Ustawowe zadania

Prezes Wyższego Urzędu Górniczego oraz dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych sprawują nadzór i kontrolę nad ruchem zakładów górniczych, w szczególności w zakresie: 

• bezpieczeństwa i higieny pracy;
• bezpieczeństwa pożarowego; 
• ratownictwa górniczego;
• gospodarki złożami kopalin w procesie ich wydobywania; 
• ochrony środowiska i gospodarki złożem, w tym według kryterium wykonywania przez przedsiębiorców obowiązków określonych w przepisach odrębnych od ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2024 r. poz. 1290) lub na ich podstawie; 
• zapobiegania szkodom; 
• budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym rekultywacji gruntów po działalności górniczej.

Nadzorem i kontrolą są objęte następujące podmioty:

• przedsiębiorcy prowadzący ruch podziemnych zakładów górniczych wydobywających m.in. węgiel kamienny, rudy miedzi, rudy cynku i ołowiu, sól, surowce mineralne;
• przedsiębiorcy prowadzący ruch odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających m.in. węgiel brunatny, surowce skalne, siarkę;
• przedsiębiorcy prowadzący ruch zakładów górniczych wydobywających otworami wiertniczymi m.in. ropę naftową, gaz ziemny, sól, siarkę, solanki, wody lecznicze i termalne;
• przedsiębiorcy prowadzący ruch zakładów górniczych prowadzących podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji;
• przedsiębiorcy prowadzący ruch zakładów górniczych prowadzących podziemne składowanie odpadów;
• przedsiębiorcy prowadzący ruch zakładów górniczych prowadzących podziemne składowanie dwutlenku węgla;
• podmioty prowadzące ruch zakładów prowadzących działalność określoną w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, tj. działalność w zakresie:
  • budowy, rozbudowy oraz utrzymywania systemów odwadniania zlikwidowanych zakładów górniczych,
  • robót prowadzonych w wyrobiskach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych w celach innych niż określone tą ustawą, w szczególności turystycznych, leczniczych i rekreacyjnych,
  • robót podziemnych prowadzonych w celach naukowych, badawczych, doświadczalnych i szkoleniowych na potrzeby geologii i górnictwa,
  • drążenia tuneli z zastosowaniem techniki górniczej,
  • likwidacji powyżej wymienionych obiektów, urządzeń oraz instalacji;
• przedsiębiorcy oraz inne podmioty prowadzące ruch zakładów wykonujących roboty geologiczne, o których mowa w art. 86 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, tj. roboty geologiczne służące poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż kopalin oraz poszukiwaniu i rozpoznawaniu kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, a także roboty geologiczne służące innym celom wykonywane z użyciem środków strzałowych albo wykonywane na głębokości większej niż 100 m albo wykonywane na obszarze górniczym utworzonym w celu wykonywania działalności metodą robót podziemnych albo metodą otworów wiertniczych;
• podmioty wykonujące w zakresie swej działalności zawodowej powierzone im czynności w ruchu zakładów górniczych lub zakładów wykonujących roboty geologiczne, o których mowa w art. 86 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze;
• podmioty zawodowo trudniące się wykonywaniem czynności ratownictwa górniczego;
• jednostki organizacyjne prowadzące działalność szkoleniową wobec osób wykonujących czynności w ruchu zakładu górniczego lub wykonujących roboty geologiczne, o których mowa w art. 86 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze.