Zagrożenie klimatyczne..

Dla WUG zagrożenie klimatyczne jest priorytetowym problemem do rozwiązania o kilku lat. Obecnie obowiązujące przepisy powstały 30-40 lat temu, gdy warunki w kopalniach były zupełnie inne niż teraz.

W maju 2005 r. prezes WUG powołał zespół interdyscyplinarny (przedstawicie spółek węglowych, naukowcy z AGH, Politechniki Śląskiej i specjaliści WUG), który wypracował nowe podejście do zagrożenia klimatycznego w górnictwie podziemnym.

Ustalanie niebezpieczeństwa dla organizmu człowieka wyłącznie o wskaźnik temperatury okazało się zawodne. W KWK Niwka-Modrzejów podczas akcji ratowniczej termometr wskazywał tylko 30-31 stopni C. Mimo to atmosfera kopalniana okazała się zabójcza ze względu na duża wilgotność, powyżej 90 proc.

Biorą pod uwagę zdarzenie z KWK Niwka –Modrzejów Prezes WUG uznał, że potrzebne są nowe regulacje. Wnioski wypracowane przez Zespół Interdyscyplinarny stały się podstawą wprowadzenia zagrożenia klimatycznego po raz pierwszy do Ustawy PGG, która zacznie obowiązywać od stycznia 2012 r. (art. 118)

Zagrożenie klimatyczne pojawia się w dwóch projektach rozporządzeń wykonawczych ministra środowiska do nowego PGG – w sprawie zagrożeń naturalnych oraz BHP.
Nowość to:
- kategoryzacja zagrożenia klimatycznego ( I, II i III – w tej ostatniej można pracować wyłącznie na zasadach akcji ratowniczej),
- powiązanie, większym stopniu niż obecnie, temperatury z wilgotnością powietrza,
- przeszkolenie załogi kierowanej do pracy w zagrożeniu klimatycznym,
- aklimatyzacja pracowników do trudnych warunków (w II kategorii będą mogli pracować wyłącznie ci, którzy pracowali wcześniej w I)
- po każdej 14 dniowej absencji ( urlop, choroba) na stanowisku w zagrożeniu klimatycznym obowiązkowe będą badania lekarskie.

W zagrożeniu klimatycznym w KWK pracowało w 2010 r. – 5189 (23 kopalnie, 271 wyrobisk) oraz 5068 w kopalniach rud miedzi (3 kopalnie, 96 wyrobisk). 10 lat wcześniej z tym zagrożeniem borykało się 2666 górników węglowych i 2149 górników miedziowych).

Algorytm zaproponowany przez Zespół Interdyscyplinarny i wprowadzony do projektu rozporządzenia o zagrożeniach naturalnych jest od kilku lat stosowany w górnictwie miedziowym i służy ochronie pracowników, a nie pogorszeniu warunków ich pracy. W projekcie rozporządzenia znalazł się m.in. zapis, że gdy różnica temperatury powietrza kopalnianego, zmierzona termometrem suchym wewnątrz kabiny i poza nią jest większa od 8 stopni C, przebywanie pracownika poza klimatyzowaną kabiną nie może być dłuższe niż 30 minut.

Niezależnie od zapisów w ustawie i projektach rozporządzeń z inicjatywy prezesa WUG
opracowanie zasad zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego w podziemnych zakładach górniczych jest jednym z 8 tematów strategicznego projektu badawczego "Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach". Projekt jest prowadzony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju i finansowany z budżetu państwa. Był to kolejny etap realizacji wniosków sformułowanych przez Komisje powołane przez prezesa WUG do zbadania przyczyn i okoliczności największych katastrof górniczych w ostatnim dziesięcioleciu. Powstał w 2010 r. początkowo było w nim 5 tematów, w tym zagrożenie klimatyczne, które zostały rozszerzone do 8 w maju 2011 r.

Zagrożenie klimatyczne było jednym z wiodących tematów ubiegłorocznego, 27 posiedzenia (22. 11. 2010 r.) Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie, która jest organem opiniodawczo-doradczym prezesa WUG. Wraz z głębokością temperatura wzrasta i staje się jedną z barier opłacalności prowadzenia wydobycia. Przedstawiciele przedsiębiorców prezentowali rozwiązania już stosowane oraz planowane do zwalczania tego zagrożenia w poszczególnych zakładach górniczych. Podczas tych obrad Józef Dubiński, przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie powiedział m.in.:

- W 183 wyrobiskach górniczych w 2009 roku temperatura była powyżej 28 stopni C. Jej uciążliwość dla pracowników zależy od różnych czynników, miedzy innymi wilgotności oraz przepływu powietrza. Musimy mieć sprecyzowane parametry pomiaru i oceny tego zagrożenia, żeby opracować zasady zatrudnienia w warunkach zagrożenia klimatycznego. Pomiar temperatury suchej jest uproszczeniem tego problemu. Musimy zmierzać do wypracowania sposobu przerabiania ciepła górotworu, które jest przecież energią, w chłód wykorzystywany do klimatyzacji wyrobisk – podsumowywał wystąpienia przedsiębiorców i związkowców prof. Józef Dubiński, przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie.
mości