5 09 2015

  Wyższy Urząd Górniczy

   Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa

Katowice, dnia 14 września 2015 r.

I N F O R M A C J A Nr 49/2015/EW

w sprawie wypadku poparzenia łukiem elektrycznym, któremu uległ w dniu 5 września 2015 r. około godz. 8⁵⁰ elektromonter, lat 52, pracownik firmy obcej Interbug Sp. z o.o. w Chełmie, pracujący w górnictwie 13 lat w odkrywkowym zakładzie górniczym „Kopalnia Kredy w Chełmie”.

     Wypadek miał miejsce w odkrywkowym zakładzie górniczym Kopalnia Kredy w Chełmie, prowadzącym eksploatację złoża kredy systemem ścianowym z równoległym postępem frontu robót koparkami SKODA E-302 i E-303 z załadunkiem na wagony z poziomów eksploatacyjnych III, IV i V. Eksploatacja poziomu V na docelowej rzędnej 166,0 m npm prowadzona jest w części północnej złoża koparką elektryczną typu SKODA E-302 nr kop. 5.

     W dniu 04 września 2015 r. dokonano przełożenia i przepięcia przewodu oponowego OG 3x25 + 3x10 mm² z powodu braku zapasu do jazdy koparką elektryczną SKODA E- 302.          Na wykonanie przepięcia i przeciągnięcia zapasu przewodu oponowego zasilającego koparkę wystawiono polecenie pisemne. Po dokonaniu przepięcia i przerzucenia zapasów przewodów oponowych zasilających koparkę elektromonter kopalni wykonujący przepięcie nie sprawdził kierunków obrotów silników na koparce elektrycznej. Na drugiej zmianie operator koparki elektrycznej stwierdził, że są niewłaściwe obroty silników na koparce i powyższą informację przekazał osobie dozoru ruchu górniczego i elektromonterowi kopalni ze zmiany drugiej, którzy przekazali informację osobom dozoru ruchu elektrycznego i górniczego ze zmiany pierwszej.  W związku z powyższym sztygar zmianowy zmiany drugiej wyłączył koparkę z eksploatacji do dnia następnego, do czasu przepięcia faz w skrzyni łączeniowej.

     W dniu 05 września 2015 r. po uzgodnieniach osób dozoru ruchu elektrycznego i górniczego prowadzących zmianę podjęto decyzję o przepięciu przewodów oponowych w skrzyni łączeniowej na instalacji zasilającej koparkę elektryczną SKODA E-302 nr kop. 5, a następnie przywrócenie koparki do eksploatacji. Osoba dozoru ruchu elektrycznego wystawiła polecenie pisemne na przepięcie przewodów w skrzyni łączeniowej na instalacji zasilającej koparkę elektryczną określając środki i warunki bezpiecznego wykonania pracy. Elektromonter kopalni po otrzymaniu polecenia udał się lokomotywą w rejon koparki elektrycznej SKODA E-302 nr kop. 5 w asyście sztygara górniczego, który posiadał radiotelefon przez który elektromonter kopalni miał być poinformowany o wyłączeniu napięcia i zabezpieczeniu wyłączenia instalacji w rozdzielni GPT. Po dojechaniu na miejsce stwierdzili, że jeszcze nie zostało wyłączone napięcie ponieważ pali się reflektor na koparce. Czekali na informację przekazaną drogą radiową o ustalonej treści „wyłączona linia na poziomie IV, wyłączniki wyjechane, poziom doziemiony  i zabezpieczony w rozdzielni GPT i w stacji pośredniej R-210” od osoby dozoru ruchu elektrycznego, która udała się do rozdzielni GPT cementowni wraz z elektromonterem cementowni w celu wyłączenia i zabezpieczenia stanu wyłączenia instalacji 6 kV poziomu energetycznego nr IV na terenie kopalni kredy. Elektromonter kopalni nie czekając na potwierdzenie przekazane przez radiotelefon, wyszedł z lokomotywy i na pytanie osoby dozoru górniczego dlaczego wychodzi bez uzyskania informacji o wyłączeniu instalacji powiedział, że idzie po narzędzia, które znajdowały się na przednim pomoście lokomotywy. Prawdopodobnie elektromonter po wzięciu narzędzi z pomostu lokomotywy udał się do skrzyni łączeniowej na instalacji 6 kV zasilającej koparkę elektryczną SKODA E-302 nr kop. 5, otworzył skrzynię i przystąpił do wykonania pracy bez uzyskania informacji o wyłączeniu poziomu energetycznego IV, z którego zasilona była koparka oraz bez sprawdzenia braku napięcia w skrzyni łączeniowej 6 kV. Elektromonter przy użyciu dwóch kluczy płaskich przystąpił do odkręcania zacisków i po dotknięciu do zacisku spowodował powstanie zwarcia między zaciskiem, a obudową skrzynki łączeniowej, w wyniku czego powstał łuk elektryczny, który poparzył wewnętrzną część dłoni i wewnętrzną część przedramienia lewej ręki.
W wyniku zaistniałego zwarcia, w rozdzielni GPT nastąpiło zadziałanie zabezpieczenia RIGx-10 ziemno-zwarciowego co spowodowało wyłączenie poziomu energetycznego IV kopalni kredy. Poszkodowany elektromonter kopalni udał się do lokomotywy i przekazał informację, że został poparzony łukiem elektrycznym sztygarowi górniczemu, który poinformował osobę dozoru ruchu elektrycznego o zaistniałym zdarzeniu, a ta powiadomiła sterownię cementowni CHEŁM   o konieczności wezwania pogotowia. Elektromonter przetransportowany został na nastawnię lokomotyw, gdzie udzielona została mu pierwsza pomoc, a następnie przewieziono go do szpitala.

Według wstępnych ustaleń przyczyną wypadku było:

poparzenie łukiem elektrycznym powstałym na skutek zwarcia spowodowanego przez elektromontera kopalni, który przystąpił do prac na instalacji elektrycznej 6 kV w skrzynce łączeniowej 6 kV bez potwierdzenia o wyłączeniu napięcia na sieci oraz bez sprawdzenia obecności napięcia na zaciskach skrzynki łączeniowej 6 kV będącej pod napięciem.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Lublinie Decyzją z dnia 5 września 2015 r.:

Wstrzymał ruch instalacji elektrycznej instalacji elektrycznej 6 kV na poziomie energetycznym nr IV zasilającej koparkę SKODA E-302 nr fabryczny 5949-08-16 o numerze kopalnianym 5 do czasu przeprowadzenie pomiarów skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i oporności izolacji instalacji elektrycznej 6 kV oraz dokonanie odbioru technicznego instalacji przez komisję powołaną przez Kierownika ruchu Zakładu Górniczego i uzyskanie zgody Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego na dalszą eksploatację instalacji poprzez wydanie stosownej decyzji.

Ponadto w celu zapobieżenia podobnym wypadkom w przyszłości nakazał:

Zapoznać z przyczynami i okolicznościami wypadku pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Lublinie.