Wymagana wiedza w zakresie prawa

W poniższym zestawieniu zostały podane akty prawne zawierające przepisy prawa geologicznego i górniczego oraz inne przepisy stosowane w ruchu zakładu górniczego albo zakładu, których znajomość, w stopniu niezbędnym do wykonywania tych czynności, jest wymagana od kandydatów na osoby wykonujące czynności w kierownictwie i dozorze ruchu zakładu górniczego lub zakładu, mierniczego górniczego, geologa górniczego, geofizyka górniczego w podziemnych zakładach górniczych oraz w kierownictwie w podmiotach zawodowo trudniących się ratownictwem górniczym. Ponadto podano wybrane zagadnienia prawne, których znajomość wymagana jest od osób ubiegających się o stwierdzenie przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego kwalifikacji do wykonywania czynności w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego (innych niż kwalifikacje do wykonywania czynności mierniczego górniczego albo geologa górniczego).

Pamiętaj!
Wymienione akty prawne zawierają przepisy dotyczące wielu różnych czynności. Od Ciebie wymagana jest znajomość przepisów dotyczących wykonywania czynności, o których stwierdzenie się ubiegasz. Wybierz z listy odpowiednie akty prawne, a jeśli masz wątpliwości lub potrzebujesz pomocy, zwróć się do organu stwierdzającego kwalifikacje!

Akty prawne

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze
Rozporządzenie Ministra Przemysłu z dnia 25 czerwca 2024 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobów do stosowania w zakładach górniczych
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 października 2015 r. w sprawie dokumentacji mierniczo-geologicznej
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych
Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu zakładów górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 kwietnia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu odkrywkowego zakładu górniczego
Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w ruchu zakładu górniczego
Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 16 marca 2017 r. w sprawie ratownictwa górniczego
Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia 1 marca 2022 r. w sprawie określenia nazw, siedzib i właściwości miejscowej okręgowych urzędów górniczych oraz zniesienia Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie przetargu na ustanowienie użytkowania górniczego
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących projektów zagospodarowania złóż
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 października 2014 r. w sprawie rejestru obszarów górniczych i zamkniętych podziemnych składowisk dwutlenku węgla
Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 sierpnia 2023 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących projektów robót geologicznych, w tym robót, których wykonywanie wymaga uzyskania koncesji
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny, z wyłączeniem złoża węglowodorów
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie dokumentacji gologiczno-inwestycyjnej złoża węglowodorów
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2016 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-inżynierskiej
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 grudnia 2016 r. w sprawie innych dokumentacji geologicznych
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie korzystania z informacji geologicznej za wynagrodzeniem
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie operatu ewidencyjnego oraz wzorów informacji o zmianach zasobów złoża kopaliny
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie wzorów druków informacji dotyczącej opłaty z zakresu przepisów Prawa geologicznego i górniczego
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać plan zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 września 2014 r. w sprawie obszarów, na których dopuszcza się lokalizowanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 kwietnia 2015 r. w sprawie wniosku o przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie przekazywania informacji z bieżącego dokumentowania przebiegu prac geologicznych
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2015 r. w sprawie przetargu na udzielenie koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża, a także koncesji na wydobywanie węglowodorów ze złoża
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2015 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących eksploatacji podziemnego składowiska dwutlenku węgla, zatłaczanego strumienia dwutlenku węgla oraz prowadzenia monitoringu kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2015 r. w sprawie zabezpieczenia finansowego i zabezpieczenia środków związanych z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności
Ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku
Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy /Dział dziesiąty. Bezpieczeństwo i higiena pracy/
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne
Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 6 czerwca 2016 r. w sprawie wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej

Wybrane zagadnienia prawne

I. Wykonywanie czynności kierownika ruchu:

w podziemnych zakładach górniczych wydobywających:
1. węgiel kamienny,
2. kopaliny inne niż węgiel kamienny;
w zakładach prowadzących działalność określoną w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze, tj.:
1. pkt 1 - budowa, rozbudowa oraz utrzymywanie systemów odwadniania zlikwidowanych zakładów górniczych,
2. pkt 2 - roboty prowadzone w wyrobiskach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych w celach innych niż określone ustawą, w szczególności turystycznych, leczniczych i rekreacyjnych,
3. pkt 3 - roboty podziemne prowadzone w celach naukowych, badawczych, doświadczalnych i szkoleniowych na potrzeby geologii i górnictwa,
4. pkt 4 - drążenie tuneli,
5. likwidacja obiektów, urządzeń oraz instalacji, o których mowa w lit. a-d,

wymaga znajomości, w stopniu niezbędnym do wykonywania tych czynności, przepisów prawa geologicznego i górniczego oraz innych przepisów stosowanych w ruchu zakładu górniczego albo zakładu, w zakresie związanym z prowadzeniem ruchu określonego rodzaju zakładów górniczych albo zakładów oraz występujących w nich zagrożeń.

