Barbórka w gościnnych progach Muzeum Śląskiego

3 Grudnia 2024

Już od wczesnych godzin porannych, we wtorek, 3 grudnia br., siedziba Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach przybrała odświętny wygląd. Na maszty wciągnięto narodowe i górnicze flagi. Urzędowe korytarze zdominowała czerń górniczych mundurów galowych.

Zgodnie z tradycją, tuż po godzinie 8.00, kierownictwo i pracownicy urzędów górniczych stanęli na schodach przed budynkiem WUG do pamiątkowego, barbórkowego zdjęcia. Następnie uczestnicy obchodów udali się na mszę świętą do kościoła pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach, przed którym witała ich muzyką Górnicza Orkiestra Dęta Bytom. Podczas mszy homilię wygłosił biskup Adam Wodarczyk.

Po ceremonii kościelnej w gościnnych progach Muzeum Śląskiego w Katowicach odbyła się druga część barbórkowych uroczystości nadzoru górniczego. Jak co roku, przybyło kilkuset gości, którzy wypełnili salę i podziemne korytarze wspaniale zrewitalizowanych obiektów kopalni Katowice. Powitał ich osobiście prezes WUG Piotr Litwa. W uroczystej akademii uczestniczyli przedstawiciele władz państwowych, duchowieństwa, wojska, związków zawodowych, instytucji współpracujących z WUG oraz delegacje zakładów górniczych z całej Polski, wydobywających różnorodne kopaliny (węgiel kamienny i brunatny, gaz ziemny, ropę, rudy miedzi, kruszywa, sól, siarkę). Obecni byli m.in.: przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Jacek Siewiera, wojewoda śląski Marek Wójcik, Główny Geolog Kraju, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Krzysztofa Galos, prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś, prezes Urzędu Dozoru Technicznego Paweł Urbańczyk, dyrektor generalna Ministerstwa Przemysłu Kinga Okrzesik-Faruga, dyrektor generalna Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego Katarzyna Błaszczyk-Domańska, prezes Czeskiego Urzędu Górniczego Martin Štemberka i wiceprezes Radim Mžyk oraz prezes Głównego Urzędu Górniczego w Bratysławie Erich Veselényi.

Goście, którzy nie mogli osobiście uczestniczyć w akademii, przekazali na ręce prezesa WUG oficjalne listy okolicznościowe i życzenia.

W wystąpieniu inaugurującym uroczystość Prezes WUG Piotr Litwa podsumował działalność urzędów górniczych w mijającym roku. Wspomniał górników, którzy stracili życie w kopalniach i upamiętnił ich minutą ciszy. Przy tej okazji pokreślił, że kluczem do zapewnienia bezwypadkowej pracy w górnictwie jest przede wszystkim determinacja pracodawców, której wyrazem jest systemowe podejście do zagadnień bezpieczeństwa, polegające na ciągłym doskonaleniu stosowanych rozwiązań technicznych i organizacyjnych w obrębie powiązanych ze sobą procesów. Niewątpliwie bardzo ważną częścią architektury bezpieczeństwa w górnictwie jest tworzony, administrowany i doskonalony przez nadzór górniczy system stwierdzania kwalifikacji górniczych. Dzięki inicjatywie Wyższego Urzędu Górniczego i współpracy z Ministerstwem Przemysłu od lipca bieżącego obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Przemysłu w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego. Dysponując udoskonalonymi ramami prawnymi, możemy skuteczniej dbać o właściwy poziom kwalifikacji zawodowych osób kierownictwa i dozoru ruchu zakładów górniczych oraz ratowników górniczych.

Wskazał również na efekty wielowymiarowej współpracy różnych urzędów, instytucji i ośrodków naukowych w zakresie: wypracowywania wysokich standardów bezpieczeństwa pracy w górnictwie, racjonalnej gospodarki złożami, nadzoru nad prawidłowym zagospodarowaniem przestrzennym i ochroną środowiska na terenach górniczych. Mówiąc o planowanych działaniach WUG na najbliższą przyszłość, zaznaczył, że uwzględniają one perspektywy całej branży górniczej. W tym kontekście WUG zaangażuje się m.in. w uregulowanie kwestii monitorowania zagrożeń na terenach pogórniczych, odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkody wywołane działalnością górniczą oraz kontroli procesu likwidacji zakładów górniczych. Nadal będzie się koncentrował na zwalczaniu nielegalnej eksploatacji oraz rozszerzaniu uprawnień kontrolnych w zakresie wypełniania przez przedsiębiorstwa górnicze obowiązku redukcji emisji metanu do atmosfery. Ważnym elementem zaplanowanych na najbliższą przyszłość działań będzie analiza przepisów górniczych we współpracy z przedsiębiorcami wszystkich rodzajów górnictwa. Pomoże to w wypracowaniu koniecznych zmian, które przełożą się bezpośrednio na bezpieczeństwo pracy i racjonalne planowanie wydobycia, ale też prawidłową likwidację zakładu górniczego.

