31 07 2015

Wyższy Urząd Górniczy                                                                                                                                                                                                           Katowice, dnia 10 sierpień 2015 r.

Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa

I N F O R M A C J A Nr 41/2015/EW

 w sprawie wypadku ciężkiego (uraz gałki ocznej) jakiemu uległ w dniu 31 lipca 2015 r., około godz. 13⁰⁰, sztygar zmianowy, lat 35, pracownik własny Lubelskiego Węgla „BOGDANKA” S.A. w Bogdance, pracujący w górnictwie 13 lat i 6 miesięcy.

Wypadek miał miejsce w ścianie wydobywczej 2/VIII/385, w pokładzie 385/2, rejon Stefanów, prowadzonej systemem poprzecznym z zawałem stropu, od granic o miąższości pokładu węgla od 1,09 m do 1,71 m i planowanym wybiegu 5030 m. Ścianę prowadzono w warunkach zagrożenia metanowego - I kategorii zagrożenia, pyłowego - klasa B, wodnego - I stopień zagrożenia. Ścianę o długości 304 m, wyposażono w przenośnik ścianowy PF-4/1032, strug ślizgowy typu GH-1600-1 o wysokości urabiania od 0,98 do 2,0 m, 164 sekcje liniowe obudowy zmechanizowanej BUCYRUS 950/2000 o podziałce 1,75 m i 8 sekcji skrajnych typu BUCYRUS 1480/2300 o podziałce 1,7-2,2 m po cztery z każdej strony ściany. Ściana przewietrzana jest opływowym prądem powietrza. Wysokość przejścia w miejscu wypadku wynosiła 1,04 m od spągnicy do stropnicy obudowy zmechanizowanej, a szerokość wynosiła 1,16 m od przenośnika ścianowego do spągnicy obudowy zmechanizowanej.

Od zmiany I w dniu 28 lipca 2015 r. ścianą nie prowadzono normalnej eksploatacji z uwagi na pojawienie się zaburzeń geologicznych pokładu na odcinku od 38 do 60 sekcji obudowy. Sekcje od 54 do 59 zostały zaciśnięte w górotworze i w celu ich uwolnienia na tym odcinku wykonywano roboty strzałowe w spągu pomiędzy sekcjami i przenośnikiem, oraz pod spągnicami sekcji, a następnie wybierano urobek dla uzyskania minimalnej wysokości dla normalnych parametrów pracy sekcji. W dniu 31 lipca 2015 r. nadzorujący prace sztygar oddziału G-1 na zmianie V został oblany emulsją pochodzącą z nieszczelności przewodu hydraulicznego typu stecko Æ10 typu DN-10 4SP WP 445BAR, wpiętego do bloku zraszania typu VKV 11-5-70-3, zabudowanego pod stropnicą sekcji nr 57, nad przejściem dla załogi, na który podane zostało ciśnienie automatycznie w trakcie przejazdu struga przez ten rejon.  O występującej nieszczelności natychmiast powiadomił przodowego brygady mechaników hydraulików. W związku z tym, że brak było możliwości wymiany cieknącego przewodu (z uwagi na zaciśnięcie sekcji) przodowy mechaników polecił strugowemu zablokować (zanegować w systemie) automatyczne uruchamianie instalacji zraszającej na tej sekcji, a o swojej decyzji powiadomił sztygarów oddziałów górniczego i mechanicznego oraz w trakcie opuszczania ściany strugowego zmiany I. W ciągu I zmiany w rejonie tych sekcji kontynuowano prace, a instalacja zraszająca przez całą zmianę była w systemie sterowania kompleksu ścianowego zablokowana. Strugowy zmiany I opuszczając swoje stanowisko zapomniał przekazać zmiennikowi ze zmiany II o zakazie odblokowywania w systemie sterownia instalacji zraszającej na sekcji 57. Do godziny 12⁰⁰ wszystkie sekcje zostały „uwolnione” i rozpoczęto ruch ściany. O godzinie 12⁴⁵ strugowy włączył instalację zraszania całej ściany w system automatycznego jej sterowania, łącznie z instalacją na sekcji nr 57.    
W tym czasie pomiędzy sekcjami 57 i 58 znajdował się poszkodowany sztygar, a obok na sekcji 59 nadsztygar ds. górniczych. W trakcie przejazdu struga nastąpiło automatyczne podanie ciśnienia emulsji na cieknący przewód sterujący zaworem bloku zraszania. Po podaniu ciśnienia nastąpiło przełamanie końcówki wtykowej przewodu hydraulicznego bezpośrednio przy oprawce zaciskowej w taki sposób, że oprawka zaciskowa wraz
z elementem końcówki wtykowej pozostały na przewodzie natomiast pozostała część wtyku zabezpieczona przetyczką pozostała w gnieździe bloku zraszania. Wypływająca emulsja pod ciśnieniem ok. 29 MPa uderzyła poszkodowanego w prawą część twarzy i okolice oka prawego powodując rozcięcie policzka prawego i uraz oka. Po opatrzeniu poszkodowanego przez sanitariusza i nadsztygara ds. górniczych został on wywieziony na powierzchnię. Następnie po udzieleniu pomocy medycznej przez dyżurnego lekarza zakładowego poszkodowanego karetką pogotowia przewieziono do PSK-4 w Lublinie, a następnie do Kliniki Okulistycznej w Lublinie, gdzie przeprowadzono operacje gałki oka prawego.

 Według wstępnych ustaleń przyczyną wypadku było:

Uderzenie poszkodowanego wypływającą z zerwanego i biczującego przewodu hydraulicznego DN-10 4SP WP 445BAR, emulsją pod ciśnieniem około 29 MPa, w prawą część twarzy i okolice oka prawego.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Lublinie decyzją z dnia 1 sierpnia 2015 r. :

1. zabronił użytkowania instalacji zraszającej na sekcji nr 57 obudowy zmechanizowanej typu BUCYRUS 950/2000 – 2 x 3619-1750 ściany 2/VIII/385 w pokładzie 385/2 (rejon Stefanów) L.W. „Bogdanka” S.A. w Bogdance;
2. nakazał doprowadzenie do pełnej sprawności układu hydraulicznego instalacji zraszającej na sekcji nr 57 obudowy zmechanizowanej;
3. po usunięciu nieprawidłowości, nakazał dokonanie odbioru technicznego instalacji przez osobę dozoru wyższego w specjalności mechanicznej i uzyskanie zgody Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego na dalszą eksploatację instalacji poprzez wydanie stosownej decyzji.

 Ponadto Dyrektor OUG w Lublinie w celu zapobieżenia podobnym wypadkom w przyszłości nakazał:

1. Zapoznać z przyczynami i okolicznościami wypadku pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego.
2. Przeprowadzenie nadzwyczajnej kontroli stanu technicznego przewodów hydraulicznych obudowy zmechanizowanej w ścianie 2/VIII/385, w szczególności w rejonie gdzie wykonywane były roboty strzałowe i wymianę w przypadku pojawienia się wątpliwości co do ich prawidłowego stanu technicznego.

 Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Lublinie.