30.11.2011

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 7.12.2011 r.

I N F O R M A C J A Nr 62/2011/EW

o wypadku zbiorowym (2 wypadki lekkie), poparzenia łukiem elektrycznym, zaistniałym w dniu 30.11.2011 r. o godzinie 21⁰⁶ w JSW S.A. KWK „Pniówek” w Pawłowicach, w chodniku S-4 w pokładzie 403/1, poziom 830, któremu ulegli: sztygar zmianowy oddziału elektrycznego pz., lat 32, pracujący w górnictwie 14 lat oraz elektromonter pz. oddziału ED-1, lat 24,
pracujący w górnictwie 3 lata.

Wypadek zaistniał w chodniku S-4 w pokładzie 403/1, poziom 830, w sąsiedztwie komory dolnego napięcia ognioszczelnej stacji transformatorowej typu IT3Sf-2 1000/6/1 nr kop. 612.
Pokład 403/1 zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, klasy „B” zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. Chodnik S-4, w miejscu wypadku posiadał wysokość 3,9 m i szerokość 5,25 m, wykonany był w obudowie typu V29/10/4, z rozstawem odrzwi co 0,5 m, stabilizowanych 10 rozporami dwustronnego działania. W miejscu wypadku spąg był twardy, niezawodniony oraz nachylony pod kątem około 4⁰.

Aparatura elektryczna kompleksu ścianowego w ścianie S-4 zasilana była z dwóch ognioszczelnych stacji transformatorowych typu IT3Sf-2 1000/6/1 nr kop. 612 i typu MAR-2-1000/6/1 PM nr kop. 618, poprzez wyłączniki wielostycznikowe typu HA-dk8.7/2/4VAC/4 i HA-dk8.10/3/8VAC/8 oraz zespół transformatorowy typu EH-ZT-3-12. Ww. urządzenia zawieszone były na szynach kolejki podwieszonej typu Bowa S-100. Stacja transformatorowa o numerze kopalnianym 612 zasilana była z pola rozdzielczego nr 15 - typu MULTICEL-G w rozdzielni 6000V DRG-1, poziom 705.

W dniu 30.11.2011 r. na zmianie „F”, trwającej od godziny 17³⁰ do 1⁰⁰ następnego dnia, sztygar zmianowy oddziału elektrycznego ED-1 skierował do chodnika S-4 dwóch elektromonterów do wymiany zabezpieczenia typu RRgx10 w ognioszczelnej stacji transformatorowej typu IT3Sf-2 1000/6/1, nr kop. 612. Prace te rozpoczęto, około godziny 20⁰⁰, pod bezpośrednim nadzorem sztygara zmianowego. W celu otwarcia komory dolnego napięcia stacji transformatorowej, elektromonterzy zdemontowali blokadę zamkową pierścienia tej komory i przystąpili do wykonywania prac związanych z wymianą zabezpieczenia upływowego. O godzinie 21⁰⁶, w trakcie wykonywania ww. prac pod napięciem 1000 V, w komorze dolnego napięcia doszło do zwarcia, a powstały łuk elektryczny spowodował poparzenie ręki sztygara zmianowego oraz twarzy i szyi elektromontera. Stacja transformatorowa została wyłączona spod napięcia, w wyniku zadziałania członu zwarciowego zabezpieczenia typu multi MUZ – 3, w polu rozdzielczym nr 15 rozdzielni 6000V DRG-1.

Po udzieleniu poszkodowanym pierwszej pomocy przez elektromontera, udali się pod szyb a następnie na powierzchnię do punktu medycznego, gdzie pomocy udzielił im lekarz, po czym zostali przewiezieni do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju.

W wydanej, o godzinie 22¹⁰, opinii lekarz stwierdził: „oparzenie termiczne przedramienia lewego i dłoni lewej”, w odniesieniu do sztygara zmianowego oraz „oparzenie termiczne twarzy i szyi” w przypadku elektromontera. Ponadto zapisał w obydwu przypadkach, że leczenie może trwać 2-3 tygodnie.

Miejsce wypadku zostało naruszone poprzez zamknięcie komory dolnego napięcia w ognioszczelnej stacji transformatorowej o numerze kopalnianym 612 oraz usunięcie z miejsca pracy wszystkich narzędzi.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku został powiadomiony o zaistnieniu wypadku w dniu 30.11.2011 r. o godzinie 22⁴⁰.

Przyczyną wypadku zbiorowego (2 wypadki lekkie), poparzenia łukiem elektrycznym, było zwarcie w komorze dolnego napięcia, powstałe w trakcie wykonywania prac pod napięciem 1000V, związanych z wymianą zabezpieczenia upływowego typu RRgx10 w ognioszczelnej stacji transformatorowej typu IT3Sf-2 1000/6/1.

W związku z zaistniałym wypadkiem, Dyrektor OUG w Rybniku, decyzją z dnia 1.12.2011 r., wstrzymał ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej ognioszczelnej stacji transformatorowej typu IT3Sf-2 1000/6/1, zabudowanej w chodniku S-4 w pokładzie 403/1, w oddziale G-2, do czasu:

• usunięcia skutków zwarcia zaistniałego w komorze dolnego napięcia,
• usunięcia nieprawidłowości w zakresie stanu blokad mechanicznych i izolatora przepustowego oraz podłączonych do niego przewodów fazowych,
• zabudowy napędu ręcznego, tj. elastycznej dźwigni, umożliwiającej załączanie i wyłączanie wyłącznika mocy dolnego napięcia Q3 typu SH 630/M,
• ponownego odbioru przez rzeczoznawcę ds. urządzeń budowy przeciwwybuchowej.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.