4.08.2011

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 11.08.2011 r.

I N F O R M A C J A Nr 43/2011/EW

W sprawie wypadku lekkiego, zaistniałego w dniu 04.08.2011 r. około godziny 9¹⁵ w zakładzie górniczym Kopalnia i Zakład Przeróbczy Piasków Szklarskich „Osiecznica” należącym do Przedsiębiorcy – „Kopalnia i Zakład Przeróbczy Piasków Szklarskich Osiecznica Spółka z o.o., ul. Piaskowa 7, 59-724 Osiecznica, któremu uległ elektromonter, pracownik własny, lat 56, zatrudniony w zakładzie górniczym 21 lat.

Zakład górniczy prowadził wydobycie piaskowców kwarcowych do produkcji piasków szklarskich metodą odkrywkową w wyrobisku wgłębnym, systemem ścianowym z równoległym postępem frontów czterema piętrami eksploatacyjnymi. Złoże urabiane było przy użyciu materiałów wybuchowych.
W dniu 04.08.2011 r. na zmianie I, prowadzonej od godz. 6⁰⁰ do godz. 14⁰⁰, zatrudniony elektromonter miał za zadanie prowadzić prace związane z bieżącym utrzymaniem ruchu zakładu górniczego. W ramach swoich obowiązków przystąpił do robót mających na celu naprawę punktu oświetleniowego przy bramie wyjazdowej koło pompowni głównej. Prace te prawdopodobnie wykonywał z własnej inicjatywy, wskutek wcześniejszego zgłoszenia służby ochrony dotyczącej niesprawności oświetlenia. Ustalił, że przyczyną braku oświetlenia była niesprawność w rozdzielce 0,4 kV RO1b, z której zasilana była, z zastosowaniem wyłącznika zmierzchowego, lampa na słupie oświetleniowym.

Rozdzielka niskiego napięcia RO1b 0,4 kV znajdowała się poza wyrobiskiem górniczym we wschodniej części terenu zakładu górniczego u podnóża południowej skarpy osadnika nr 2 pierwszego stopnia o pojemności Q=18 000 m³. Zasilana była z pola nr 7 rozdzielni 0,4 kV w stacji transformatorowej 20/0,4 kV SO-1, w przeszłości służącej do zasilania pompowni w rejonie, a obecnie jedynie do zasilania jednej lampy oświetleniowej, dwóch gniazd trójfazowych oraz podwójnego gniazda instalacyjnego. Pomimo zmiany charakteru przeznaczenia w polu zasilającym obwód rozdzielki pozostawiono zabezpieczenie nadprądowe, bezpiecznikowe BU-WTO 200A/200A.

Elektromonter, po otwarciu drzwiczek rozdzielki, stwierdził brak zasilania obwodu wyłącznika zmierzchowego i lampy oświetleniowej z powodu braku mostka pomiędzy jednym z zacisków zabezpieczenia typu S301 C40 w obwodzie gniazda 63 A, a analogicznym zabezpieczeniem w obwodzie lampy oświetleniowej. W wyniku czynności zmierzających do zasilenia obwodu lampy, wykonywanych pod napięciem, doprowadził do zwarcia trójfazowego na dopływie do zabezpieczeń typu S301 C40. Powstałe zwarcie łukowe spowodowało poparzenie lewej dłoni poszkodowanego elektromontera. Zwarcie nie zostało wyłączone zabezpieczeniem nadprądowym w rozdzielni 0,4 kV SO-1.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu został poinformowany o zdarzeniu w dniu 4.08.2011 r. o godzinie 10²⁰.

Poszkodowany, bezpośrednio po zdarzeniu, samodzielnie udał się w kierunku budynku administracyjnego kopalni. Po drodze napotkał mechaników wracających samochodem służbowym z objazdu kopalni. Mechanicy, po uzyskaniu informacji od poszkodowanego o zdarzeniu, zawieźli go samochodem do znajdującej się w odległości około 200 metrów Przychodni Zdrowia. Po udzieleniu poszkodowanemu pierwszej pomocy, lekarz z Przychodni Zdrowia skierował go do najbliższego szpitala w Bolesławcu na oddział chirurgiczny, dokąd został przewieziony transportem zakładowym. Od lekarza prowadzącego nie uzyskano opinii lekarskiej. Na podstawie informacji uzyskanych od osób dozoru ruchu zakładu górniczego poszkodowany doznał poparzenia lewej dłoni.

Przyczyną wypadku lekkiego było:

Spowodowanie przez elektromontera zwarcia trójfazowego w rozdzielce niskiego napięcia /0,4 kV/ RO1b podczas prowadzonych prac obsługowo-naprawczych.

Przyczyna ta była następstwem:

• wykonywania prac pod napięciem,
• niewłaściwego, zawyżonego względem potrzeb i stosowanego okablowania, zabezpieczenia nadprądowego w rozdzielni 0,4 kV SO-1, w polu zasilającym przedmiotową rozdzielkę,
• niezachowania należytej ostrożności przez poszkodowanego.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu nakazał wyłączyć spod napięcia rozdzielkę RO1b do czasu:

• doprowadzenia jej stanu technicznego do zgodności z dokumentacją techniczną oraz obowiązującymi przepisami,
• właściwego zabezpieczenia nadprądowego obwodu zasilającego przedmiotową rozdzielkę.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.