił do telefonu w chodniku T-355/1, z którego o godz. 16⁵⁰ powiadomił dyspozytora kopalni o pożarze maszyny. W międzyczasie w miejsce pożaru przybyli sztygarzy oddziału maszynowego C-60A i górniczego G-63, którzy polecili operatorowi i pozostałym pracownikom wycofywanie się do punktu zbornego, a sami przy użyciu przywiezionych gaśnic oraz rozpiętego rurociągu wodnego przystąpili do gaszenia pożaru. Pomimo tych działań, w wyniku dynamicznego rozprzestrzenienia się ognia, spaleniu uległo: wyposażenie komory silnikowej i kabiny operatora, ogumienie kół przednich i zapasowego oraz część siedzeń na platformie wozu. Podczas gaszenia pożaru i po jego ukończeniu, w wyrobiskach dojściowych do miejsca pożaru, prowadzone były pomiary składu powietrza kopalnianego analizatorami OLDHAM. W wyznaczonej przez Kierownika Akcji strefie zagrożenia znalazło się 46 pracowników O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”, w tym 13 firmy PeBeKa Lubin. Dyspozytor poprzez dyspozytorski system łączności i alarmowania STAR-M zaalarmował zagrożoną załogę. Podczas wycofywania załogi użyto 14 aparatów ucieczkowych, nikt nie został poszkodowany. Dyspozytor o godz. 17⁰⁵ wezwał pogotowie Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie i powiadomił Z-cę Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego. Zastępy z Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie przybyły na szyb SG-1 o godz. 17²⁶. Po otrzymaniu meldunku o ugaszeniu ognia i całkowitym opanowaniu pożaru Kierownik Akcji odstąpił od wprowadzania do gaszenia zastępów ratowników. W trakcie gaszenia pożaru służby wentylacyjne kopalni dokonywały pomiarów parametrów atmosfery kopalnianej. Kierownik Akcji Ratowniczej zakończył akcję ratowniczą o godz. 17⁵⁸ po otrzymaniu meldunku o uzyskaniu dopuszczalnych stężeń gazów na całej długości prądu powietrza wylotowego z oddziału. Dalsze schładzanie konstrukcji wozu i górotworu kontynuowano na kolejnych zmianach.

Wizję lokalną miejsca pożaru przeprowadzono w dniu 01 maja 2009 r. na zmianie I. Ze względu na zniszczenia maszyny powstałe w wyniku pożaru, szczegółowe badania maszyny zostaną przeprowadzone po jej przetransportowaniu w miejsce bezpieczne. Na miejscu zdarzenia udokumentowano fotograficznie stan wyrobiska i maszyny.

Prawdopodobną przyczyną pożaru było rozszczelnienie układu paliwowego i zapalenie się mgły oleju napędowego od rozgrzanych elementów silnika spalinowego lub zwarcie instalacji elektrycznej w komorze silnikowej.

W związku z zaistniałym pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego
we Wrocławiu wydał decyzję, w której nakazał:

Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części chodnika W-355 z przecinki P-4, w rejonie piętra F-1 oddziału G-63 do czasu dokonania szczegółowej kontroli stanu wyrobiska oraz przeprowadzenia oględzin miejsca pożaru samojezdnego wozu transportowego typu „SWT - ISUZU” nr zakładowy 215.
Wstrzymać ruch samojezdnego wozu transportowego typu „SWT – ISUZU” nr zakładowy 215 uszkodzonego w wyniku zaistniałego pożaru.

Po dokonaniu oględzin Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzje:

Ustalić bezpieczny sposób przemieszczenia do komory maszyn ciężkich samojezdnego wozu transportowego typu „SWT – ISUZU” nr zakładowy 215 zniszczonego w wyniku pożaru,
Przeprowadzić nadzwyczajną kontrolę stanu technicznego samojezdnych wozów transportowych typu „SWT - ISUZU”, eksploatowanych w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie, ze szczególnym uwzględnieniem komory silnika spalinowego i związanych z nią układów: paliwowego, wydechowego, hydraulicznego wspomagania skrętu i sprzęgła, hamulcowego oraz instalacji elektrycznej i stałej instalacji przeciwpożarowej.

Ponadto zobowiązał Przedsiębiorcę do:

Zbadania przez uprawnioną jednostkę stanu technicznego podzespołów oraz połączeń układów zainstalowanych w komorze silnikowej ze szczególnym uwzględnieniem elementów z gumy i tworzyw sztucznych, w tym układu paliwowego, hydraulicznego wspomagania skrętu i sprzęgła, hamulcowego oraz instalacji elektrycznej i stałej instalacji przeciwpożarowej samojezdnego wozu transportowego typu „SWT - ISUZU” nr zakładowy 215 celem ustalenia przyczyny pożaru i okoliczności jego gwałtownego rozprzestrzenienia się pomimo zadziałania instalacji gaśniczej.
Przedstawienia sprawozdania i wyników z wykonanych czynności sprawdzających, określonych w pkt. 1, w terminie bezzwłocznym.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.