Nadzór górniczy lepiej wyposażony w sprzęt kontrolno-pomiarowy

Bezpowrotnie minęły czasy, gdy inspektorzy nadzoru górniczego jechali na kontrolę zakładów górniczych bez własnego sprzętu kontrolno-pomiarowego. Wyposażanie nadzoru górniczego w aparaturę wspomagającą wykrywanie nieprawidłowości prowadzone jest od 2008 r. Wcześniej nie było do tego podstaw prawnych. Impulsem do zakupu najbardziej potrzebnych urządzeń było nawiązanie współpracy WUG z Narodowym  Funduszem  Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zapoczątkowanej w 2014 r.

Dzięki finansowemu wsparciu NFOŚiGW w 2016 r. WUG oraz okręgowe urzędy górnicze wzbogaciły się o urządzenia konieczne do ukrócenia nielegalnej eksploatacji kopalin. A jest to nowe zadanie ustawowe, które 1 stycznia 2015 r., kolejna zmiana ustawy – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2014 r., nr 613) nałożyła na organy nadzoru górniczego. Wcześniej taki obowiązek spoczywał na 314 starostwach powiatowych oraz 66 miastach na prawach powiatu. Obecnie jest realizowany przez 11 okręgowych urzędów górniczych. Nowo zakupiony sprzęt do realizacji tego zadania to najnowszej generacji zestawy pomiarowe GPS/GNSS RTK (12 sztuk), laptopy (12 sztuk), mobilne urządzenia drukujące (12 sztuk), aparaty cyfrowe (12 sztuk). 

-  Monitoring zagrożeń to obowiązek przedsiębiorcy górniczego, który odpowiada za bezpieczeństwo załogi i minimalizację oddziaływania prowadzonego wydobycia kopalin na środowisko. Przy ustalaniu przyczyn katastrof górniczych wykrywaliśmy niekiedy bulwersujące przypadki nierzetelności pomiarów i ich analizy, fałszowania odczytów lub ukrywania niepokojących sygnałów. A skuteczność naszej działalności nadzorczej, kontrolnej, prewencyjnej  i represyjnej zależy od możliwości szybkiego weryfikowania przedstawianych nam danych. Dlatego zabiegaliśmy o doposażenie naszych urzędów okręgowych w aparaturę kontrolno-pomiarową, na którą niestety brakowało pieniędzy. Dopiero współpraca z NFOŚiGW, zapoczątkowana w 2014 roku umożliwiła znaczące zakupy potrzebnego nam sprzętu – mówi Mirosław Koziura, prezes Wyższego Urzędu Górniczego.

Od momentu zapoczątkowania procesu doposażenia organów nadzoru górniczego
w sprzęt służący do monitorowania eksploatacji kopalin, był on użyty łącznie 6 900 razy. Pozwoliło to wykazać 459 nieprawidłowości.

Będące w posiadaniu organów nadzoru górniczego przyrządy umożliwiają identyfikację i zapobieganie zagrożeniom dla środowiska. Pozwalają na: stwierdzanie i dokumentowanie nielegalnej eksploatacji, naruszanie warunków eksploatacji (wysokość skarp i zboczy, szerokości pasów i filarów ochronnych w wyrobiskach odkrywkowych). Przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa pracy w obszarach sprawdzania parametrów aerologicznych panujących w podziemnych wyrobiskach górniczych. Umożliwiają wykonanie pomiarów stężeń gazów w zakładach górniczych, parametrów obudowy wyrobisk, gabarytów obiektów budowlanych zakładu górniczego, maszyn i urządzeń, a także parametrów pracy maszyn i urządzeń.

Od 2014 r. zadanie „Doposażenie organów nadzoru górniczego w sprzęt służący do monitorowania eksploatacji kopalin”, znalazło się w programie priorytetowym pn. „Górnictwo i geologia”. Sporządzono  łącznie pięć wniosków, na podstawie których zawarto umowy z NFOŚiGW w Warszawie na dofinansowanie państwowej jednostki budżetowej w formie przekazania środków na cele inwestycyjne. Zawarto umowy pozwalające na sfinansowanie zakupu łącznie 95 przyrządów kontrolno-pomiarowych, które podlegają monitorowaniu wykorzystania oraz 11 licencji oprogramowania wspomagającego funkcjonowanie urządzeń GPS oraz 1 stacji roboczej PC.