Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 09/2003

Przedstawiono niektóre zagadnienia dotyczące prognozy indukowanego eksploatacją zagrożenia sejsmicznego w górnictwie. Autor argumentuje, że prognoza samych tylko wstrząsów na podstawie ich minionej historii jest przy obecnym stanie wiedzy wątpliwa, natomiast realna jest (automatyczna) sekwencyjna (tzn. z godziny na godzinę) prognoza całkowitej - czyli będącej sumą impulsów sejsmoakustycznych i wstrząsów - energii ET(t) z obserwowanego rejonu i związanego z nią zagrożenia sejsmicznego. Możliwość tę uzyskuje się wykorzystując informację niesioną w emisji sejsmoakustycznej. Uzyskiwane wyniki zilustrowano przykładami obserwacji i prognozy z kopalni "Wesoła", gdzie od ponad pół roku działa eksperymentalny program sekwencyjnej godzinowej prognozy energii ET(t) i zagrożenia sejsmicznego.

Ochrona środowiska naturalnego przy prowadzeniu prac poszukiwawczych powinna być celem nadrzędnym dla górnictwa naftowego. W artykule przedstawiono nowe rodzaje cieczy do dowiercania i opróbowania otworów wiertniczych oraz rekonstrukcji odwiertów, charakteryzujących się tym, że inhibitory na solach nieorganicznych (nie ulegających biodegradacji) zastąpiono inhibitorami opartymi na bazie soli organicznych, ulegającymi biodegradacji, a więc nieszkodliwymi dla środowiska naturalnego i ludzi.

Ujemny wpływ działalności górniczej dotyczy głównie zmian powierzchni ziemi a tym samym całego środowiska przyrodniczego i jego poszczególnych elementów. Działalność ta przyczyniła się do wielkoobszarowego przekształcenia terenów po działalności górniczej oraz długotrwałego wyłączenia z użytkowania znacznego areału gruntów. Ponadto działalność górnicza powoduje często istotne zmiany rzeźby terenu, co wiąże się z naruszeniem walorów krajobrazowych obszarów użytkowanych górniczo. Dlatego też właściwa gospodarka surowcami i odpadami mineralnymi oraz zarządzanie terenami po działalności górniczej to istotna forma działalności przemysłu wydobywczego oraz innych rodzajów działalności gospodarczej, związanej z wykorzystaniem kopalin i wytwarzanych w trakcie eksploatacji i przeróbki odpadów. W artykule skupiono się głównie na omówieniu zagadnień dotyczących prawnych zasad rekultywacji i zagospodarowania terenów po działalności górniczej. Przedstawiono stan gospodarki terenami górniczymi w okresie ostatnich pięciu lat.

W artykule przedstawiono problematykę związaną z procesem naprawiania szkód powstałych ruchem zakładów górniczych w 2002 roku - według rodzajów górnictwa i rodzajów obiektów. Omówiono również tryb postępowania w sprawach o naprawę szkód.

W artykule przedstawiono metodę oceny ryzyka zawodowego, w której wykorzystano do szacowania prawdopodobieństwa wystąpienia urazu analizę zdarzeń pośrednich prowadzących od przyczyny do urazu, przedstawionych za pomocą drzewa zdarzeń. Zamieszczono przykład obejmujący scenariusz powstawania urazu oraz szacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia urazu. Przedstawiono również założenia, którymi kierowano się przy opracowywaniu metody.

Artykuł prezentuje lutnię wirową WIR 630 zapewniającą bezpieczne przewietrzanie wyrobiska korytarzowego drążonego kombajnem chodnikowym i przewietrzanego systemem wentylacji kombinowanej. Przedstawiono wyniki badań ruchowych potwierdzające zalety lutni wirowej w usuwaniu przystropowych nagromadzeń metanu.