Rudna: Specjalna komisja zakończyła pracę
5 Maja 2011
Rudna: Specjalna komisja zakończyła pracę
30 kwietnia 2011 r. Komisja badająca przyczyny i okoliczności tąpnięcia i wypadku zbiorowego, zaistniałych 30 grudnia 2010 r. w KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze "Rudna" w Polkowicach zakończyła swoją działalność. Przypomnijmy, że na skutek tego wypadku trzy osoby poniosły śmierć, a 13 zostało rannych.
Do zdarzenia doszło 30 grudnia ub.r. o godzinie 956, w polu eksploatacyjnym XVII/1, w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG "Rudna" w Polkowicach, w którym roboty górnicze prowadził oddział G-22. Wstrząs górotworu o energii E= 1,5•108J spowodował tąpnięcie ze skutkami w postaci wyrzutu skał do wyrobisk oraz wypiętrzeń spągów w wyrobiskach. W zasięgu skutków tąpnięcia znalazło się 16 pracowników. Tego samego dnia Decyzją Nr 38 prezes Wyższego Urzędu Górniczego powołał Komisję dla zbadania przyczyn i okoliczności tąpnięcia i wypadku zbiorowego.
Komisja ustaliła:
I. Przyczyny tąpnięcia i wypadku zbiorowego.
Bezpośrednią przyczyną tąpnięcia był wysokoenergetyczny wstrząs górotworu o energii 1,5•108J, który na znacznym obszarze oddziału G-22 spowodował obsypanie i urobienie ociosów, opadnięcie warstw stropowych i wypiętrzenie spągów w wyrobiskach górniczych.
II. Do wystąpienia wysokoenergetycznego wstrząsu górotworu prawdopodobnie przyczynił się zespół następujących czynników:
- duża (rzędu 1050m) głębokość zalegania złoża,
- duża i zmienna grubość złoża,
- występowanie kompleksu grubych wstrząsogennych warstw dolomitów i anhydrytów w stropie zasadniczym,
- prowadzenie eksploatacji w obszarze zaburzonym uskokami o niewielkich zrzutach,
- osłabienie górotworu poprzez dynamiczne oddziaływanie wcześniej zaistniałych wstrząsów w sieci uskoków o małych zrzutach, powodujące wytworzenie stref lokalnych przekroczeń wytężenia ośrodka skalnego.
III. Przyczyną wypadku zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie na pracowników zatrudnionych w polu XVII/1 oddziału G-22 rumoszu skalnego wyrzuconego z ociosów wyrobisk, wypiętrzonych spągów oraz podmuchu fali powietrznej powstałej wskutek zaistniałego wstrząsu.
Komisja sformułowała następujące wnioski:
I. W odniesieniu do O/ZG "Rudna":
1. Opracować szczegółowy projekt prowadzenia eksploatacji w polu XVII/1, w którym należy uwzględnić:
- konieczność upodatnienia wiązek wyrobisk J-15, J-16 i ich podsadzenie oraz upodatnienia wiązek wyrobisk T-243W-243 i podsadzenie wyrobisk w sąsiedztwie upodatnionych dróg transportowo – wentylacyjnych w tej wiązce,
- szeregowe wybieranie bloków "A" i "B" w polu XVII/1 – przy zachowaniu pierwszeństwa wybierania bloku "A",
- zastosowanie systemu eksploatacji z pełną podsadzką hydrauliczną,
- ograniczenie szerokości otwarcia frontu do wielkości technologicznie niezbędnego minimum,
- zwiększenie zasięgu stref szczególnego zagrożenia tąpaniami stosownie do wielkości występującego stanu tego zagrożenia.
- dodatkowe, niezależne od dotychczas stosowanych, zasady i rygory aktywnej profilaktyki tąpaniowej.
2. Wyznaczyć powierzchniową linię pomiarową pozwalającą na geodezyjne śledzenie zmian deformacji powierzchni terenu, wywołanych eksploatacją prowadzoną w polach XVI/1, XVII/1 i XII/1.
3. Prowadzić - okresowo - szczegółową analizę zaistniałych wstrząsów oraz systematycznie wprowadzać do bieżącej działalności wnioski wynikające z tej analizy.
II. W odniesieniu do przedsiębiorcy KGHM Polska Miedź S.A.:
1. Z uwagi na stwierdzoną przy prowadzeniu robót górniczych w oddziale G-22 małą skuteczność predykcji oraz niską prowokowalność zjawisk sejsmicznych należy podjąć działania mające na celu opracowanie nowych metod prognozowania i monitorowania zagrożenia sejsmicznego i tąpaniowego oraz nowych, skuteczniejszych metod profilaktyki tąpaniowej.