Tradycyjnie akademia barbórkowa WUG była również okazją do uhonorowania pracowników urzędów nadzoru górniczego odznaczeniami państwowymi i resortowymi. Nadano medale za długoletnią służbę, stopnie górnicze, Odznaki Honorowe Zasłużonego dla Bezpieczeństwa w Górnictwie oraz „Zasłużony dla Górnictwa RP”.

Prezes Wyższego Urzędu Górniczego postanowił wyróżnić specjalnymi dyplomami uznania oraz statuetkami Skarbnika: spółkę Uzdrowiska Kłodzkie S.A. - Polską Grupę Uzdrowisk, firmę Usługi Turystyczne „AURUM” Elżbieta Szumska, właściciela Kopalni Złota w Złotym Stoku oraz spółkę Cement Ożarów S.A.

Przedsiębiorstwo Uzdrowiska Kłodzkie S.A. - Grupa PGU otrzymało wyróżnienie z okazji jubileuszu 50-lecia działalności, z podziękowaniem i wyrazami uznania za wieloletnią dbałość o zrównoważone gospodarowanie cennymi zasobami wód mineralnych ziemi kłodzkiej, za zaangażowanie i profesjonalizm multidyscyplinarnego zespołu pracowników Spółki na każdym etapie działalności geologicznej i górniczej, począwszy od poszukiwania złóż, poprzez ich rozpoznanie i udostępnianie, a skończywszy na eksploatacji, z pożytkiem dla wielomilionowej rzeszy konsumentów, pacjentów i kuracjuszy.

Firma Usługi Turystyczne „Aurum” Elżbieta Szumska, właściciel Kopalni Złota w Złotym Stoku odebrała dyplom i statuetkę Skarbnika z podziękowaniem i wyrazami uznania za upowszechnianie wiedzy na temat materialnego i niematerialnego dziedzictwa górniczego, za stworzenie w Kopalni Złota w Złotym Stoku inspirującej przestrzeni nauki i zabawy dla licznej rzeszy zwiedzających z różnych stron i pokoleń oraz za utrzymywanie wysokich standardów bezpieczeństwa ruchu turystycznego.

Przedsiębiorstwo Cement Ożarów S.A. zostało wyróżnione dyplomem i statuetką Skarbnika w dowód uznania za 1000 dni działalności zakładu górniczego bez wypadku przy pracy, za zachowanie najwyższych standardów organizacji ruchu zakładu oraz za szczególną dbałość o rozwój kultury bezpieczeństwa wśród załogi górniczej.

Współpracująca z Wyższym Urzędem Górniczym Fundacja Bezpieczne Górnictwo im. prof. Wacława Cybulskiego nagrodziła specjalnym dyplomem uznania pana Łukasza Kroczka, górnika z Kopalni Węgla Kamiennego „Knurów-Szczygłowice”, który wyróżnił się wyjątkową odwagą, ogromnym zaangażowaniem oraz sprawnością działania podczas akcji gaszenia metanu, prowadzonej w dniu 15 listopada 2024 r., w ścianie 7, pokładzie 405/3, w kopalni Knurów-Szczygłowice, należącej do Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

Natomiast prezes Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego S.A. w Bytomiu odznaczył medalem Centralnej Stacji pracowników urzędów górniczych, którzy swoją działalnością przyczynili się do poprawy stanu bezpieczeństwa poprzez nadzorowanie akcji ratowniczych i efektywną współpracę ze służbami ratowniczymi przedsiębiorców. Aktu dekoracji dokonali prezes CSRG Mirosław Bagiński i wiceprezes tej instytucji Jerzy Krótki.

Następnie odbyła się najbardziej widowiskowa część uroczystości - ceremonia wręczenia szpad górniczych, która była zwieńczeniem tegorocznych obchodów. Tradycyjne poprowadził ją Józef Fudali, emerytowany pracownik WUG, kolekcjoner i znawca górniczych tradycji. W tym roku górnicze szpady odebrało 13. pracowników urzędów górniczych.

Po tym pięknym spektaklu górniczej tradycji, prowadząca akademię Beata Smaga-Seyboth w imieniu organizatorów uroczystości pożegnała wszystkich przybyłych i zaprosiła do zwiedzania Muzeum Śląskiego.

Patronat medialny nad Barbórką Wyższego Urzędu Górniczego objęły redakcje: TVS Silesia, TVP Katowice, „Trybuny Górniczej”, „Dziennika Zachodniego”, „Gościa Niedzielnego”, Radia eM i portalu internetowego: nettg.pl.