Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 11/2011

W dzisiejszych uwarunkowaniach wynikających zarówno z wymagań ochrony przyrody i krajobrazu jak i postępującej urbanizacji oraz kurczenia się wolnej przestrzeni, właściwe wykorzystanie terenów poprzemysłowych i poeksploatacyjnych staje się ważnym wyzwaniem i szansą na polepszenie jakości otaczającego nas środowiska. Wskazano na istniejące luki i niezgodności w aktualnych przepisach prawnych dotyczących rekultywacji i zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych, które blokują możliwość kompleksowego i optymalnego ich wykorzystania lub zagospodarowania. Dotyczy to w szczególności wykorzystania licznych pozytywnych efektów środowiskowych działalności górniczej - tworzenia nowych walorów krajobrazowych i przyrodniczych, wzbogacania siedlisk itp. Potrzeby takie nasilają się zwłaszcza na terenach poeksploatacyjnych położonych na obszarach cennych przyrodniczo i na terenach zurbanizowanych. Analiza przepisów prawnych pozwoliła na przedstawienie propozycji zakresu ich zmian.

W umownym podziale pokładów węgla kamiennego z uwagi na uwarunkowania decydujące o możliwości stosowania odpowiednich systemów eksploatacji wyróżniono pokłady o dogodnych i uciążliwych warunkach do eksploatacji systemem ścianowym z zawałem stropu. Podział taki pozwolił na identyfikację systemów krótkofrontowych i specjalnych, wykorzystywanych w obszarach, w których uwarunkowania sprawiają, że zastosowanie systemu ścianowego z zawałem stropu jest utrudnione. Ocena tych systemów wybierania wskazała na możliwości ich praktycznego wykorzystania w polskich kopalniach węgla kamiennego.

W artykule przedstawiono lokalizację i warunki geologiczno-górnicze ściany badawczej 1/VI w pokładzie 385/2 wyposażonej w pierwszy w kopalni „Bogdanka” kompleks strugowy. Ściana ta, o długości 250 m, uruchomiona została w marcu 2010 roku, a docelowy wybieg 1 750 m osiągnęła w październiku roku 2010 . W artykule scharakteryzowano ścianę badawczą i kompleks mechanizacyjny oraz przedstawiono pełne wyniki produkcyjne osiągnięte przez tę ścianę. Przedstawiono również zamierzenia kopalni w zakresie dalszego wdrażania techniki strugowej w kopalni „Bogdanka”, w szczególności dotyczącej lokalizacji drugiej ściany strugowej dla pierwszego kompleksu oraz planów zakupu przez kopalnię „Bogdanka” drugiego kompleksu strugowego.

Artykuł przedstawia uwagi i spostrzeżenia wynikające z badań urządzeń wyciągowych, dotyczące niezawodności napędu urządzenia wyciągowego z wykorzystaniem silnika asynchronicznego pierścieniowego. Jednym z głównych problemów związanych z tego typu napędami jest ich praca przy niejednoczesnym działaniu zestyków styczników kierunkowych w układzie zasilania silnika wyciągowego. Brak jednoczesności działania zestyków w danym styczniku kierunkowym skutkuje powstaniem m.in. przepięć łączeniowych i prądów udarowych. Efektem tego może być uszkodzenie izolacji uzwojeń silnika, kabla i innych urządzeń, a w konsekwencji unieruchomienie urządzenia wyciągowego na dłuższy czas. Doświadczenia pracowników zajmujących się tym zagadnieniem wskazują, że jednym z istotnych zabiegów poprawiających niezawodność eksploatacji styczników kierunkowych jest ich regularne sprawdzanie, a w razie potrzeby regulacja pod kątem jednoczesności działania zestyków we wszystkich 3 fazach.