7 05 2020

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                                                        

 Katowice, dnia 1 czerwca 2021 r.

INFORMACJA Nr 14/2020/EW

o pożarze rurociągów z tworzywa sztucznego, do którego doszło w dniu 7.05.2020 r. ok. godz. 3⁵¹, w chodniku T-160a, na poziomie 1100 m, w KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach.

Do pożaru rurociągów wody lodowej z tworzywa sztucznego φ 250 mm (preizolowanego zasilającego i bosego powrotnego) doszło w chodniku T-160a, na odcinku od przecinki 13 do przecinki 5, w kierunku upadowej H-20, w rejonie GG-2, na poziomie 1100 m, w odległości około 2700 m na północ od szybu R-IX kopalni „Rudna”.

W dniu 6.05.2020 r. sztygar zmianowy oddziału K-2 na zmianie IV WSP, trwającej od 23⁰⁰ do 5⁰⁰, podczas podziału robót wyznaczył zadania dla trzynastu pracowników, w tym dla trzech pracowników do prac w chodniku T-160a przy demontażu zawiesi opaskowych rurociągów o średnicy 250 mm z tworzywa sztucznego, przeznaczonych do przesyłu wody lodowej do i z przodkowych urządzeń klimatyzacyjnych. Około godz. 0³⁵ sztygar zmianowy Oddziału Klimatyzacji K-2 został poinformowany telefonicznie o przystąpieniu do demontażu zawiesi z użyciem palnika gazowego. Ok. godz. 2⁰⁰ sztygar, po sprawdzeniu miejsc wykonywania innych zleconych robót, przybył do chodnika T-160a przy przecince 11 w celu skontrolowania prac spawalniczych - cięcia gazowego śrub M16 przy zawiesiach opaskowych. Na miejscu spawania potwierdził przeprowadzenie takiej kontroli wpisem na pisemnym, jednorazowym zezwoleniu na wykonywanie prac spawalniczych i wrócił do komory oddziału K-2. Ok. godz. 2⁵⁰ pracownik telefonicznie zgłosił sztygarowi zakończenie prac, dokonanie kontroli po wykonanych pracach spawalniczych, ukończenie podwieszania rurociągów i zamiar powrotu wraz z dwoma pracownikami do komory oddziału K-2. Sztygar zmianowy z komory oddziału K-2 zgłosił w systemie rejestracji rozmów zakończenie prac spawalniczych w chodniku T-160 i udał się na kontrolę wykonanych robót. Po drodze otrzymał informację o wycieku wody z rurociągów centralnej klimatyzacji za węzłem nr 14 i pojechał w kierunku skrzyżowania chodnika T-159 z upadową H-22 w celu kontroli zgłoszonej awarii. Po telefonicznym skontaktowaniu się z dyspozytorem górniczym dowiedział się o zadymieniu chodników T-160 i T-160a od strony upadowej H-20. Dyspozytor górniczy polecił sztygarowi wycofać się do komory C-24, a następnie do komory oddziału K-2. Zadymienie wyrobisk zgłosił dyspozytorowi sztygar zmianowy oddziału mechanicznego C-12 o godz. 3¹³. Dyspozytor rozpoczął akcję pożarową zgodnie z planem ratownictwa powiadamiając Jednostkę Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Sobinie. Do akcji skierowano początkowo dziewięć zastępów ratowniczych, określono strefę zagrożenia, ustalono liczbę osób przebywających w strefie zagrożenia i wycofano zagrożoną załogę drogami ucieczkowymi poza strefę zagrożenia. Utworzono bazę akcji ratowniczej, zapewniono łączność ratowniczą oraz przygotowano sprzęt niezbędny do akcji pożarowej. W początkowej fazie akcja ratownicza polegała na ustaleniu przyczyny zadymienia wyrobisk i prowadzona była w chodnikach W-160, T-160 i T-160a z dwóch kierunków: od strony upadowej H-10 oraz od strony upadowej H-20. Po zlokalizowaniu ognisk pożaru akcję ratowniczą prowadzono w chodniku T-160a, od strony upadowej H-10, w kierunku upadowej H-20. W akcji brało udział łącznie 29 zastępów ratowniczych przy czym, w dniu 8.05.2020 r. na zm. I w akcji brało udział siedem zastępów z KSRG, które dogaszały ogniska pożaru w chodniku T-160a, pomiędzy przecinkami 8 i 5 oraz schładzały wyrobisko wodą. Kolejne zastępy oczekiwały w mobilizacji. Z uwagi na samoczynne wyłączenie napięć w rozdzielniach, w tym zasilających wentylatory pomocnicze doszło do zakłócenia sieci wentylacyjnej. Ze strefy zagrożenia wycofano 169 osób. Podczas ewakuacji użyto 13 indywidualnych aparatów ucieczkowych. W dniu 7.05.2020 r. jedna osoba, z uwagi na złe samopoczucie została przewieziona do szpitala Miedziowego Centrum Zdrowia w Lubinie celem przeprowadzenia badań. W dniu 8.05.2020 r. o godz. 2⁵⁰, ratownik pracujący w aparacie oddechowym na sprężone powietrze, po powrocie do bazy zgłosił złe samopoczucie. Został wydany na powierzchnię w obecności lekarza-ratownika, a następnie został odwieziony karetką do SOR szpitala RCZ w Lubinie, celem przeprowadzenia badań. Po obserwacji i serii badań nie stwierdzono urazów. Po ugaszeniu pożaru wodą i uzyskaniu pozytywnych wyników z pomiarów parametrów atmosfery kopalnianej w miejscu pożaru oraz za ogniskiem pożaru na drogach odprowadzenia powietrza, kierownik akcji ratowniczej o godz. 11⁵⁶ w dniu 8.5.2020 r. zakończył prowadzenie akcji ratowniczej (pożarowej).

