31 07 2019

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                                

 Katowice, dnia 13 sierpnia 2019 r.

INFORMACJA Nr 49/2019/EW

w sprawie wypadku ciężkiego zaistniałego w dniu 31 lipca 2019 r., o godz. 11⁴⁵ w Spółce Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu Oddział w Bytomiu KWK „Centrum” z siedzibą w Bytomiu, któremu uległ górnik oddziału TGW.

Wypadek miał miejsce w przekopie materiałowym na poziomie 774 m, około 58 m na północ od szybu Rejtan.

Przekop materiałowy na poziomie 774 m wykonany poziomo w obudowie typu V29/10 o szerokości 4,75 m i wysokość 3,4 m, przewietrzany był przepływowym prądem powietrza. Wzdłuż ociosu wschodniego przekopu materiałowego wyznaczone było przejście dla ludzi.

W przekopach materiałowym, wschodnim i środkowym na poziomie 774 m eksploatowany był układ przewozu koleją podziemną, po torach o prześwicie 480 mm, przy użyciu lokomotywy spalinowej typu UiK-SMARTLOC-36.

W przekopie materiałowym na poziomie 774 m około 14 m na północ od szybu Rejtan wyznaczono na pojedynczym torze punkt zdawczo-odbiorczy pomiędzy oddziałami szybowym i górniczo-wentylacyjnym TGW, którego pracownicy obsługiwali kolej podziemną. W odległościach odpowiednio około 15 m i 66 m na północ od punktu zdawczo odbiorczego na tym torze zabudowane były kolejno rozjazdy torowe oznaczone jako Z2 i Z4. Pomiędzy tymi rozjazdami, na torze wschodnim wyznaczona została stacja postojowa SP-2, na krańcach której zabudowane były zapory torowe. W odległości około 105 m na północ od punktu zdawczo-odbiorczego znajdował się wjazd do zajezdni lokomotyw, przy którym zabudowany był telefon kopalniany.

W dniu 31 lipca 2019 r., na zmianie A rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału TGW skierował do prowadzenia transportu koleją podziemną na poziomie 774 m 2 maszynistów lokomotyw tego oddziału. Na tej zmianie, na stacji postojowej SP-2 w przekopie materiałowym na poziomie 774 m stały 4 wozy typu WMG, 1 załadowany workami zaprawy murarskiej i 3 załadowane kostką betonową. Najmniejsza odległość pomiędzy tymi wozami a lokomotywą spalinową typu UiK-SMARTLOC-36 poruszającą się po torze zachodnim wynosiła 0,22 m.

Około godziny 11⁰⁰ maszyniści lokomotyw, przyjechali lokomotywą typu UiK-SMARTLOC-36 do punktu zdawczo-odbiorczego w przekopie materiałowym na poziomie 774 m. Lokomotywa posiadała 2 kabiny maszynistów. Jazda lokomotywą na południe, to jest w kierunku szybu „Rejtan”, powinna być prowadzona z kabiny, do której wejście było po stronie wschodniej, a w kierunku przeciwnym z kabiny z wejściem po stronie zachodniej. Maszyniści sformowali pociąg składający się z lokomotywy i 5 wozów, w tym 4 pustych typu WMG i 1 typu WMP załadowanego rozporami obudowy chodnikowej. Jeden z maszynistów wsiadł do kabiny po stronie południowej lokomotywy, to jest od strony wozów sformowanego pociągu. Wejście do tej kabiny znajdowało się po stronie wschodniej lokomotywy. Drugi maszynista wsiadł do kabiny po północnej stronie lokomotywy, to jest na czole pociągu i około godziny 11⁴⁵ ruszył pociągiem w kierunku zajezdni lokomotyw. Podczas przejazdu pociągu wzdłuż stacji postojowej SP-2, maszynista jadący w kabinie po stronie południowej lokomotywy, najprawdopodobniej wychylił się z kabiny i uderzył głową o stojący na torze wschodnim wóz. Nadał on sygnał ostrzegawczy i drugi maszynista zatrzymał pociąg. Maszynista z kabiny po stronie południowej o własnych siłach wyszedł z kabiny. Drugi maszynista, który zobaczył, że krwawi on z rany na głowie założył mu opatrunek osobisty i pomógł przejść do zajezdni lokomotyw. Na wjeździe do zajezdni lokomotyw przebywał zastęp ratowników i sztygar zmianowy oddziału TGW, który zgłosił telefonicznie wypadek do dyspozytora. Ratownicy na noszach przenieśli maszynistę na podszybie szybu Rejtan i po wyjeździe na powierzchnię został on przebadany przez ratownika medycznego pogotowia ratunkowego, a następnie przewieziony do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 4 w Bytomiu.  

W opinii lekarskiej z dnia 31 lipca 2019 r. wydanej w szpitalu lekarz zapisał: „ciężki uraz czaszkowo-mózgowy – otwarte wielołamowe złamanie czaszki, krwiak nadtwardówkowy – stan zagrożenia życia; przewidywany czas leczenia powyżej 6 miesięcy”.

Przyczyną wypadku było najprawdopodobniej uderzenie, jadącego w kabinie lokomotywy maszynisty, głową o stojący na sąsiednim torze wóz kolei podziemnej.

Przyczyna ta była następstwem wychylenia się maszynisty z kabiny lokomotyw, podczas jazdy pociągu wzdłuż stacji postojowej SP-2.

W związku z zaistniałym wypadkiem, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej:  

• eksploatacji górniczej lokomotywy spalinowej typu UiK-SMARTLOC-36, do czasu zapewnienia prawidłowego działania piasecznicy,
• transportu kopalnianą koleją podziemną w przekopie materiałowym na poziomie 774 m, w rejonie stacji postojowej SP-2, do czasu uzyskania odległości co najmniej 0,25 m pomiędzy krawędzią lokomotywy typu UiK-SMARTLOC-36, a wozami stojącymi na torze postojowym,
• eksploatacji stacji postojowej SP-2 zlokalizowanej w przekopie materiałowym na poziomie 774 m do czasu prawidłowego jej oznakowania,
• eksploatacji zwrotnicy zlokalizowanej na skrzyżowaniu przekopu materiałowego z zajezdnią lokomotyw do czasu zapewnienia prawidłowego oznakowania kierunku ustawienia zwrotnicy,
• eksploatacji zwrotnicy zlokalizowanej w przekopie materiałowym w odległości około 8 m na północ od tamy wentylacyjnej TB-206 do czasu zapewnienia prawidłowego oznakowania kierunku ustawienia zwrotnicy, oraz prawidłowego działania mechanizmu zmiany ustawienia toru jazdy.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.