Zatrzymane wydobycie w pokładzie 207 Zakładu Górniczego „Janina”

20 października br. o godz. 22.20 w Zakładzie Górniczym „Janina”, należącym do Tauron Wydobycie S.A., wystąpił wstrząs o energii 6x10⁸J (ok. 3,6 w skali Richtera). Jego epicentrum zlokalizowano 40 metrów za frontem ściany 729 w pokładzie 207 na poziomie 500 m. Wydobycie zatrzymano, załoga została wycofana, żaden z górników nie odniósł obrażeń. W wyrobiskach dołowych nie ma żadnych skutków. W kopalni przyjęto w nocy 76 zgłoszeń o odczuciu wstrząsu przez mieszkańców Libiąża.

Dyrektor OUG w Katowicach decyzjami z 21 października br. wstrzymał ruch ściany 729 i jednocześnie określił warunki jej ponownego uruchomienia. Będzie to możliwe dopiero po:

• opracowaniu prognozy drgań gruntu, uwzględniającej energię wstrząsów górniczych (aktywność sejsmiczną górotworu);
• wykonaniu inwentaryzacji obiektów budowlanych, uwzgledniającej ocenę odporności tych obiektów na wpływy statyczne i dynamiczne, wynikające z prognozowanych deformacji terenu oraz drgań gruntu;
• uzyskaniu opinii Komisji ds. spraw Ochrony Powierzchni dotyczącej możliwości i warunków dalszej eksploatacji pokładu 207 w aspekcie ochrony powierzchni, uwzględniającej zakres i sposób profilaktyki budowlanej związanej ze wstrząsami górniczymi.

W ostatnich trzech tygodniach był to już kolejny wstrząs o energii przekraczającej 10⁵J. Najbardziej odczuwany przez mieszkańców pobliskich gmin był wstrząs z 30 września br., który spowodował uszkodzenia wielu budynków w Libiążu i w większości w dzielnicy Żarki. Służby kopalniane do 20 bm. dokonały 99 przeglądów i ocen zgłoszonych szkód, z tego w 44 przypadkach zleciły firmom budowlanym naprawę.

Wstrząs z 30 września br. o energii  9x10⁸J (ok. 3,8 w skali Richtera) nie był odczuwany w wyrobiskach górniczych, ale znaczny był jego zasięg odziaływania na powierzchnię. Dlatego dyrektor OUG w Katowicach wydał decyzję o podjęciu w zakładzie górniczym działań zmierzających do ograniczenia aktywności sejsmicznej górotworu. Kierownictwo ZG „Janina” zalecenia wykonało: zmniejszono wydobycie (ograniczono maksymalny postępu dobowy ściany 729 z ośmiu metrów do czterech), eksploatację tą ścianą prowadzono we wszystkie dni tygodnia (przestoje zwiększają ryzyko samoistnego odprężenia górotworu), wprowadzono aktywniejszą niż wcześniej profilaktykę zagrożenia tąpaniami za pomocą strzelań torpedujących. Niestety, te działania kopalni nie przyniosły oczekiwanych skutków w postaci ograniczenia odziaływania eksploatacji na powierzchnię i dlatego konieczne były wczorajsze decyzje dyrektora OUG w Katowicach, które zostały poprzedzone analizą aktualnej sytuacji.

W związku ze wzmożoną aktywnością sejsmiczną towarzyszącą eksploatacji ZG „Janina” prezes WUG Mirosław Koziura zlecił wykonanie ekspertyzy wyspecjalizowanej jednostce naukowo-badawczej w zakresie ustalenia przyczyn wstrząsów i określenia działań profilaktycznych. Ekspertyza jest prowadzona niezależnie od działań podejmowanych przez kierownictwo kopalni. Wykonuje ją Główny Instytut Górnictwa. Ustalony termin realizacji to 30 listopada br. Przed zespołem specjalistów GIG postawiono trzy zadania:

• określenie przyczyn wstrząsów;
• określenie wpływu eksploatacji ZG „Janina” i  sąsiedniego ZG „Sobieski”  (obie kopalnie należą do Tauron Wydobycie S.A.) na poziom zagrożenia sejsmicznego i tąpaniami;
• określenie skutecznych działań profilaktycznych wraz z oceną prowadzonych i projektowanych robót górniczych w obu wymienionych kopalniach, które umożliwią prowadzenie dalszej eksploatacji w sposób bezpieczny dla załogi i użytkowników obiektów znajdujących się na powierzchni.