8.12.2013

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 23.12.2013 r.

I N F O R M A C J A Nr 57/2013/EW

o niebezpiecznym zdarzeniu - wystąpieniu dymów w wyniku awarii ładowarki typu LKP-0403A, zaistniałego w dniu 08.12.2013 r. o godz. 10⁰⁴, w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach.

Zdarzenie miało miejsce w dniu 08.12.2013 r. o godz. 10⁰⁴, w komorze K-30 z pasa P-38, pole XXIII/1 oddziału górniczego G-24, na poziomie 1150 m, w odległości ok. 2000 m od szybu wdechowego R-IX i ok. 3000 m od szybu wydechowego R-XI. Wyrobisko miało wysokość 3,7 m i szerokość 6,7 m. Strop chodnika zabezpieczany był obudową kotwiową wklejaną o długości żerdzi 1,8 m, w siatce kotwienia 1,5 m x 1,5 m. Rejon, był przewietrzany prądem powietrza świeżego z szybu R-IX o strumieniu około 6500 m³/min w dzień roboczy (w czasie oględzin w dniu 08.12.2013 r. - w dzień wolny od pracy - strumień powietrza wynosił 25% do 30% strumienia w dzień roboczy) i odprowadzany był do szybu wydechowego R-XI.

Podczas wybierania urobku ładowarką typu LKP-0403A o numerze zakładowym 315, nastąpiło uszkodzenie przewodu hydraulicznego tłocznego z pompy hydraulicznej układu roboczego. Wydostający się z pompy olej hydrauliczny wyrzucany był na spąg oraz na gorące elementy w komorze silnika ładowarki, co spowodowało powstanie niewielkich dymów oraz wydzielenie substancji aromatycznych (specyficznego zapachu) w wyrobiskach odprowadzających powietrze do szybu R-XI. Operator zatrzymał ładowarkę i próbował ręcznie uruchomić stałą instalację gaśniczą ANSUL LT-A-101-30 z układem detekcji, w którą maszyna była wyposażona. Do uruchomienia instalacji nie doszło ponieważ operator nie wyciągnął zawleczki z inicjatora, zabezpieczającej instalację przed przypadkowym uruchomieniem.

Wyszarpnął natomiast przewód elektryczny zasilający elektro-wyzwalacz uruchamiający instalację gaśniczą automatycznie przez system detekcji CHECKFIRE SC-N. W wyniku podwyższonej temperatury w przedziale silnika spalinowego, stopieniu miejscowemu uległ przewód detekcyjny stałej instalacji gaśniczej przez co system detekcji CHECKFIRE SC-N zadziałał i przekazał sygnał do elektro-wyzwalacza uruchamiającego instalację, jednak w związku z przerwaniem obwodu zasilającego elektro-wyzwalacz (przez wyszarpnięcie przewodu elektrycznego przez operatora) do uruchomienia stałej instalacji gaśniczej nie doszło.

Operator opuścił w pośpiechu kabinę ładowarki zabierając aparat ucieczkowy; nie użył podręcznej gaśnicy proszkowej, stanowiącej wyposażenie dodatkowe maszyny. Operator powiadomił o zdarzeniu sztygara zmianowego oddziału górniczego G-24, który telefonicznie powiadomił dyspozytora kopalni o prawdopodobnym pożarze ładowarki i zadymieniu. Dyspozytor powiadomił kierownika ruchu zakładu górniczego oraz wezwał ratowników z Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Sobinie, po tym rozpoczął akcję ratowniczą, określił strefę zagrożenia oraz ustalił liczbę osób znajdujących się w strefie. Następnie zarządził wycofanie załogi ze strefy drogami ucieczkowymi w kierunku szybów R-IX oraz R-VII. O godz. 10¹⁸ do zakładu górniczego przybyły zastępy ratownicze z JRGH, a po zjeździe na dół kopalni przystąpiły do rozpoznania miejsca zdarzenia. O godz. 10²⁶ powiadomiono Dyrektora OUG we Wrocławiu o prowadzonej akcji ratowniczej. Ratownicy w miejscu pozostawionej ładowarki nie stwierdzili objawów działania otwartego ognia oraz nie stwierdzili dymów. Akcja ratownicza ograniczona była do profilaktycznego zabezpieczenia miejsca zdarzenia przez użycie gaśnic proszkowych (2 x 12 kg, 1 x 6 kg) penetracji okolicznych wyrobisk i pomiarów stężenia gazów oraz określenia parametrów klimatycznych.

Z zagrożonego rejonu wycofano 24 osoby; bez użycia aparatów ucieczkowych. Nie było osób poszkodowanych.

Kierownik Akcji Ratowniczej, zakończył akcję o godz. 12⁴⁸ po otrzymaniu meldunku o prawidłowych stężeniach gazów w powietrzu za miejscem zdarzenia.

Oględziny miejsca zdarzenia i maszyny uczestniczącej w zdarzeniu przeprowadzono w dniach 08 i 10 grudnia 2013 r. na zmianach I.

Przyczyną zdarzenia - awarii był wypływ oleju hydraulicznego z przewodu hydraulicznego tłocznego z pompy hydraulicznej układu roboczego, w wyniku czego powstawała mieszanina powietrzno-olejowa, która w kontakcie z gorącymi elementami w komorze silnika spalinowego ładowarki spowodowała zadymienie i wydzielenie substancji aromatycznych (specyficznego zapachu).

Do powstania zdarzenia przyczyniło się uderzenie złączki przyłączeniowej przewodu hydraulicznego przy pompie hydraulicznej układu roboczego o głaz znajdujący się na spągu w miejscu zdarzenia, co doprowadziło wypływ oleju hydraulicznego z pompy hydraulicznej.
Zalecenia organizacyjno-techniczne:

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzję, w której wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach, w części dotyczącej eksploatacji ładowarki typu LKP-0403A o numerze zakładowym 315, do czasu usunięcia skutków awarii i doprowadzeniu jej do właściwego stanu technicznego zgodnego z dokumentacją techniczno-ruchową oraz uzyskaniu zezwolenia na oddanie do ruchu wydanego przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Rudna” w Polkowicach.

Informację przygotowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.