Wyniki kontroli w zakresie gospodarki odpadami w Oddziale KWK „Piast-Ziemowit” w Bieruniu

Na polecenie dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach, w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Piast-Ziemowit” w Bieruniu w dniach 9, 10, 11 i 13 listopada 2023 r. została przeprowadzona kontrola w zakresie gospodarki odpadami. Kontrolę przeprowadziło 4 pracowników inspekcyjno-technicznych, w tym trzech o specjalności górniczej i jeden o specjalności ochrona środowiska.
Kontrolą objęto wyrobiska na poziomach 500 m i 650 m, w których, wg doniesień medialnych, zalegały zbędne materiały i odpady oraz dokumentację i procedury obowiązujące w zakładzie górniczym dotyczące zasad gospodarki odpadami oraz stosowania środków chemicznych w wyrobiskach. Na poziomach 500 m i 650 m skontrolowano ponadto 6 tam izolujących wyrobiska, w których według informacji medialnych, pozostawiono zbędne materiały i odpady.

 W toku kontroli ustalono, że:

• kopalnia w zakresie obejmującym  gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne prowadzi działalność na podstawie decyzji Marszałka Województwa Śląskiego Nr 2001/OS/2014, zmienionej decyzją Nr 2146/OS/2016 z dnia 15 września 2016 r., udzielającej pozwolenia na wytwarzanie odpadów powstających w wyniku prowadzonej działalności. Termin obowiązywania decyzji określony został do 8 października 2024 r. Decyzja ta określa m.in. ilość odpadów przewidzianych do wytworzenia w ciągu roku, miejsce i sposób ich magazynowania oraz sposób dalszego gospodarowania wytworzonymi odpadami.
  W zakresie odbioru odpadów wytworzonych w ruchu zakładu górniczego, kopalnia zawarła stosowne umowy na gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne. Podczas kontroli dokumentacji gospodarowania odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne, dotyczącym powierzchni zakładu górniczego, nie stwierdzono nieprawidłowości;

• na poziomie 650 m w jednym z wyrobisk, na spągu, występowały nagromadzenia plastikowych opakowań po napojach, puszek i papierowych opakowań po żywności. W tym wyrobisku nie stwierdzono pojemników po środkach chemicznych lub smarach i olejach;
• w wyrobiskach na poziomie 500 m na spągu, zalegały nagromadzone zbędne materiały, części maszyn i złom oraz odpady, tj.: plastikowe opakowania po napojach, puszki i papierowe opakowania po żywności. W tych wyrobiskach pośród nagromadzonych materiałów, stwierdzono także około 100 sztuk pustych pojemników po środkach chemicznych dopuszczonych do stosowania w górnictwie, tj.: klejach, środkach do uszczelniania górotworu i zrobów oraz po smarach i olejach, które nie powinny być mieszane z innymi materiałami i śmieciami, lecz po ich wytransportowaniu na powierzchnię przekazane odpowiednim podmiotom uprawnionym do gospodarowania takimi odpadami.

W wyrobiskach, w których zalegały nagromadzone zbędne materiały nie stwierdzono zawodnienia spągu. Kontrola obmurza tam izolacyjnych nie wykazała nieprawidłowości, a skład powietrza przed tamami był prawidłowy, przy czym zza tam pobrano próby powietrza do analizy laboratoryjnej.       

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w toku kontroli oraz dla zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego, pracowników oraz środowiska, organ nadzoru górniczego wydał decyzje, w których nakazał usunąć zbędne materiały, w tym odpady zalegające w utrzymywanych wyrobiskach oraz zewidencjonować i usunąć pojemniki po środkach chemicznych, olejach i smarach i po ich wytransportowaniu na powierzchnię przekazać je odpowiednim podmiotom uprawnionym do gospodarowania takimi odpadami. Ponadto w ramach środków  organizacyjno-technicznych, ukierunkowanych na dodatkowe działania profilaktyczne, organ nadzoru górniczego nakazał:

• przeprowadzić kontrolę pozostałych wyrobisk podziemnych w zakresie identyfikacji potencjalnych miejsc nadmiernych nagromadzeń zbędnych materiałów i odpadów niebezpiecznych, a w oparciu o wyniki kontroli, podjąć adekwatne działania organizacyjno-techniczne, w celu bezzwłocznego usunięcia tych materiałów;
• przeprowadzić analizę, z udziałem specjalistów do spraw ruchu zakładu górniczego oraz ochrony środowiska, w zakresie identyfikacji otamowanych wyrobisk, w których mogły pozostać zbędne materiały, a w szczególności odpady niebezpieczne i w zależności
  od wyników tej analizy, podjąć działania organizacyjno-techniczne zapewniające bezpieczeństwo pracowników, ruchu zakładu górniczego oraz ochronę środowiska;
• wdrożyć skuteczny system ewidencji wytransportowanych na powierzchnię zakładu górniczego odpadów niebezpiecznych, w tym pojemników po środkach chemicznych, smarach i olejach, w sposób umożliwiający kontrolę ilości sztuk opakowań zawierających pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczonych.

Po zakończeni kontroli w zakładzie górniczym Okręgowy Urząd Górniczy w Katowych  prowadzi postępowanie wyjaśniające w celu określenia przyczyn powstania w wyrobiskach górniczych miejsc z nadmiernym nagromadzeniem zbędnych materiałów i odpadów oraz zaistnienia nieprawidłowości dotyczących procedury wydawania na powierzchnię pojemników po środkach chemicznych.