II. Wykonywanie czynności kierownika:

jednostki ratownictwa górniczego, okręgowej stacji ratownictwa górniczego, dyżurujących zawodowych zastępów ratowniczych oraz zawodowych pogotowi specjalistycznych - w podmiotach zawodowo trudniących się ratownictwem górniczym, wykonujących czynności dla podziemnych zakładów górniczych,
jednostki ratownictwa górniczego, oddziału terenowego jednostki ratownictwa górniczego oraz zawodowych pogotowi specjalistycznych - w podmiotach zawodowo trudniących się ratownictwem górniczym, wykonujących czynności dla zakładów górniczych innych niż podziemne zakłady górnicze.

wymaga znajomości:

przepisów określających zasady prowadzenia ruchu zakładu górniczego oraz prowadzenia akcji ratowniczych i wykonywania prac profilaktycznych w zakładzie górniczym,
organizacji i zadań ratownictwa górniczego,
wyposażenia jednostek ratownictwa górniczego,
metod prowadzenia akcji ratowniczych i wykonywania prac profilaktycznych,
metod prowadzenia szkoleń i ćwiczeń ratowniczych,
zasad udzielania pomocy przedmedycznej,
działalności pogotowi specjalistycznych.

Pamiętaj!
Wymienione zagadnienia prawne odnoszą się do wskazanych powyżej kwalifikacji. Od Ciebie wymagana jest znajomość przepisów dotyczących wykonywania czynności, o które się ubiegasz.

Wybrane zagadnienia z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (dalej „ustawa”)

zakres obowiązywania ustawy,
definicje określone w ustawie,
obowiązki kierownika ruchu zakładu górniczego wynikające z ustawy,
koncesje,
uprawnienia rzeczoznawcy,
odpowiedzialność zawodowa wynikająca z ustawy,
plan ruchu zakładu górniczego,
wyroby stosowane w zakładach górniczych,
oddawanie do ruchu w zakładzie górniczym obiektów, maszyn, urządzeń, ścian i oddziałów,
klasyfikacja złóż (pokładów) w zakresie występujących zagrożeń,
zgłaszanie wypadków i zdarzeń do organu nadzoru górniczego,
odstąpienie od przepisów wykonawczych do ustawy,
ratownictwo górnicze,
plan ratownictwa górniczego,
prowadzenie akcji ratowniczej,
fundusz likwidacji zakładu górniczego,
odpowiedzialność za szkody,
organy nadzoru górniczego,
kary pieniężne.

Wybrane zagadnienia z rozporządzeń wykonawczych do ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze

ocena ryzyka zawodowego,
dokument bezpieczeństwa,
współdziałanie działów ruchu oraz służb specjalistycznych zakładu górniczego,
organizacja służby dyspozytorskiej,
kontrole wyrobisk oraz obiektów i urządzeń zakładu górniczego,
zatrudnianie podmiotów w ruchu zakładu górniczego,
dokumentacja obowiązująca w ruchu zakładu górniczego,
podstawowe obiekty, maszyny i urządzenia zakładu górniczego,
ściany i oddziały prowadzone w warunkach specjalnych,
prowadzenie robót górniczych w warunkach zagrożenia tąpaniami,
prowadzenie robót górniczych w warunkach zagrożenia metanowego,
kryteria prowadzenia ścian w zależności od warunków górniczo-geologicznych,
obudowa wyrobisk korytarzowych,
skład atmosfery kopalnianej,
przewietrzanie wyrobisk przy pomocy wentylatorów głównych,
przewietrzanie wyrobisk przy pomocy wentylacji lutniowej,
odmetanowanie górotworu,
środki zabezpieczające przed przeniesieniem wybuchu pyłu węglowego,
zagrożenie pożarem endogenicznym i egzogenicznym,
obudowa wyrobisk eksploatacyjnych,
zabezpieczenie zakładów górniczych przed dopływem wody,
stosowanie lokomotyw elektrycznych, akumulatorowych i spalinowych,
zagrożenie klimatyczne,
zagrożenie radiacyjne,
zakres obowiązywania rozporządzenia w sprawie ratownictwa górniczego,
skład drużyny ratowniczej przedsiębiorcy,
współdziałanie przedsiębiorcy i jednostki zawodowo trudniącej się ratownictwem górniczym w zakresie ratownictwa górniczego,
zasady zatrudniania zastępów ratowniczych w zakładzie górniczym,
organizacja, wyposażenie i zadania jednostki ratownictwa górniczego,
kursy, szkolenia i seminaria w zakresie ratownictwa górniczego,
prace profilaktyczne,
organizacja prowadzenia akcji ratowniczej,
wymagania w zakresie specjalistycznych badań lekarskich i psychologicznych w ratownictwie górniczym,
wymagania dotyczące dokumentacji w zakresie ratownictwa górniczego,
sposób prowadzenia akcji ratowniczych w podziemnych zakładach górniczych w zależności od rodzaju zdarzenia i występujących zagrożeń,
tamy izolacyjne o konstrukcji przeciwwybuchowej,
postępowanie w przypadku znalezienia środków strzałowych,
składy materiałów wybuchowych w podziemnych zakładach górniczych,
zasady przechowywania, transportu i postępowania ze środkami strzałowymi i sprzętem strzałowym,
metryka strzałowa i dokumentacja strzałowa,
wykonywanie robót strzałowych w warunkach zagrożeń metanowego i wybuchem pyłu węglowego,
wykonywanie robót strzałowych w szczególnych warunkach górniczo-geologicznych,
klasyfikacja zagrożeń naturalnych.