7.11.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 12.11.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 87/2009/EW

w sprawie pożaru samojezdnego wozu do obrywki, typu SWB 2CD nr zakładowy 58, zaistniałego w dniu 7.11.2009 r. o godzinie 2⁰⁶, w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach.

Pożar samojezdnego wozu do obrywki, typu SWB 2CD nr zakładowy 58, miał miejsce w rejonie skrzyżowania komory K-24 z przecinką 17/T-243 pola XVII/1 w oddziale górniczym G-22. Oddział G-22 prowadził eksploatację rudy miedzi systemem filarowo-komorowym z upodatnieniem złoża i dodatkową ochroną stropu R-UO, w złożu o miąższości poniżej 7 m, na poziomie 890 m w rejonie północnym O/ZG „Rudna”. W miejscu pożaru wyrobisko miało szerokość ok. 6,5 m i wysokość ok. 3,2 m. Front eksploatacyjny pola XVII/1 przewietrzany był świeżym prądem powietrza doprowadzanym z szybu R-I. Z podszybia szybu R-I świeży prąd powietrza płynął upadowymi U-5, U-5b, U-5c do chodników T-236, W-236a, dalej chodnikami T-236, W-236a do upadowych J-15 i J-16. Ilość powietrza świeżego wpływającego chodnikiem T-236 w kierunku upadowych J-15 i J-16 wynosiła ok. 6500 m³/min. Z upadowych J-15 i J-16 powietrze świeże wpływało do chodników T-243a i T-243 gdzie za linią upadowych J-13, J-14 rozdzielało się na dwa kierunki. Jeden kierunek prowadził na „lewe skrzydło” pola XVII/I przewietrzając prowadzone tam roboty i płynęło dalej chodnikami T,W-244a do wylotu w chodniku T-244b. Następnie powietrze zużyte płynęło do upadowej U-5 i dalej do grupowego prądu powietrza zużytego płynącego do szybu R-V. Drugi prąd prowadził powietrze świeże na „prawe skrzydło” pola XVII przewietrzając prowadzone tam roboty. Po przewietrzeniu robót, jako powietrze zużyte, wpływało do chodników T-236a, T-236b, T-236 i dalej płynęło chodnikami T-236, T-236b i T-236a do upadowych U-5 i U-6 i dalej do grupowego prądu powietrza zużytego płynącego do szybu R-V. W dniu zdarzenia przez miejsce, w którym zaistniał pożar maszyny SWB przepływało ok. 500m³/min. Ilość ta nie odbiegała od ilości powietrza przepływającej przez wyrobisko w czasie „normalnej” zmiany wydobywczej. Zaistniały pożar maszyny nie spowodował zakłóceń w sieci wentylacyjnej. W dniu 6.11.2009 r. na zmianie IV, trwającej od godz. 23³⁰ do godz. 5³⁰ dnia następnego, sztygar zmianowy oddziału wydobywczego G-22 skierował operatora wozu SWB 2CD do wykonywania obrywki w polu XVII/1 oddziału G-22. Operator pobrał wóz z komory oddziału C-20 i po wykonaniu obsługi „OC” i po potwierdzeniu właściwego stanu technicznego wozu w książce pracy maszyny około godz. 0³⁰ przejechał na oddział G-22. W trakcie wykonywania przejazdu wozem w nowe miejsce pracy, około godz. 2⁰⁶ w rejonie skrzyżowania komory K-24 z przecinką 17/T-243, operator wozu zauważył płomień i dym wydobywający się z okolicy hamulca awaryjno-postojowego. Ze względu na intensywne rozprzestrzenianie się pożaru wozu, operator w pośpiechu wydostał się z kabiny, przez wyjście awaryjne w kierunku ciągnika, nie załączając hamulca awaryjno-postojowego, nie wyłączając silnika oraz nie uruchamiając stałej instalacji gaśniczej. Po opuszczeniu kabiny operator uruchomił stałą instalację gaśniczą, za pomocą inicjatora zabudowanego na ciągniku wozu, oraz wyłączył odłącznik masy. Operator nie użył podręcznej gaśnicy stanowiącej wyposażenie dodatkowe wozu. Przodowy pola powiadomił telefonicznie dyspozytora kopalni o pożarze wozu. Dyspozytor wezwał pogotowie Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie i powiadomił Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego oraz pozostałe osoby funkcyjne. W wyniku zagrożenia wycofano 21 osób, trzech pracowników użyło indywidualnych aparatów ucieczkowych. Wezwane niezwłocznie zastępy ratownicze z Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie po przybyciu na miejsce przystąpiły do gaszenia pożaru wozu wodą z rozpiętego rurociągu wody technologicznej oraz dokonywały pomiarów parametrów atmosfery kopalnianej. O godz. 5²⁰, po otrzymaniu meldunku o ugaszeniu maszyny i uzyskaniu dopuszczalnych stężeń gazów w prądzie wylotowym z oddziału, Kierownik Akcji zakończył akcję pożarową. Dalsze schładzanie konstrukcji wozu było kontynuowane na zmianie I. Wstępnie stwierdzono, że pożar zaistniał w przestrzeni pomiędzy kabiną operatora, a hamulcem awaryjno-postojowym, zabudowanym na moście platformy roboczej wozu, powodując jego uszkodzenie. Jednocześnie stwierdzono, że wskutek pożaru silnemu przegrzaniu uległ strop wyrobiska w rejonie skrzyżowania komory K-24 z przecinką 17/T-243 (w wyniku naprężeń termicznych wystąpiły miejscowe złuszczenia skał stropu). W związku z istniejącym zagrożeniem niezbędna była kontrola stropu i określenie zakresu jego przebudowy. W związku z powyższym dokonanie szczegółowej analizy i bardziej szczegółowej oceny przyczyny pożaru wozu w miejscu jego powstania było niemożliwe.

Przyczyna pożaru: Na podstawie wykonanych wstępnych oględzin, udokumentowanych materiałem fotograficznym, można stwierdzić, że prawdopodobną przyczyną pożaru samojezdnego wozu do obrywki, typu SWB 2CD nr zakładowy 58, mogło być zablokowanie hamulca awaryjno-postojowego połączone z rozszczelnieniem układu hydraulicznego.

Zamierzenia organizacyjno-techniczne
W związku z zaistniałym pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzje:

I.1 Wstrzymać ruch zakładu górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach, w części pola eksploatacyjnego XVII/1 w rejonie skrzyżowania komory K-24 z przecinką 17/T-243, do czasu:

przeprowadzenia oceny stanu stropu w miejscu pożaru pod kątem zagrożenia zawałami i określenia niezbędnego zakresu jego przebudowy w sposób ustalony przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego,
zabezpieczenia stropu w oparciu o wyniki w/w oceny.

I.2. Wstrzymać ruch samojezdnego wozu do obrywki typu SWB 2CD nr zakładowy 58 uszkodzonego w wyniku zaistniałego pożaru.
I.3 Ustalić bezpieczny sposób przemieszczenia w/w maszyny do komory maszyn ciężkich.

II.1 Zobowiązał przedsiębiorcę do sprawdzenia stanu technicznego samojezdnego wozu do obrywki typu SWB 2CD nr zakładowy 58 przez właściwą jednostkę upoważnioną do przeprowadzenia badań i oceny wyrobu.
II.2 Przedstawienia sprawozdania i wyników z wykonanych czynności sprawdzających, określonych w pkt. II.1.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.