3.03.2011

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 10.03.2011 r.

I N F O R M A C J A Nr 14/2011/EW

o zawale, zaistniałym w dniu 3.03.2011 r. o godz. 2⁴⁰, w JSW S.A. KWK „Pniówek” w Pawłowicach, w upadowej wentylacyjnej do poziomu 830.

Zawał skał stropowych zaistniał w upadowej wentylacyjnej do poz. 830, na głębokości około 760 m, na odcinku o długości około 11 m, w rejonie cechy mierniczej od 357,6 do 368,75 m. Wyrobisko wykonane zostało w warunkach IV kategorii zagrożenia metanowego, klasy „B” zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. Obudowę upadowej stanowiły odrzwia ŁP9/V29/A, posadowione na spągu, w rozstawie co 0,75 m. Obudowa stabilizowana była 9 rozporami wieloelementowymi, a opinkę stanowiły okładziny żelbetowe w stropie oraz siatka zgrzewana typu zaczepowego na ociosach. Nachylenie wyrobiska wynosiło około 12⁰. W stropie upadowej zalegały iłowce do wysokości od 8-15 m, a powyżej węgiel połączonych pokładów 362/1 i 361, o łącznej miąższości około 4,0 m. W spągu wyrobiska zalegały iłowce i piaskowce. W upadowej zabudowany był m.in. przenośnik taśmowy odstawy głównej typu Gwarek-1200, tor do transportu kołowego o prześwicie 750 mm, przewody elektroenergetyczne, rurociągi: 3 sztuki ф50 mm, sprężonego powietrza ф200 mm i rurociąg p.poż. ф100 mm.

W dniu 10.02.2011 r., oddział JPRG Sp. z o.o. w Jastrzębiu-Zdroju rozpoczął przebudowę upadowej wentylacyjnej do poziomu 830 od cechy mierniczej 351 w obudowie typu ŁP10/V32/4/A w rozstawie co 0,5 m, z opinką z okładzin żelbetowych na całym obwodzie, z planowanym zakresem przebudowy do cechy mierniczej 373,0, w związku z pogorszonym stanem obudowy na tym odcinku. Z tego względu, obudowa ŁP9/V29/A, przeznaczona do przebudowy, została wzmocniona trzema rzędami podciągów (2 w stropie i jeden na ociosie południowym), składających się z szyn S-24, budowanych na zakładkę i skręconych do wszystkich odrzwi obudowy. Do dnia 3.03.2011 r. przebudowano odcinek o długości 8,5 m.

W dniu 3.03.2011 r. na zmianie „C”, rozpoczynającej się o godzinie 22⁰⁰, w upadowej wentylacyjnej do poz. 830, oddział JPRG obłożył do postępu przodek prowadzonej przebudowy upadowej wentylacyjnej do poziomu 830. Podczas prowadzenia prac technologicznych, związanych z przygotowaniem do zabudowy stropnicy kolejnych odrzwi obudowy, około godz. 240 wystąpił zawał skał stropowych. Bryły i masy skalne zdeformowały i zdestabilizowały odrzwia obudowy typu ŁP9/V29/A, wypełniając cały przekrój wyrobiska rumoszem skalnym, w tym przysypały trasę przenośnika taśmowego typu „Gwarek-1200” oraz torowisko do transportu kołowego, za wyjątkiem wnęki technologicznej, wykonanej stycznie do upadowej wentylacyjnej od strony ociosu północnego.

W związku z zawałem nie doszło do wypadku, a zatrudniona w rejonie załoga wycofała się samodzielnie.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku został powiadomiony przez KRZG o zaistnieniu zawału w dniu 3.03.2011 r. o godzinie 6¹².

Prawdopodobną przyczyną zawału było niezamierzone, grawitacyjne przemieszczenie się mas skalnych do wyrobiska, na skutek utraty stabilności i podporności obudowy, w związku z pogorszeniem się własności skał i zwiększeniem ciśnienia górotworu, co doprowadziło do utraty funkcjonalności wyrobiska.

W związku z zawałem i nieprawidłowościami, stwierdzonymi w trakcie oględzin rejonu zawału, Dyrektor OUG w Rybniku, w dniu 3.03.2011 r., wydał decyzję o następującej treści:

1. Wstrzymuję ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej prowadzenia robót górniczych związanych z przebudową upadowej wentylacyjnej do poz. 830, prowadzoną na metrażu 351-373 oraz eksploatację przenośnika taśmowego typu Gwarek-1200 i układu transportowego po torze za pomocą kołowrotu typu EKO D-30/P w tym wyrobisku, do czasu: 
   - opracowania szczegółowej technologii usuwania skutków zawału, zatwierdzonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniając nadzór osób wyższego dozoru górniczego, 
   - zweryfikowania „Projektu technicznego przebudowy upadowej wentylacyjnej do poz. 830 na cechach mierniczych 351-373”, uwzględniając aktualną sytuację geologiczno-górniczą oraz zagrożenia wynikające z eksploatacji maszyn i urządzeń, zabudowanych w tym wyrobisku, 
   - opracowania dokumentacji układów transportowych odzwierciedlających aktualną sytuację górniczą, po przeprowadzeniu pozytywnych odbiorów i uzyskaniu zezwoleń kierownika ruchu zakładu górniczego na ich uruchomienie, 
   - usunięcia nieprawidłowości w stanie technicznym ww. układów transportowych.
2. Roboty górnicze, związane z usuwaniem skutków zawału, prowadzić po uzyskaniu pozytywnej opinii zespołu ds. zagrożenia tąpaniami i zagrożenia zawałowego, w składzie poszerzonym o specjalistów oraz po przeprowadzeniu pozytywnego odbioru przez komisję, w składzie ustalonym przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
   W trakcie usuwania rumoszu skalnego, powstałego wskutek zawału, prowadzić ścisłą ewidencję wyciągniętych elementów obudowy oraz odpowiednio je zabezpieczyć.
3. Nakazuję niezwłocznie usunąć nieprawidłowości w stanie obudowy w rejonie przodka przebudowy upadowej wentylacyjnej do poz. 830, prowadzonej na metrażu 495-507.
4. Nakazuję niezwłocznie przystąpić do dodatkowego wzmocnienia odrzwi obudowy w upadowej wentylacyjnej do poz. 830 na metrażu 310-325, w celu poprawienia jej stabilności i podporności.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.