Całkowitemu spaleniu uległo około 700 mb rurociągów wody lodowej. Na odcinku objętym pożarem strop wyrobiska uległ uszkodzeniu termicznemu i opadł na wysokość do 20 cm. Zniszczone zostało pozostałe uzbrojenie wyrobiska m.in. kable 6 kV, 500 V i teletechniczne oraz rozdzielnia 6 kV.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu został powiadomiony o wypadku w dniu 07.05.2020 r. o godz. 4⁴⁴.

Przyczyną pożaru było zaprószenie ognia podczas cięcia palnikiem gazowym zawiesi opaskowych na rurociągu z tworzywa sztucznego.

Do pożaru przyczyniły się:

• niedostateczne zabezpieczenie miejsc prowadzenia prac spawalniczych,
• zastosowanie rur z tworzywa sztucznego PE-100 DN 250/315 PE-PU-PE PN25, które nie spełniały wymagań w zakresie trudnopalności dla wyrobów stosowanych w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych, w aspekcie wymagań § 28 ust. 2 rozporządzenia Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych. 

Zalecenia organizacyjno-techniczne

W związku z zaistniałym pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzję, którą wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Rudna” w Polkowicach, w części dotyczącej eksploatacji:

• Chodnika T-160a, pomiędzy przecinkami P-13 i P-5, do czasu przeprowadzenia kontroli stanu technicznego wyrobiska (stanu obudowy, ociosów a także stateczności stropu i obudowy) wraz z zabudowanymi kablami elektroenergetycznymi, teletechnicznymi i rurociągami oraz usunięcia skutków pożaru i doprowadzenia ww. wyrobiska do właściwego stanu technicznego na zasadach ustalonych prze Kierownika ruchu Zakładu Górniczego.
• Instalacji elektrycznej, teletechnicznej, wodnej zabudowanej w chodniku T‑160a, pomiędzy przecinkami P-13 a P-5 oraz rozdzielni 6 kV Rd-9.5.12, do czasu bezpiecznego usunięcia skutków pożaru ze szczególnym uwzględnieniem stanu technicznego kabli elektrycznych, przewodów teletechnicznych, rurociągów wodnych, rozdzielni 6 kV Rd‑9.5.12 oraz wykonania niezbędnych pomiarów eksploatacyjnych.

Ponadto, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu nakazał w drodze decyzji:

• Przeprowadzić, przez właściwą jednostkę, inną niż jednostka przeprowadzająca badania atestacyjne przedmiotowego rurociągu, ocenę zgodności rzeczywistych parametrów palności przedmiotowego rurociągu o średnicy 250 mm, jego izolacji pianką oraz powłoki zewnętrznej z tworzywa sztucznego, z deklarowanymi parametrami palności, potwierdzonymi Certyfikatem NR B/1804/V/2019 wydanym przez Główny Instytut Górnictwa w dniu 10 grudnia 2019 r. na rzecz NTI Sp. z o.o. Nowoczesne Techniki Instalacyjne, ul. Portowa 1, 67-200 Głogów oraz ich wpływu na zaistniały pożar, a także w aspekcie zgodności wykonania rurociągu z obowiązującymi przepisami i dokumentacją techniczną producenta.
• Przedstawić Dyrektorowi Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu sprawozdanie i wyniki z wykonanych wyżej wymienionych czynności, w terminie bezzwłocznym.

W związku z wynikami ekspertyzy wykonanej przez J.S. Hamilton Poland Sp. z o.o. - Laboratorium Badawcze z Siemianowic Śląskich, w której stwierdzono, że wyrób nie spełnia deklarowanych parametrów palności, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu powiadomił o powyższym Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego - organ nadzoru rynku w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. z 2019 r. poz. 544 z późn. zm.), w odniesieniu do wyrobów przeznaczonych do stosowania w ruchu zakładu górniczego. 

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu