5.03.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 10.03.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 16/2009/EW

o pożarze endogenicznym, zaistniałym w dniu 5.03.2009 r. o godz. 15¹⁵ w Kompanii Węglowej S.A. Oddział Zakład Górniczy „Piekary" w Piekarach Śląskich.

Pożar zaistniał w rejonie zlikwidowanego chodnika wentylacyjnego w pokładzie 504. Pokład 504 o grubości od 2,2 m do 2,6 m i nachyleniu do 8°, niemetanowy, niezagrożony tąpaniami, zaliczony został do klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, a węgiel z tego pokładu zakwalifikowany został do V (najwyższej) grupy skłonności do samozapalenia. Na podstawie badań węgla pokładu 504 wyznaczono energię aktywacji wynoszącą 30 kJ/mol i wskaźnik Sz^a wynoszący 101°C/min oraz określono czas inkubacji pożaru wynoszący 21 dni.

W dniu 5.03.3009 r. o godz. 15¹⁵ analizator tlenku węgla, zabudowany w prądzie powietrza odprowadzanym do szybu wentylacyjnego „Dołki” na poziomie 303 m, zarejestrował wzrost zawartości CO do 0,0042% (42 ppm). Dyspozytor ruchu skierował sztygara zmianowego oddziału wentylacji do kontroli wyrobisk. Sztygar stwierdził, że wzrost stężeń CO spowodowany jest dymami wypływającymi z chodnika wentylacyjnego w pokładzie 504, mającego połączenie z szybikiem ślepym nr 411. Kierownik ruchu zakładu górniczego podjął decyzję o rozpoczęciu akcji przeciwpożarowej. Pracownicy przebywający w zagrożonym rejonie zostali wycofani do świeżego prądu powietrza. Zgodnie z planem akcji ratowniczej otamowano wlot do chodnika wentylacyjnego w pokładzie 504, od strony szybika ślepego nr 411, co spowodowało obniżenie stężeń CO do dopuszczalnych, w opływowym prądzie powietrza. Akcję przeciwpożarową zakończono w dniu 6.03.2009r. o godz. 22¹⁰, po skontrolowaniu wyrobisk objętych strefą zagrożenia. W akcji brały udział zastępy ratownicze z ZG „Piekary” oraz OSRG w Zabrzu i Bytomiu, a także pogotowie pomiarowe z CSRG S.A. w Bytomiu.

Prawdopodobną przyczyną pożaru endogenicznego było samozagrzanie węgla pokładu 504.

W związku z zaistniałym pożarem dyrektor OUG w Gliwicach nakazał prowadzić prace, związane z profilaktyką pożarową w rejonie szybika ślepego nr 411, w oparciu o dokumentację prac profilaktycznych, zaopiniowaną przez kopalniane zespoły do spraw zagrożeń naturalnych i zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniającą między innymi:

sposób kontroli składu powietrza w czynnych wyrobiskach, przy użyciu stosowanego w kopalni systemu monitorowania składu atmosfery kopalnianej,
zakres i częstotliwość kontroli rejonu zakończonej akcji przeciwpożarowej, w tym pomiarów w przestrzeni otamowanej.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.