Trzecie posiedzenie komisji powołanej po katastrofie w kopalni "Halemba"

W dniu 17 stycznia 2007 r. w Wyższym Urzędzie Górniczym odbyło się trzecie posiedzenie Komisji, powołanej przez Prezesa WUG dla zbadania przyczyn i okoliczności zapalenia i wybuchu metanu oraz wypadku zbiorowego, zaistniałych w dniu 21 listopada 2006 r. w KWK "Halemba". W posiedzeniu udział wzięli członkowie Komisji, w tym nowo powołani członkowie z Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej i Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie oraz przedstawiciele Prokuratury Okręgowej w Gliwicach, Najwyższej Izby Kontroli – Delegatury w Katowicach.

Podczas posiedzenia dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach omówił wyniki przeprowadzonej w dniu 3 stycznia 2007 r. wizji lokalnej dostępnych wyrobisk objętych skutkami wybuchu pyłu węglowego. W wizji udział wzięli przedstawiciele: Prokuratury Okręgowej w Gliwicach, Najwyższej Izby Kontroli, Wyższego Urzędu Górniczego i Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach. Dyrektor OUG przedstawił również wyniki dotychczasowych badań i dochodzeń po zaistniałym zdarzeniu w świetle informacji uzyskanych od 75 przesłuchanych świadków.

Jak poinformował dyrektor Departamentu Górnictwa Wyższego Urzędu Górniczego, zabezpieczono następujące dowody rzeczowe poszkodowanych: osiem sztuk lamp osobistych, dwa aparaty izolujące ucieczkowe typu OXY K 50, zeszyt formatu A5 z notatkami i dwa metanomierze. Biorący udział w oględzinach specjalista z KD "Barbara" w Mikołowie nie pobrał do badań odzieży roboczej z uwagi na wysoki stopień ich degradacji. Postanowiono, że badania dwóch hełmów i dwóch ubrań roboczych o podobnych parametrach z tymi, które były użytkowane przez poszkodowanych podczas zdarzenia zostaną przekazane do jednostki badawczej celem wykonania ekspertyzy dotyczącej ich właściwości elektrostatycznych. Natomiast wykonane badania dotyczące stanu technicznego lamp osobistych wykluczyły możliwość zainicjowania zapalenia metanu.

Jak stwierdził, kierownik Zakładu Aerologii Górniczej Głównego Instytutu Górnictwa dr inż. Janusz Cygankiewicz, zaizolowane pole jest bardzo szczelne, a niska zawartość tlenu, wynosząca od 0,3 % do 2,8 %, zapewnia skuteczną prewencję pożarową. Ponadto poinformował, że wyniki analiz chemicznych wskazują na brak oznak pożaru i na wysoką temperaturę węgla (brak produktów pyrolizy) oraz następuje stopniowe wychładzanie górotworu.

 W trakcie obrad kierujący zespołami roboczymi powołanymi do opracowania prac badawczych i ekspertyz mających na celu wyjaśnienie przyczyn i okoliczności zdarzenia przedstawili stan zaawansowania prac wraz ze wstępnymi wnioskami, w których m. in.:

• potwierdzono zaistnienie wybuchu pyłu węglowego powstałego w wyniku zapalenia i wybuchu metanu w części ściany 1 na zachód od dowierzchni 2,
• wstępnie wykluczono możliwość zapalenia metanu wskutek iskier powstałych w wyniku tarcia liny o elementy metalowe wyposażenia wyrobiska,
• wykazano prowadzenie robót górniczych w ścianie 1 pomimo, że czujniki matenometrii automatycznej wskazywały przekroczenia dopuszczalnych stężeń metanu w atmosferze kopalnianej,
• stwierdzono, że system wentylacji ściany 1 do czasu jej zatrzymania był właściwy do występującego zagrożenia metanowego, lecz utrudniał zwalczanie zagrożenia pożarowego; prądy powietrza w rejonie wentylacyjnym ściany 1 były stabilne, 
•  uznano, że wentylacja odrębna stosowana w czasie likwidacji ściany 1 mimo dużej intensywności przewietrzania była niewystarczająca do skali występującego zagrożenia metanowego,
• wykluczono możliwość zapalenia metanu przez użytkowane w rejonie ściany 1 lampy osobiste,
• wysoko oceniono prowadzenie akcji ratowniczej.

W trakcie dyskusji podkreślono, że dla ustalenia przyczyn zdarzenia konieczne jest przeprowadzenie wizji w rejonie ściany 1. W tym celu zostanie wykonana praca badawcza mająca na celu określenie czasu i warunków bezpiecznego otwarcia rejonu ściany 1 w pokładzie 506 na poziomie 1030 m w kopalni "Halemba".

Następne posiedzenie Komisji odbędzie się 15 lutego 2007 r. w siedzibie Wyższego Urzędu Górniczego.